Πώς οι εμμονές Τραμπ με το παρελθόν αποτελούν τροχοπέδη στη συμφωνία ειρήνης για την Ουκρανία

Ένα γνώριμο μοτίβο είχε η χτεσινή (28/12) συνάντηση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Mar-a-Lago: και οι δύο υπογράμμισαν ότι βρίσκονται «πολύ κοντά» σε μια συμφωνία για το Ουκρανικό. Ωστόσο, για ακόμη μία φορά, αυτή η γραμμή τερματισμού φαίνεται να είναι κοντά και μακρυά ταυτόχρονα.

Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν το ιδιωτικό θέρετρο του Τραμπ στη Φλόριντα, σε μια συζήτηση που κράτησε ώρες και που πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών. Μιλώντας αργότερα στους δημοσιογράφους, με τον Ζελένσκι στο πλευρό του, ο Τραμπ αναγνώρισε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν «ακανθώδη ζητήματα» τα οποία δεν μπορούσαν να επιλυθούν μέσα σε μία ημέρα — παραδοχή που ήρθε σε αντίθεση με τον επανειλημμένο ισχυρισμό του ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Η εμμονή του Τραμπ

Καθώς ο Τραμπ τοποθετούνταν δημόσια δίπλα στον Ουκρανό ομόλογό του, έγινε εμφανές ότι ο Ζελένσκι βρέθηκε σε ένα σύνθετο και επικοινωνιακά δύσκολο περιβάλλον. Οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου επέστρεφαν διαρκώς στην εδώ και χρόνια λήξασα έρευνα του Ρόμπερτ Μιούλερ για τις εκλογές του 2016, καθώς και στον ατεκμηρίωτο ισχυρισμό του ότι οι εκλογές του 2020 νοθεύτηκαν εις βάρος του.

«Το έχω πει και κανείς δεν το έχει αντικρούσει: αν οι εκλογές του 2020 δεν ήταν στημένες και κλεμμένες, αυτός ο πόλεμος δεν θα είχε ξεσπάσει», δήλωσε ο Τραμπ, ενώ ο Ζελένσκι στεκόταν εμφανώς αμήχανος στο πλευρό του.

«Για τέσσερα χρόνια δεν συνέβη τίποτα. Μίλησα με τον πρόεδρο Πούτιν και είχαμε πολύ καλή σχέση, παρά τη φάρσα “Ρωσία, Ρωσία, Ρωσία”, που αποδείχθηκε μια πλήρης απάτη», πρόσθεσε.

Η εμμονή αυτή αποτυπώθηκε και στον τρόπο με τον οποίο ο Τραμπ υποβάθμισε τις ανησυχίες για το εκτεταμένο ρωσικό πλήγμα στο Κίεβο την προηγούμενη ημέρα, το οποίο προκάλεσε τον θάνατο δύο ανθρώπων και ενίσχυσε τις εκτιμήσεις ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν επιδιώκει πραγματικά τον τερματισμό του πολέμου. Οι δηλώσεις του προκάλεσαν συγκρίσεις με τη συνέντευξη Τύπου του 2018 στο Ελσίνκι, όταν ο Τραμπ είχε αμφισβητήσει τα πορίσματα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών για τη ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές εκλογές.

«Θα μπορούσα να πω ότι και η Ουκρανία έχει πραγματοποιήσει αρκετά ισχυρά πλήγματα», απάντησε σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου.

«Η Ρωσία θέλει να πετύχει η Ουκρανία», υποστήριξε, προκαλώντας εμφανή αιφνιδιασμό στον Ζελένσκι. Ο Τραμπ συνέχισε λέγοντας ότι συζήτησε με τον Πούτιν το ενδεχόμενο ανοικοδόμησης της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο, σημειώνοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε «ιδιαίτερα γενναιόδωρος», ακόμη και ως προς την παροχή ενέργειας σε χαμηλές τιμές.

Την ίδια στιγμή, απουσίαζε οποιαδήποτε σαφής αναφορά στο είδος της πίεσης που θα μπορούσε να ασκήσει ο Τραμπ στη Μόσχα, εάν ο Πούτιν αρνούνταν να αποδεχθεί τους όρους μιας συμφωνίας που θα προέκυπτε από αμερικανική διαμεσολάβηση.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε κυρίως στις αποκλίσεις μεταξύ της προσέγγισης του Τραμπ και της διαπραγματευτικής του ομάδας —με επικεφαλής τους Στιβ Γουίτκοφ, Τζάρεντ Κούσνερ και Μάρκο Ρούμπιο— και των θέσεων που φαίνεται διατεθειμένη να αποδεχθεί η ουκρανική πλευρά. Ιδιαίτερη απόσταση εξακολουθεί να χωρίζει τις δύο πλευρές σε ζητήματα όπως οι εγγυήσεις ασφαλείας της Ουκρανίας και η αναγνώριση των ρωσοκρατούμενων περιοχών του Ντονμπάς.

Συγκεκριμένες λεπτομέρειες για τα εκκρεμή σημεία παρέμειναν ασαφείς αμέσως μετά τις συνομιλίες στο Mar-a-Lago.

Ο Τραμπ είχε προηγουμένως τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ δήλωσε ότι σκόπευε να επικοινωνήσει εκ νέου μαζί του μετά τη συνάντηση με τον Ζελένσκι. Επανέλαβε την εκτίμησή του ότι ο Ρώσος πρόεδρος είναι ειλικρινής στις προθέσεις του για ειρήνη.

Όταν, ωστόσο, ρωτήθηκε τι θα συμβεί εάν οι δύο πλευρές δεν καταλήξουν σε συμφωνία τις επόμενες εβδομάδες, περιορίστηκε να δηλώσει ότι η αιματοχυσία θα συνεχιστεί, χωρίς να δεσμευτεί σε περαιτέρω πρωτοβουλίες.

Καθώς το 2025 πλησιάζει προς το τέλος του, καθίσταται ολοένα και πιο σαφές - όπως τονίζει η Independent ότι η αδυναμία του Τραμπ να αφήσει πίσω του την πολιτική και προσωπική πικρία από τις έρευνες για την προεκλογική του εκστρατεία του 2016 επηρεάζει την οπτική του απέναντι σε έναν πόλεμο που είχε υποσχεθεί να τερματίσει — καθιστώντας τόσο τη λύση όσο και την πολιτική βούληση για την εφαρμογή της πιο δύσκολες από ποτέ.