Ανάλυση CNN: Γιατί ο Τραμπ δίνει στη Ρωσία σχεδόν όλα όσα θέλει με το ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία

Τους λόγους για τους οποίους το ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων που πρότεινε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία, αποτελεί στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα πισωγύρισμα για το Κίεβο, προχωρά το CNN με ανάλυση.

Παίρνοντας ως βάση τα σημεία που διέρρευσαν, τονίζει πως παραπέμπουν στις μαξιμαλιστικές θέσεις που κράτησε η Ρωσία κατά τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη το 2022 -όταν οι δυνάμεις της κατείχαν μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας-, και επιδιώκει να κάνει το χρονοδιάγραμμα αυτού του νέου σχεδίου.

Τα τωρινά δεδομένα από το «μέτωπο»

Σύμφωνα με το μέσο, οι ρωσικές δυνάμεις βρίσκονται ίσως στην καλύτερη θέση τους εδώ και περίπου ένα χρόνο. Απέχουν λίγες εβδομάδες, αν όχι ημέρες, από την κατάληψη του πολιορκημένου ανατολικού στρατιωτικού κέντρου του Ποκρόφσκ, ενός τόπου τεράστιας σημασίας και μεγάλης στρατηγικής σπουδαιότητας, για τον οποίο διεξάγονται σκληρές μάχες από το περασμένο καλοκαίρι. Οι δυνάμεις τους βρίσκονται στα νότια όρια του και αν το καταλάβουν, θα συναντήσουν λίγα σημαντικά αστικά κέντρα στα δυτικά τους, τα οποία βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας, πριν φτάσουν κοντά στην πρωτεύουσα, το Κίεβο. Η περιοχή αυτή είναι κυρίως επίπεδη και ανοιχτή, ιδανική για γρήγορη προέλαση.

Η Μόσχα έχει επίσης κάνει μια σημαντική πρόοδο στην περιοχή Ζαπορίζια, χρησιμοποιώντας τεθωρακισμένα οχήματα και μετακινώντας τις δυνάμεις της επικίνδυνα κοντά στην πόλη, καταλαμβάνοντας, και πάλι, ανοιχτό και επίπεδο έδαφος που θα παραμείνει ευάλωτο κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Η Ουκρανία συνεχίζει να αντιμετωπίζει υψηλά ποσοστά λιποταξίας και αποφυγής της στρατολόγησης, γεγονός που επιδεινώνει τα σοβαρά προβλήματα ανθρώπινου δυναμικού της, ενώ το πλεονέκτημα του Κιέβου στον τομέα των drones έχει υπονομευθεί από την ταχεία μάθηση και καινοτομία της Ρωσίας. Ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται επίσης στο ναδίρ της δημοτικότητάς του, καθώς αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις ενός συνεχιζόμενου και λεπτομερούς σκανδάλου διαφθοράς που αφορά τόσο τον στενό του κύκλο όσο και το ίδιο το θέμα που οι Ουκρανοί πρέπει να υπομένουν καθημερινά: τις διακοπές ρεύματος.

Η ρωσική πρωτοβουλία προφανώς αποσκοπεί στο να εκμεταλλευτεί την ίσως άνευ προηγουμένου ευαλωτότητα της Ουκρανίας, σε μια στιγμή που η εσωτερική πολιτική κρίση απειλεί να εμποδίσει τον Ζελένσκι να αντιμετωπίσει τις επείγουσες καταστάσεις στην πρώτη γραμμή. Η δυσάρεστη συγκυρία για το Κίεβο μπορεί επίσης να εξηγήσει γιατί η Μόσχα μπήκε στον κόπο να παρουσιάσει για άλλη μια φορά μια σειρά από υπερβολικές απαιτήσεις, τις οποίες η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της έχουν επίσης απορρίψει κατηγορηματικά και επανειλημμένα. Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης το περιέγραψε ως «Η μέρα της μαρμότας».

