Ζοράν Μαμντάνι: Ο υποψήφιος δήμαρχος Νέας Υόρκης που αντιστέκεται στην… επανάσταση της συντήρησης

«Έχουμε να κάνουμε με έναν 33χρονο κομμουνιστή, ο οποίος δε γνωρίζει απολύτως τίποτα», δήλωνε πριν από μερικές ημέρες ο Ντόναλντ Τραμπ, αναφερόμενος στον υποψήφιο των Δημοκρατικών Ζοράν Μαμντάνι για τη δημαρχία της Νέας Υόρκης, ο οποίος σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, φαίνεται ότι είναι το απόλυτο φαβορί ενόψει των δημοτικών εκλογών στις 4 Νοεμβρίου, καθώς προηγείται με διψήφιο ποσοστό έναντι του βασικού πολιτικού του αντιπάλου και πρώην κυβερνήτη της Νέας Υόρκης Αντριου Κουόμο.

Η οργή του Ντόναλντ Τραμπ μπροστά στο πλέον υπαρκτό ενδεχόμενο νίκης Μαμντάνι είναι τέτοια, που πριν από μερικές ημέρες απείλησε ακόμη και με διακοπή της ομοσπονδιακής στήριξης στη Νέα Υόρκη. «Θα έχει θέματα με την Ουάσιγκτον όπως κανένας άλλος δήμαρχος στην ιστορία» είχε γράψει σε ανάρτησή του. 

Ποιος είναι ο Ζοράν Μαμντάνι; 

Ο υποψήφιος από το Κουίνς που αντιστέκεται στην… επανάσταση της συντήρησης έχει γίνει το επίκεντρο της προσοχής. Είναι, μάλιστα, πρωτοφανές ότι ενώ προηγείται στη συγκέντρωση χρημάτων από δωρεές, πρόκειται για μαζική στήριξη από πολλούς μικρούς χορηγούς που έχουν συνεισφέρει λιγότερα από 250 δολάρια ο καθένας!

Ο Ζοράν Μαμντάνι, μέλος των Δημοκρατών Σοσιαλιστών της Αμερικής, που λειτουργεί ως τάση εντός του Δημοκρατικού Κόμματος, βρίσκεται στο προσκήνιο μετά τη νίκη του στις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών τον Ιούνιο, όταν κατέβηκε με μια πλατφόρμα που συνοψίζεται σε δύο μόνο λέξεις: προσιτές τιμές. 

Θέλει να κάνει ξανά προσιτή για τους κατοίκους της την πλουσιότερη πόλη του κόσμου. «Υπάρχουν άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που το παρακολουθούν αυτό», είπε πριν από ένα μήνα, απευθυνόμενος σε μέλη της ομάδας που οργανώνει την εκστρατεία του. «Και το παρακολουθούν, επειδή έχουμε το θράσος να πιστεύουμε ότι οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να κερδίσουν μια πόλη στην οποία θα μπορούν να ζήσουν».

Από την Ουγκάντα στο Κουίνς 

Γεννημένος στην Καμπάλα της Ουγκάντα, ο Μαμντάνι μετακόμισε στη Νέα Υόρκη με την οικογένειά του σε ηλικία επτά ετών. Φοίτησε στο Λύκειο Επιστημών του Μπρονξ και αργότερα απέκτησε πτυχίο στις Αφρικανικές Σπουδές από το Κολλέγιο Μπόουντοιν, όπου μαζί με άλλους συμφοιτητές του ίδρυσε το πανεπιστημιακό παράρτημα των «Φοιτητών για τη Δικαιοσύνη στην Παλαιστίνη».

