Γιατί στη Χαβάη ρίχνουν κουνούπια με drones - Ο ρόλος των εντόμων στη σωτηρία σπάνιων πτηνών

Πριν από μερικούς μήνες δεκάδες βιοδιασπώμενες κάψουλες έπεσαν από τον ουρανό πάνω από τα δάση της Χαβάης. Κάθε ένα από αυτά, που παραδόθηκε με drone, περιείχε περίπου 1.000 κουνούπια.

Ωστόσο δεν ήταν απλά κουνούπια. Ήταν αρσενικά κουνούπια που δεν τσιμπάνε, εκτρεφόμενα σε εργαστήριο, τα οποία μετέφεραν ένα κοινό βακτήριο που έχει ως αποτέλεσμα τα αυγά να μην εκκολάπτονται όταν ζευγαρώνουν με άγρια θηλυκά. Με αυτόν τον τρόπο οι επιστήμονες ελπίζουν να περιοριστεί ο πληθυσμός των ξενικών κουνουπιών που έχουν εισβάλει στη Χαβάη και αποδεκατίζουν τα ενδημικά πτηνά του αρχιπελάγους, όπως τα «honeycreepers», σύμφωνα με το CNN.

Ένα βήμα πριν την εξαφάνιση

Τα συγκεκριμένα πτηνά είναι κρίσιμα για τη γονιμοποίηση και τη διασπορά των σπόρων, ενώ έχουν κεντρική θέση στον πολιτισμό της Χαβάης. Από τα πάνω από 50 είδη honeycreepers που υπήρχαν παλιά, σήμερα έχουν απομείνει μόνο 17, τα περισσότερα απειλούμενα.

Το 2023, το «akikiki», ένα μικρό γκρίζο πουλί, εξαφανίστηκε λειτουργικά από τη φύση. Το «akeke?e», με κιτρινοπράσινο φτέρωμα, έχει λιγότερα από 100 άτομα στον πληθυσμό του. Η αποψίλωση των δασών και η ανθρώπινη ανάπτυξη έπαιξαν ρόλο, αλλά ο «υπαρξιακός κίνδυνος», σύμφωνα με τον δρ. Κρις Φάρμερ από την American Bird Conservancy, είναι η ελονοσία των πτηνών – που εξαπλώνεται από τα κουνούπια.

Τα κουνούπια δεν είναι ενδημικά της Χαβάης. Εμφανίστηκαν το 1826, πιθανότατα από φαλαινοθηρικά πλοία. Οι ντόπιοι πληθυσμοί πτηνών δεν είχαν καμία φυσική άμυνα απέναντι στις ασθένειες που μετέφεραν.

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που έχουν τα αρσενικά κουνούπια

Οι περιβαλλοντολόγοι αναζητούν λύση για τον έλεγχο των πληθυσμών κουνουπιών και τη διάσωση των honeycreepers. Όμως η διαχείριση των κουνουπιών σε μεγάλη κλίμακα είναι δύσκολη, λέει ο Φάρμερ, εξηγώντας ότι η χρήση εντομοκτόνων θα έβλαπτε και τους ιθαγενείς πληθυσμούς εντόμων, όπως τις λιβελλούλες και τις μύγες των φρούτων, που είναι ζωτικής σημασίας για τα οικοσυστήματα.

Επειδή τα κουνούπια αποτελούν επίσης τεράστια απειλή για την ανθρώπινη υγεία (μεταδίδουν ελονοσία, δάγκειο πυρετό και ιό Ζίκα), οι επιστήμονες μελετούν το πρόβλημα εδώ και δεκαετίες, αναπτύσσοντας διάφορες λύσεις, όπως την Τεχνική Ασύμβατων Εντόμων (IIT).

Αυτή περιλαμβάνει την απελευθέρωση αρσενικών κουνουπιών που φέρουν ένα φυσικό βακτήριο, το Wolbachia, το οποίο προκαλεί τη γέννηση μη βιώσιμων αυγών όταν ζευγαρώνουν με άγρια θηλυκά. Με επαναλαμβανόμενες απελευθερώσεις, ο άγριος πληθυσμός μειώνεται σταδιακά. Το 2016, το ABC και η συνεργασία Birds, Not Mosquitoes, αποφάσισαν ότι η IIT είχε τις καλύτερες πιθανότητες επιτυχίας στη Χαβάη και ξεκίνησαν να εφαρμόζουν την τεχνική για τα κουνούπια που μεταδίδουν την ελονοσία των πτηνών. “Όταν λες ότι θέλεις να απελευθερώσεις εκατομμύρια κουνούπια στο δάσος, οι άνθρωποι έχουν απολύτως εύλογες ερωτήσεις”, παραδέχεται ο Φάρμερ.

Το 2022 άρχισαν να εκτρέφουν εκατομμύρια κουνούπια με το επιλεγμένο στέλεχος Wolbachia σε εργαστήριο στην Καλιφόρνια. Το επόμενο έτος ξεκίνησαν τις απελευθερώσεις σε περιοχές του Μάουι, ρίχνοντάς τα μέσα σε βιοδιασπώμενες κάψουλες από ελικόπτερα.

Γιατί επιλέχθηκε η λύση των drones

Η μορφολογία του εδάφους και το κόστος χρήσης ελικοπτέρου πρόκριναν τη λύση των drones. Μετά από μήνες δοκιμών και σχεδιασμού ειδικών καψουλών για μεταφορά κουνουπιών, άρχισαν επιτυχώς να τα ρίχνουν με drones τον Ιούνιο.

Είναι η «πρώτη γνωστή περίπτωση εξειδικευμένων καψουλών κουνουπιών που ρίχνονται από drones», λέει ο Άνταμ Νοξ, υπεύθυνος έργου του ABC. Η μέθοδος προσφέρει περισσότερη ευελιξία, μειώνει το κόστος, τις εκπομπές και τον κίνδυνο για τους ανθρώπους. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται σε περίπου έναν χρόνο. Αν η τεχνική λειτουργήσει, θα δώσει στα πτηνά τον χρόνο που χρειάζονται για να ανακάμψουν. Μελέτες δείχνουν ότι εάν ο έλεγχος των κουνουπιών επιτύχει, είδη όπως το ?akeke?e μπορούν ακόμα να σωθούν από την εξαφάνιση.