Πώς ωφελείται εν τέλει η Ρωσία

Τα 28 σημεία που διέρρευσαν εξυπηρετούν δύο σκοπούς για τη Μόσχα. Αποτελούν ένα σημείο εκκίνησης τόσο πλεονεκτικό που ακόμη και η επίτευξη μέρους του θα ήταν μια τεράστια νίκη. Επίσης, παρέχουν ένα οικοδόμημα στο οποίο οι Ρώσοι διπλωμάτες μπορούν να επιστρέφουν συνεχώς αν επιθυμούν, για άλλη μια φορά, να επιβραδύνουν τη διπλωματία, ενώ ο στρατός τους έχει το πλεονέκτημα.

Οι απαιτήσεις να απορρίψει συνταγματικά η Ουκρανία την ένταξη στο ΝΑΤΟ, να «αποναζιστικοποιηθεί», να εγγυηθεί την ουδετερότητά της και να περιορίσει το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεών της περιλαμβάνονταν στο έγγραφο της Κωνσταντινούπολης του 2022. Τότε, στο αποκορύφωμα της αρχικής φιλοδοξίας της ρωσικής εισβολής, αποτελούσαν ένα αόριστο σύνολο μαξιμαλιστικών όρων που ισοδυναμούσαν με μια μορφή παράδοσης της Ουκρανίας. Η Ουκρανία έχει επιβιώσει θαυμάσια από τότε, αλλά έχει αποδυναμωθεί από τον πόλεμο.

Η χρήση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, να αποτελεί παραχώρηση της Ρωσίας. Ωστόσο, οι πιο κακοποιημένες περιοχές της Ουκρανίας βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή και αυτά τα χρήματα θα πάνε στη Ρωσία για να πραγματοποιήσει την ανοικοδόμηση σύμφωνα με τους δικούς της όρους. Η συμφωνία προτείνει ότι το ήμισυ των κερδών από την ανοικοδόμηση θα πάει με κάποιο τρόπο στις Ηνωμένες Πολιτείες και μέρος των χρημάτων θα επενδυθεί σε άλλα κοινά έργα των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Οι πιθανότητες να πάρει πίσω μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων η Μόσχα είναι τεράστιες, ενώ η συμφωνία προτείνει επίσης την πλήρη άρση των διεθνών κυρώσεων, κάτι που θα αποτελούσε από μόνο του ένα τεράστιο οικονομικό όφελος.

Οι τρεις κρυμμένες «μπανανόφλουδες»

Το πρώτο είναι το αίτημα για εκλογές 100 ημέρες μετά την υπογραφή της συμφωνίας.

Αυτό είναι, κατά γενική ομολογία, τεχνικά αδύνατο, δεδομένων των προκλήσεων της αποστράτευσης, του εφοδιασμού κατά τη διάρκεια του πολέμου και της νομικής μεταρρύθμισης. Το αποτέλεσμα θα ήταν μια βιαστική, κακώς εκτελεσμένη ψηφοφορία, που θα οδηγούσε σε μια κυβέρνηση αμφίβολης νομιμότητας και θα δημιουργούσε ένα χώρο για παραπληροφόρηση και χειραγώγηση αρκετά μεγάλο ώστε οι Ρώσοι να πάρουν τον έλεγχο. Ο Ζελένσκι δεν μπορεί να αποδεχτεί αυτή την προθεσμία και οι πρόωρες εκλογές ήταν μια ρωσική φήμη από τις αρχές του έτους που η κυβέρνηση Τραμπ φάνηκε να εγκαταλείπει. Η αναβίωση της – και μαζί με αυτήν, η συζήτηση για τη διάρκεια ζωής του Ζελένσκι – επανεμφανίζεται σε μια περίοδο νέας αδυναμίας για αυτόν σε καιρό πολέμου.

Δεύτερον, υπάρχει η συγκεχυμένη ιδέα να μετατραπούν τα τμήματα της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη που τεχνικά ανήκει στη Ρωσία. Αυτό ισοδυναμεί με την παράδοσή τους. Πρόκειται για έδαφος για το οποίο η Μόσχα θα έπρεπε διαφορετικά να πολεμήσει σκληρά κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Ακόμη και ένας συμβιβασμός που θα κήρυττε την περιοχή αυτή αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, από την οποία θα απαγορεύονταν η είσοδος σε στρατιωτικές δυνάμεις και των δύο πλευρών, θα τροφοδοτούσε την πλούσια ιστορία της Ρωσίας στη χρήση «λαϊκών πολιτοφυλακών» για να διεισδύσει σε εδάφη και να κηρύξει λαϊκή εξέγερση υπέρ της Μόσχας.