Ενας πολιτικός της εποχής του, της γενιάς των millennials, ο οποίος γνώρισε την 27χρονη σύντοφό του Σύρια καλλιτέχνη Ράμα Ντουβάτζι μέσω εφαρμογής γνωριμιών ενώ και οι δύο γονείς του είναι απόφοιτοι του Harvard και εκείνος, όπως έχει πει, υπέρμαχος του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Η δημοφιλία του εκτοξεύτηκε με το που ξεκίνησε την καμπάνια του, με τα κοινωνικά δίκτυα και το νεανικό κοινό να έχει τον πρώτο λόγο. 

Η νίκη του επί του Κουόμο στις προκριματικές εκλογές -κάποτε κυρίαρχης προσωπικότητας στην πολιτική σκηνή της Νέας Υόρκης- σηματοδοτεί μια κρίσιμη στιγμή για τους Δημοκρατικούς, ενώ δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι παραδοσιακοί Δημοκρατικοί, που είναι πλειοψηφία στο κόμμα και τοποθετούνται ως επί το πλείστον στο Κέντρο, απέρριψαν τις προτεινόμενες πολιτικές του Μαμντάνι για την ευημερία των εργαζόμενων οικογενειών ως «σοσιαλιστικά όνειρα».

Πριν μπει στην πολιτική, ο Μαμντάνι εργάστηκε ως σύμβουλος στέγασης, βοηθώντας ιδιοκτήτες σπιτιών με χαμηλό εισόδημα στο Κουίνς να γλιτώσουν την έξωση.

Έχει επίσης κάνει την μουσουλμανική του πίστη ορατό μέρος της προεκλογικής του εκστρατείας. Επισκεπτόταν τακτικά τα τζαμιά και κυκλοφόρησε ένα βίντεο της προεκλογικής εκστρατείας στα Ουρντού σχετικά με την κρίση κόστους ζωής της πόλης. «Γνωρίζουμε ότι το να στεκόμαστε δημόσια ως μουσουλμάνοι, σημαίνει επίσης να θυσιάζουμε την ασφάλεια που μερικές φορές μπορούμε να βρούμε στις σκιά» είπε σε μια συγκέντρωση την άνοιξη.

Ο Μαμντάνι δήλωσε ότι οι ψηφοφόροι στην πιο ακριβή πόλη των ΗΠΑ ζητούν από τους Δημοκρατικούς να επικεντρωθούν στην ακρίβεια. «Αυτή είναι μια πόλη όπου ένας στους τέσσερις κατοίκους της ζει σε συνθήκες φτώχειας, μια πόλη όπου 500.000 παιδιά κοιμούνται πεινασμένα κάθε βράδυ», είχε δηλώσει σε πρόσφατη εκδήλωση. «Και τελικά, είναι μια πόλη που κινδυνεύει να χάσει αυτό που την κάνει τόσο ξεχωριστή».

Έχει προτείνει:

Δωρεάν υπηρεσία λεωφορείων σε όλη την πόλη, πάγωμα ενοικίων και αυστηρότερη λογοδοσία για τους αμελείς ιδιοκτήτες, μια αλυσίδα παντοπωλείων ιδιοκτησίας της πόλης με έμφαση στις χαμηλές τιμές, καθολική παιδική φροντίδα για παιδιά ηλικίας έξι εβδομάδων έως πέντε ετών και τριπλασιασμό της παραγωγής κατοικιών που έχουν σταθεροποιηθεί με βάση τα ενοίκια και κατασκευάζονται από συνδικάτα.

Στην προεκλογική του εκστρατεία, συνέδεσε αυτές τις πολιτικές με εξαιρετικά ανορθόδοξες κινήσεις που όμως έγιναν viral. Βούτηξε στον Ατλαντικό για να δραματοποιήσει το πάγωμα των ενοικίων, έσπασε τη νηστεία του Ραμαζανιού σε ένα τρένο του μετρό με ένα μπουρίτο για να υπογραμμίσει την επισιτιστική ανασφάλεια.Μέρες πριν από τις προκριματικές εκλογές, περπάτησε σε όλο το Μανχάταν, σταματώντας για selfies με τους ψηφοφόρους.

