«Πιο κοντά από ποτέ» σε συμφωνία για Ουκρανία: Το πόκερ με τις εγγυήσεις

Χωρίς συμφωνία αλλά έχοντας σημειώσει πρόοδο, ολοκληρώθηκαν οι συνομιλίες του Βερολίνου ανάμεσα σε Ευρωπαίους ηγέτες, Ζελένσκι και τους απεσταλμένους του Τραμπ Γουίτκοφ και Κούσνερ όπως επιβεβαίωσαν όλες οι πλευρές, δείχνοντας συγκρατημένη αισιοδοξία ότι βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά σε μία συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου που σε δύο μήνες θα μετρά ήδη τέσσερα ολόκληρα χρόνια.

Σε δήλωση που εξέδωσε η γερμανική κυβέρνηση για λογαριασμό των ηγετών της Γερμανίας, της Δανίας, της Φινλανδίας, της Γαλλίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας, της Πολωνίας, της Σουηδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου όπως και των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν, επεσήμανε ότι οι προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου θα πρέπει «να περιλαμβάνουν δεσμεύσεις» όπως την παροχή στήριξης στην Ουκρανία να αναπτύξει τις ένοπλες δυνάμεις της οι οποίες σε καιρό ειρήνης θα πρέπει να παραμείνουν στις 800.000, προκειμένου να μπορούν, σε περίπτωση που χρειαστεί, να υπερασπιστούν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, ενώ οι Ευρωπαίοι θα ηγηθούν μίας πολυεθνικής δύναμης που θα αποτελείται από συνεισφορά των εθνών που συμμετέχουν στη Συμμαχία των Προθύμων με τη στήριξη των ΗΠΑ, για την ασφάλεια της Ουκρανίας, ακόμη και με επιχειρησιακή δράση μέσα στην Ουκρανία.

Στη δήλωση αυτή επισημαίνεται ότι τα ρωσικά κεφάλαια παραμένουν «παγωμένα», ενώ επιβεβαιώνεται η στήριξη για ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος συμμετείχε την ώρα του δείπνου, μέσω τηλεδιάσκεψης στις συνομιλίες του Βερολίνου, επιβεβαίωσε την πρόοδο, αλλάζοντας τόνο για τους Ευρωπαίους ηγέτες και το Ζελένσκι, από τον οποίο δήλωνε «απογοητευμένος» την προηγούμενη εβδομάδα.

«Νομίζω ότι είμαστε πιο κοντά τώρα από ποτέ», είπε σε δηλώσεις του στο Οβάλ Γραφείο.

«Είχαμε μια πολύ καλή συζήτηση πριν από μία ώρα με τους Ευρωπαίους ηγέτες, τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλά», ενώ είπε ότι όχι μιλήσει πρόσφατα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, χωρίς, ωστόσο να επεκταθεί στο περιεχόμενο αυτών των συνομιλιών.

«Έχουμε τεράστια υποστήριξη από τους Ευρωπαίους ηγέτες, θέλουν κι αυτοί να τελειώσει. Αυτή τη στιγμή, η Ρωσία θέλει να τελειώσει. Το πρόβλημα είναι ότι όλοι θέλουν να τελειώσει και ξαφνικά δεν το προχωρούν. Πρέπει να τους κάνουμε να συμφωνήσουν, αλλά νομίζω ότι αυτό λειτουργεί...» πρόσθεσε.

Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν δηλώσει νωρίτερα ότι οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας τύπου άρθρου 5, στην Ουκρανία και ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσαν να πείσουν τη Ρωσία να το δεχτεί.

Αυτή θα ήταν μία πρωτοφανής εξέλιξη, δεδομένου ότι η Ουκρανία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και αυτή η προοπτική φαίνεται να απομακρύνεται για τα καλά και το άρθρο 5 προβλέπει ότι εάν υπάρξει επίθεση σε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, τότε αυτομάτως θεωρείται επίθεση σε όλο το ΝΑΤΟ και προβλέπεται αμοιβαία στρατιωτική συνδρομή.

Ωστόσο, σε μία προεισοποιητική βολή, πρόσθεσαν ότι «αυτές οι εγγυήσεις βρίσκονται τώρα στο τραπέζι, αλλά δε θα βρίσκονται για πάντα».

Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, το Σαββατοκύριακο έχει προγραμματιστεί συνάντηση στις Ηνωμένες Πολιτείες με τις ομάδες εργασίας, πιθανότατα στο Μαϊάμι.

Ο ίδιος αξιωματούχος εκτίμησε ότι περίπου το 90% των ζητημάτων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει επιλυθεί, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να μεταβούν και στη Ρωσία, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο, στο πλαίσιο των διπλωματικών προσπαθειών για την επίτευξη συμφωνίας.

Το μεγάλο «αγκάθι» στις συνομιλίες παραμένει το εδαφικό, καθώς ο Ζελένσκι αρνείται να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις του από τις περιοχές του Ντονμπάς που η Μόσχα δεν έχει καταλάβει στρατιωτικά αλλά έχει κηρύξει ως ρωσικά ήδη από το 2022.

Σε αυτό το σημείο, όλοι συμφωνούν ότι αυτό το θέμα θα πρέπει εντέλει να συμφωνηθεί ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα, αν και ο Αμερικανός αξιωματούχος πρόσθεσε ότι οι συνομιλίες της ημέρας περιλάμβαναν σε βάθος συζητήσεις για το εδαφικό ζήτημα.

Όπως ανέφερε, σε ό,τι αφορά τα εδάφη, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα πρέπει να διαβουλευτεί με την ομάδα του, ενώ τόνισε ότι υπάρχει υποχρέωση συνέχισης των συνομιλιών τόσο με τη ρωσική πλευρά όσο και με τους Ευρωπαίους εταίρους για το συγκεκριμένο θέμα.

Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών ευχαρίστησε Ευρωπαίους και Αμερικανούς για την όλη διαδικασία,προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «παραμένουν, κατά την άποψή μου κάποια πράγματα που είναι καταστροφικά και σίγουρα δε θα μας βοηθούσαν. Είναι σημαντικό να μη συμπεριληφθούν στα αναθεωρημένα έγγραφα. Αυτό έχει σημασία, γιατί η αξιοπρέπεια μετράει».

Οποια πρόοδος επετεύχθη σήμερα στο Βερολίνο, πάντως, για να είναι πραγματική, θα πρέπει έστω και κάποια σημεία, ειδικά στο σκέλος των εγγυήσεων ασφαλείας να γίνουν αποδεκτά και από τη Μόσχα, η οποία έχει κάνει σαφές ότι για να λήξει ο πόλεμος θέλει και το υπόλοιπο Ντονμπάς, μία αισθητά αποστρατικοποιημένη Ουκρανία, και απορρίπτει στρατιωτικές δυνάμεις Νατοϊκών χωρών εντός Ουκρανίας.