Ο Ζελένσκι δεν μπορεί να παραχωρήσει την πόλη του Κραματόρσκ. Αυτό θα έδινε στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ένα στρατιωτικό προπύργιο από το οποίο θα μπορούσε να εξαπολύσει μια άλλη, ευκολότερη επίθεση προς το Κίεβο σε ανοιχτό έδαφος, ίσως μέσα σε λίγους μήνες. Αυτό θα εξέθετε τον Ζελένσκι σε εσωτερικές πολιτικές προκλήσεις. Η Μόσχα το γνωρίζει αυτό, αλλά συνεχίζει να επιστρέφει σε αυτό με την ελπίδα ότι τελικά ο Τραμπ θα υποκύψει και θα δει αυτή την παραχώρηση ως απαραίτητο μέρος οποιασδήποτε λύσης.

Τρίτον, η διατύπωση της συμφωνίας που κυκλοφόρησε είναι ασαφής και φαίνεται σε ορισμένα σημεία να έχει μεταφραστεί βιαστικά από τα ρωσικά ή τα ουκρανικά, περιέχοντας αρκετές ρήτρες «επαναφοράς». Μία από αυτές αναφέρει ότι οι εγγυήσεις ασφάλειας της Ουκρανίας θα «θεωρούνται άκυρες» εάν εκτοξεύσει πύραυλο κατά της «Μόσχας ή της Αγίας Πετρούπολης χωρίς λόγο» – μια προειδοποίηση με σοβαρές συνέπειες και ευρύ πεδίο ερμηνείας. Η Ρωσία θα έχει διαφορετική άποψη από την Ουκρανία σχετικά με το τι αποτελεί «αιτία» που είναι αρκετά σοβαρή.

Η «πονηρή» πλην διαυγής ανάγνωση της πραγματικότητας

Η συμφωνία απαιτεί επίσης ότι «η ναζιστική ιδεολογία και οι δραστηριότητες πρέπει να απορριφθούν ή να απαγορευτούν» στην Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας το ψευδές επιχείρημα της Ρωσίας ότι αντιμετωπίζει μια κυβέρνηση στο Κίεβο που διοικείται από ναζιστές εξτρεμιστές. Θα ακυρώσει ξαφνικά τη συμφωνία η εμφάνιση μιας ακροδεξιάς σημαίας σε μια ουκρανική μονάδα ή ενός εμβλήματος SS σε μια ανεπίσημη στρατιωτική σελίδα Telegram; Στην τρέχουσα μορφή της, η συμφωνία είναι κάτι από το οποίο η Μόσχα μπορεί να αποχωρήσει ανά πάσα στιγμή, με ελάχιστη αιτιολόγηση.

Αν υπάρχει κάποιο λάθος της Ρωσίας σε αυτό το έγγραφο, δεν είναι στο χρονοδιάγραμμα ή στην αδιάλλακτη επιμονή της, αλλά στη σαφή δήλωση ότι η Μόσχα διατηρεί ως αφετηρία τις περισσότερες από τις μέγιστες απαιτήσεις της. Αυτό έχει εξοργίσει τον Τραμπ στο παρελθόν και έχει οδηγήσει στις πιο αυστηρές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα από τις ΗΠΑ στη Ρωσία, κατά των πετρελαϊκών κολοσσών Rosneft και Lukoil.

Ωστόσο, το Κρεμλίνο έχει σωστά αντιληφθεί τις ραγδαίες εξελίξεις στο πεδίο της μάχης, τις εσωτερικές αναταραχές στην Ουκρανία και τη σοβαρή ευαλωτότητα του μετώπου, τις ανησυχίες της Ευρώπης σχετικά με το πόσο καιρό μπορεί να χρηματοδοτήσει την άμυνα του Κιέβου, καθώς και την ακατανίκητη επιθυμία του Τραμπ να κερδίσει το Νόμπελ Ειρήνης το 2026, και προσπάθησε να κάνει το παλιό να ακούγεται και πάλι καινούργιο.

Αν κερδίσει χρόνο, θα πετύχει. Αν το ένα τρίτο του επιτύχει ή γίνει η βάση οποιασδήποτε μελλοντικής συμφωνίας, θα πετύχει.