Ο βασικός του αντίπαλος, και πρώην κυβερνήτης της Νέας Υόρκης Αντριου Κουόμο και άλλοι παρουσιάζουν τον Μαμντάνι ως άπειρο και υπερβολικά ριζοσπάστη για μια πόλη με προϋπολογισμό 115 δισεκατομμυρίων δολαρίων και πάνω από 300.000 δημοτικούς υπαλλήλους. Ο Κουόμο, τον οποίο στηρίζουν μεγάλοι δωρητές και κεντρώοι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του Μπιλ Κλίντον, επέμεινε ότι η εμπειρία έχει σημασία, λέγοντας: «Εμπειρία, ικανότητα, γνώση του πώς να κάνεις τη δουλειά, γνώση του πώς να αντιμετωπίζεις τον Τραμπ, γνώση του πώς να αντιμετωπίζεις την Ουάσινγκτον, γνώση του πώς να αντιμετωπίζεις το νομοθετικό σώμα της πολιτείας, αυτά είναι βασικά. Πιστεύω στην εν κινήσει μάθηση, αλλά όχι ως δήμαρχος της Νέας Υόρκης».

Ισραήλ και Παλαιστίνη

Αντιδράσεις έχει προκαλέσει και η ανοιχτή στήριξη του Μαμντάνι στους Παλαιστινίους αλλά και η έντονη κριτική που ασκεί στο Ισραήλ, που ξεπερνάει κατά πολύ τα όρια του κατεστημένου των Δημοκρατικών.  Έχει δηλώσει ότι πιστεύει ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα, ότι είναι ένα κράτος απαρτχάιντ και ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου πρέπει να συλληφθεί.

Σε ερώτηση του Στίβεν Κολμπέρ στο Late Night Show, πριν από μερικές ημέρες, εάν πιστεύει ότι το κράτος του Ισραήλ πρέπει να υπάρχει, ο Μαμντάνι απάντησε ότι «όπως όλα τα έθνη, πιστεύω ότι έχει δικαίωμα να υπάρχει αλλά και ευθύνη να τηρεί το διεθνές δίκαιο». Εκανε, μάλιστα, την ίδια ώρα σαφές, ότι δεν υπάρχει χώρος για αντισημιτισμό στη Νέα Υόρκη, προσθέτοντας ότι αν εκλεγεί, θα αυξήσει τη χρηματοδότηση για την καταπολέμηση των εγκλημάτων μίσους.

Ο Κουόμο, από την άλλη πλευρά, έχει περιγράψει τον εαυτό του ως «ένθερμο υποστηρικτή του Ισραήλ και περήφανο γι' αυτό». Είτε επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και ο Μαμντάνι εκλεγεί πανηγυρικά, είτε όχι, φαίνεται για ακόμη μία φορά ότι το κόμμα των Δημοκρατικών αντιμετωπίζουν τα ίδια ζητήματα που αντιμετώπισαν και στις Προεδρικές εκλογές του 2016, όταν ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών κέρδισε τις εκλογές ως αντισυστημική επιλογή έναντι της Χίλαρι Κλίντον, η οποία για την κοινή γνώμη αποτελούσε μέρος των ελίτ που πλούτιζαν εις βάρος των πολλών, αλλά και τώρα που η ατζέντα των Δημοκρατικών ηττήθηκε κατά κράτος μπροστά στο κίνημα από τα κάτω και από τα Δεξιά που ενεργοποίηςε ο Τραμπ. 

H υπεροχή του 33χρονου Μαμντάνι σε ένα από τα προπύργια των Δημοκρατικών, όπως είναι η Νέα Υόρκη, λέει και πάλι την ίδια ιστορία. Το παλαιό πολιτικό κατεστημένο και η αλαζονεία της πολιτικής ορθότητας των προηγούμενων δεκαετιών έχει πλέον ξεπεραστεί από την πραγματικότητα και την κοινωνία. Ακούει κανείς;