«Άκυρο» Χαμάς σε Τραμπ: Θα απορρίψουμε το ειρηνευτικό σχέδιο - Υπηρετεί τα συμφέροντα του Ισραήλ

Η Χαμάς δείχνει έτοιμη να απορρίψει το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα, το οποίο παρουσιάστηκε στον Λευκό Οίκο παρουσία του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου. Σύμφωνα με ανώτερο στέλεχος της οργάνωσης που μίλησε στο BBC, η πρόταση είναι «εξόφθαλμα μεροληπτική υπέρ του Ισραήλ» και δεν ανταποκρίνεται «στις πραγματικές ανάγκες και τα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού».

Ο αφοπλισμός «κόκκινη γραμμή» για τη Χαμάς

Κεντρικό σημείο του σχεδίου αποτελεί ο αφοπλισμός της Χαμάς και η πλήρης παράδοση των όπλων της, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για μια «διαρκή ειρήνη» στην περιοχή. Ωστόσο, για την παλαιστινιακή οργάνωση αυτός ο όρος είναι απαράδεκτος. Στελέχη της υποστηρίζουν ότι η στρατιωτική της δύναμη αποτελεί «μέσο αντίστασης» απέναντι στο Ισραήλ και ότι χωρίς κυρίαρχο παλαιστινιακό κράτος δεν μπορεί να τεθεί θέμα αποστράτευσης.

Εξίσου απορριπτέα θεωρείται και η πρόβλεψη για τη δημιουργία μιας Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF) που θα αναπτυχθεί στη Γάζα, με στόχο την επιτήρηση της συμφωνίας και τη διασφάλιση της τάξης. Η Χαμάς αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο αυτό ως μια νέα μορφή «κατοχής», που θα περιορίσει ακόμη περισσότερο τον έλεγχο των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας.

Η αποδοχή από το Ισραήλ και το μήνυμα Νετανιάχου

Σε αντίθεση με τη Χαμάς, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε την αποδοχή του σχεδίου κατά τη διάρκεια των συνομιλιών στον Λευκό Οίκο, επιβεβαιώνοντας τη σύμπλευση με την Ουάσιγκτον. Με βίντεο που ανήρτησε αμέσως μετά την παρουσίαση, ο Νετανιάχου τόνισε ότι ο ισραηλινός στρατός θα παραμείνει σε καίρια σημεία της Γάζας, ενισχύοντας τις ανησυχίες ότι η πρόταση δεν οδηγεί σε πραγματική αποχώρηση του Ισραήλ.

Η στάση αυτή, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, ενισχύει την εικόνα ότι το σχέδιο αποτελεί περισσότερο μια στρατηγική κίνηση υπέρ του Ισραήλ παρά μια ισόρροπη ειρηνευτική πρόταση.

Διαβουλεύσεις με Κατάρ – Τοποθετήσεις στελεχών

Παρά το αρνητικό κλίμα, η Χαμάς δεν έχει δώσει ακόμη επίσημη απάντηση. Το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ δήλωσε ότι η οργάνωση «μελετά υπεύθυνα» το σχέδιο, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο διαβουλεύσεων. Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το BBC, στις συνομιλίες εμπλέκεται η ανώτατη ηγεσία της Χαμάς τόσο εντός Γάζας όσο και στο εξωτερικό.

Ωστόσο, οι εσωτερικές αντιθέσεις είναι εμφανείς. Ο στρατιωτικός διοικητής της Χαμάς στη Γάζα, Εζ αλ-Ντιν αλ-Χαντάντ, φέρεται αποφασισμένος να συνεχίσει τις εχθροπραξίες, απορρίπτοντας κατηγορηματικά κάθε όρο αφοπλισμού. Από την άλλη, στελέχη της οργάνωσης που βρίσκονται εκτός Γάζας εμφανίζονται πιο πρόθυμα να συμμετάσχουν σε συζητήσεις, αν και η επιρροή τους είναι περιορισμένη καθώς δεν έχουν έλεγχο επί των ομήρων που κρατούνται στην περιοχή.

Διεθνείς πιέσεις και πολιτικές ισορροπίες

Η πρόταση Τραμπ έχει ήδη κερδίσει την υποστήριξη αρκετών αραβικών και μουσουλμανικών χωρών, που βλέπουν στο σχέδιο μια πιθανή διέξοδο για τον τερματισμό της αιματηρής σύγκρουσης. Η πίεση προς τη Χαμάς εντείνεται, καθώς ενδεχόμενη απόρριψη θα μπορούσε να την απομονώσει ακόμη περισσότερο διπλωματικά.

Αναλυτές εκτιμούν ότι οι ΗΠΑ ίσως επιδιώκουν μια ξεκάθαρη άρνηση από τη Χαμάς, ώστε να παρουσιαστούν οι Παλαιστίνιοι ως το «εμπόδιο στην ειρήνη». Η ερευνήτρια Ανέλ Σελίν από το Ινστιτούτο Κουίνσι υποστήριξε ότι «οι πιθανότητες η Χαμάς να πει “όχι” είναι μεγάλες» και ότι η Ουάσιγκτον θα χρησιμοποιήσει αυτό το αποτέλεσμα για να ενισχύσει το αφήγημά της.

Από την πλευρά του, ο αναλυτής Τζόναθαν Πανίκοφ του Atlantic Council επισήμανε ότι το διαφορετικό στοιχείο αυτής της πρότασης είναι η εμπλοκή του Κατάρ και της Τουρκίας, παραδοσιακών συμμάχων της Χαμάς, οι οποίοι φέρονται να έχουν δώσει τη συγκατάθεσή τους. «Η οργάνωση θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα πρωτοφανές επίπεδο πίεσης από ενωμένες δυνάμεις της περιοχής», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Πολιτικές συνέπειες για Νετανιάχου

Το σχέδιο Τραμπ, ωστόσο, δεν είναι χωρίς κόστος και για το εσωτερικό του Ισραήλ. Ο Νετανιάχου κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με ρήγματα στον κυβερνητικό συνασπισμό του, καθώς ακροδεξιοί εταίροι πιέζουν για προσαρτήσεις στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη αντί για παραχωρήσεις. Αναλυτές προειδοποιούν ότι οι εσωτερικές αυτές εντάσεις μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε πρόωρες εκλογές.

Επιπλέον, το σχέδιο αφήνει ασαφές το χρονοδιάγραμμα για την αναδιάταξη του ισραηλινού στρατού ή για τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, γεγονός που επιτρέπει στο Ισραήλ να διατηρήσει τον έλεγχο της κατάστασης για απροσδιόριστο διάστημα.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται καθοριστικό. Η Χαμάς καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην απόρριψη, που μπορεί να την οδηγήσει σε περαιτέρω απομόνωση, και στη διαπραγμάτευση, που ενδεχομένως να θεωρηθεί εσωτερικά ως υποχώρηση. Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο Τραμπ δύσκολα θα βρει εύκολα έδαφος συμφωνίας, καθώς οι αντικρουόμενες στρατηγικές των εμπλεκόμενων πλευρών και οι πολιτικές ισορροπίες καθιστούν την πορεία προς την ειρήνη πιο περίπλοκη από ποτέ.