Φιντάν: Η Τουρκία ανήκει στη νέα γεωπολιτική ατμόσφαιρα της Ευρώπης, όχι στο παλιό πλαίσιο ένταξης

Η Άγκυρα επιχειρεί να ξαναγράψει το αφήγημα της ευρωπαϊκής της θέσης, αυτή τη φορά όχι ως υποψήφια προς ένταξη χώρα, αλλά ως συνδιαμορφωτής της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας της ηπείρου. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Εσθονό ομόλογό του, ο Χακάν Φιντάν επιχείρησε να παρουσιάσει την Τουρκία ως κρίκο ανάμεσα στην ΕΕ και τη βόρεια πτέρυγα ασφαλείας που συγκροτούν το ΝΑΤΟ, η Βρετανία και η Νορβηγία, επενδύοντας πολιτικά στον ευρωπαϊκό αμυντικό μηχανισμό SAFE.

Ο Χακάν Φιντάν εμφανίζεται να επαναφέρει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας όχι ως αίτημα «επιστροφής» στο παλιό πλαίσιο, αλλά ως μέρος μιας νέας γεωπολιτικής αρχιτεκτονικής όπου η Άγκυρα διεκδικεί ρόλο συνδιαμορφωτή.

Η ευρωπαϊκή σχέση δεν περιορίζεται στην ΕΕ, αλλά αγγίζει ολόκληρη την περιφερειακή αρχιτεκτονική, δήλωσε ο Φιντάν.

«Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, βέβαια, εξετάζουμε τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ σε μια νέα ατμόσφαιρα, με ένα νέο πνεύμα που δημιουργείται από το σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον».

Σύμπραξη Βρετανίας - ΕΕ - Τουρκίας - Νορβηγίας

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Φιντάν τοποθετεί το ζήτημα SAFE στο ευρύτερο πλαίσιο στρατηγικής ασφάλειας, δηλαδή και πέραν των ορίων της ΕΕ.

«Εδώ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η ΕΕ, η Τουρκία, η Νορβηγία, όπως η ανατολική, η δυτική, η βόρεια πτέρυγα, όλα αυτά έρχονται μαζί και η ευρωπαϊκή περιοχή γενικά, δηλαδή υπάρχει μια ευρωπαϊκή περιοχή που υπερβαίνει την ΕΕ, στην οποία συμμετέχουν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία... Πως μπορεί να υπάρξει μια νέα αντίληψη της αρχιτεκτονικής ασφάλειας, πώς μπορεί η περιοχή μας να παράγει περισσότερη σταθερότητα, ευημερία και ειρήνη στο πλαίσιο αυτής της αρχιτεκτονικής ασφάλειας, όχι μόνο για τους λαούς της περιοχής, αλλά και για όλες τις γεωγραφικές περιοχές που επηρεάζονται από την περιοχή, η Τουρκία είναι σε αυτές τις αναζητήσεις αυτών των εργασιών/μελετών και υπάρχει η δήλωση της βούλησης να συνεχίσει να είναι σε αυτές».

Αμυντική σύμπνοια με όσους «βλέπουν μπροστά»

Στη συνέχεια ο Χακάν Φιντάν στέλνοντας ένα μήνυμα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είπε πως «φυσικά, οι φίλοι μας, οι οποίοι έχουν στρατηγική άποψη για το θέμα αυτό και κατανοούν τη σημασία αυτού του έργου, αποδίδουν μεγάλη σημασία στο θέμα αυτό.

Ειδικοί και οραματιστές στρατηγικοί πολιτικοί συμφωνούν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Τουρκία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ενεργήσουν από κοινού στη δημιουργία της νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας και ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας ορισμένος συγχρονισμός. Οι εργασίες μας προς αυτή την κατεύθυνση συνεχίζονται».

Το διπλό μονοπάτι

Η Άγκυρα, επομένως, κατά τον Χακάν Φιντάν, κινείται ταυτόχρονα προς πολιτική ένταξη και προς νέα δομή ασφάλειας.

«Δηλαδή, αν χρειάζεται να συνοψίσω εν συντομία, εργαζόμαστε ταυτόχρονα σε δύο δρόμους: ο ένας είναι η αναζωογόνηση και η περαιτέρω ανάπτυξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξή μας στην ΕΕ και των σχέσεών μας με άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ και ο δεύτερος είναι η αναδιαμόρφωση της γενικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας της ευρωπαϊκής περιοχής, η οποία περιλαμβάνει χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία και την Τουρκία, και βρισκόμαστε σε μια εντατική διαδικασία εργασιών σχετικά με το ποια θα είναι η σχέση μεταξύ αυτής και του ΝΑΤΟ».

Η Τουρκία σε νέα γεωπολιτική ατμόσφαιρα

Το μήνυμα Φιντάν είναι, επομένως, διπλό: η Τουρκία δεν εγκαταλείπει ρητορικά την ευρωπαϊκή προοπτική, αλλά ταυτόχρονα συμβάλλει -και φιλοδοξεί να ηγηθεί- σε μια νέα, ευρύτερη αρχιτεκτονική ασφάλειας, πέρα από τα στενά θεσμικά όρια της ΕΕ. Πρόκειται για μια στρατηγική που επιδιώκει συμμετοχή χωρίς κανονιστική ευθυγράμμιση, παρουσία χωρίς προσχώρηση.

Ο Φιντάν υπογράμμισε καταρχάς τη σημασία της πρόσφατης επίσκεψης του καγκελάριου Μερτς στην Άγκυρα.

«Αυτή την εβδομάδα, ειδικά η επίσκεψη του καγκελάριου κ. Μερτς ήταν σημαντική. Μετά τις συναντήσεις, το γεγονός ότι οι δύο ηγέτες, ο πρόεδρός μας και ο καγκελάριος Μερτς, δήλωσαν εκ νέου τη βούλησή τους για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στην πραγματικότητα, κατ' εμέ, μία από τις πιο σημαντικές εξελίξεις στις σχέσεις μας με την Ευρώπη τον τελευταίο καιρό», είπε, υποδηλώνοντας ότι η δήλωση αυτή δεν είναι τυπική, αλλά στρατηγική.

Ο Χακάν Φιντάν έθεσε εκ νέου το αφήγημα ένταξης - έστω σε επίπεδο πρόθεσης.

«Ο πρόεδρός μας διατύπωσε τη βούληση ότι ο στρατηγικός στόχος της Τουρκίας από αυτή την άποψη είναι η ένταξη στην ΕΕ.

Ο Καγκελάριος Μερτς εξέφρασε επίσης θετική άποψη και την υποστήριξη της Γερμανίας για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που θεωρώ πολύτιμο».

Από τις δηλώσεις στις ενέργειες

Ο Φιντάν συνεχίζει πως πρέπει να υπάρξει επανεκκίνηση επαφών, αλλά με προϋποθέσεις που θα ήθελε η Τουρκία να εκπληρωθούν.

«Να ξεκινήσουν οι επαφές υψηλού επιπέδου, οι οποίες έχουν παγώσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, και να λειτουργήσουν μηχανισμοί.

Πηγαίνοντας προς την ένταξη, υπάρχουν κάποια ζητήματα στο ενδιάμεσο που πρέπει να δρομολογηθούν, όπως η απελευθέρωση των θεωρήσεων, η επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης και μερικά άλλα τεχνικά ζητήματα.

Οι διαπραγματεύσεις μας για το θέμα αυτό συνεχίζονται».