Κόσμος|19.05.2019 15:34

Ώρα για (Βrexit) party χωρίς Τόρις και Εργατικούς

Γιώργος Καπόπουλος

Στις 4 ή στις 5 Ιουνίου η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μέι, θα επιχειρήσει για µια τελευταία φορά να ζητήσει από τη Βουλή των Κοινοτήτων έγκριση της τροποποιηµένης συµφωνίας για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ και εξυπακούεται ότι στην πιθανή ενδεχόµενη απόρριψή της δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή από τη µεθόδευση της αποχώρησής της από την πρωθυπουργία και την ηγεσία των Συντηρητικών.

Οµως οι αρχές Ιουνίου µοιάζουν να απέχουν έτη φωτός, καθώς προηγούνται οι ευρωεκλογές της 23ης Μαΐου στο Ηνωµένο Βασίλειο, µε ζητούµενο την επιβεβαίωση ή όχι των δηµοσκοπήσεων που προαναγγέλλουν σαρωτική ανατροπή του πολιτικού σκηνικού της χώρας, µε πρωταγωνιστή και νικητή όπως και στις ευρωεκλογές του 2014 τον Φάρατζ. Τότε ο Φάρατζ, επικεφαλής του Κόµµατος Ανεξαρτησίας του Ηνωµένου Βασιλείου, ανεδείχθη σε πρώτη πολιτική δύναµη και προκάλεσε πολιτικό πανικό στην υπό τον Κάµερον κυβέρνηση συνασπισµού Συντηρητικών-Φιλελευθέρων ∆ηµοκρατών.

Έναν χρόνο αργότερα, στην προεκλογική εκστρατεία των βουλευτικών εκλογών του 2015, ο Κάµερον, για να αποτρέψει εκλογικό διεµβολισµό από τον Φάρατζ, επέλεξε τη φυγή προς τα εµπρός, καθώς δεσµεύθηκε στη διεξαγωγή δηµοψηφίσµατος για την παραµονή ή όχι της χώρας στην ΕΕ. Προφανώς η αποτροπή της απόσχισης της Σκοτίας στο δηµοψήφισµα του Σεπτεµβρίου του 2014, µε κύριο επιχείρηµα την αυτόµατη έξοδό της από την ΕΕ, ενθάρρυνε τον Κάµερον να προκαλέσει τους ευρωσκεπτικιστές σε πανεθνική κλίµακα. Στις βουλευτικές εκλογές του 2015 ο Κάµερον φάνηκε να περιορίζει την πρόκληση Φάρατζ στη διάσταση µιας συγκυριακής έκλαµψης διαµαρτυρίας, µε το Συντηρητικό Κόµµα να αυξάνει τη δύναµή του και να διασφαλίζει κοινοβουλευτική αυτοδυναµία και το δηµοψήφισµα για το Brexit να καλείται απλά να φρεσκάρει την εκλογική νίκη του ενοίκου του αριθµού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ.

Σήµερα ο Φάρατζ επανέρχεται δυναµικά στο πολιτικό προσκήνιο επικεφαλής ενός νεότευκτου πολιτικού µορφώµατος του κόµµατος του Brexit και σύµφωνα µε τις δηµοσκοπήσεις φαίνεται να αξιοποιεί την αδυναµία της κυβέρνησης των Συντηρητικών υπό τη Μέι αλλά και της αντιπολίτευσης των Εργατικών υπό τον Κόρµπιν να χειρισθούν µια συµπεφωνηµένη µε τις Βρυξέλλες φόρµουλα εξόδου του Ηνωµένου Βασιλείου από την ΕΕ. Συντηρητικοί και Εργατικοί και µαζί τους συνολικά το πολιτικό σύστηµα της χώρας έχουν αυτοαπαξιωθεί σε τέτοιο βαθµό, που έχει ξεχασθεί η αµήχανη άτακτη φυγή του Φάρατζ την εποµένη της νίκης του Brexit τον Ιούνιο του 2016.

Σύµφωνα µε την πλειοψηφία των πρόσφατων δηµοσκοπικών καταγραφών για τις ευρωεκλογές, ο Φάρατζ έρχεται πρώτος και ακολουθούν οι Εργατικοί και οι Φιλελεύθεροι ∆ηµοκράτες, µε τελευταίους τους Συντηρητικούς της Μέι, µε ποσοστό µόλις 11%! Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και µια πρόθεση ψήφου για τις βουλευτικές εκλογές, όπου ο Φάρατζ προηγείται µε µία ποσοστιαία µονάδα από τους Συντηρητικούς… Αν τα παραπάνω επιβεβαιωθούν στις κάλπες, µιλάµε για ανατροπή των σταθερών του πολιτικού σκηνικού στο Ηνωµένο Βασίλειο, µε µοιραίες συνέπειες ως προς την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ. Με άλλα λόγια, επανέρχεται ως ρεαλιστικό ενδεχόµενο το αδιανόητο για τη Βρετανία αλλά και για την υπόλοιπη Ευρώπη σενάριο µιας εξόδου του Ηνωµένου Βασιλείου από την ΕΕ. Αν στις ευρωεκλογές επιβεβαιωθούν οι δηµοσκοπήσεις, τότε τη Μέι θα διαδεχθεί ένας οπαδός του σκληρού ασύντακτου Brexit, που θα προβάλει σαν η µόνη επιλογή για να ανακοπεί η δυναµική του Φάρατζ.

Μόνοδρομος

Χωρίς περίσκεψη το πολιτικό σύστηµα της Βρετανίας οδήγησε στην παράταση της παραµονής της χώρας της ΕΕ για ένα εξάµηνο και έτσι η συµµετοχή στις ευρωεκλογές ήταν µονόδροµος. ∆ίχως υπερβολή Συντηρητικοί και Εργατικοί ως ιδανικοί αυτόχειρες έστρωσαν κόκκινο χαλί στον Φάρατζ, καθώς δίνουν τη δυνατότητα στους ψηφοφόρους να αποδοκιµάσουν την αβάστακτη ελαφρότητα µε την οποία χειρίζονται το µέλλον της χώρας. Ενα ενδεχόµενο και πλέον πιθανό σκληρό ασύντακτο Brexit δεν αφορά µόνο το Ηνωµένο Βασίλειο αλλά και στον ίδιο βαθµό την υπόλοιπη ΕΕ µε δυσθεώρητο κόστος στο εµπόριο ανάµεσα στις δύο ακτές της Μάγχης και βραχυκύκλωµα αορίστου χρόνου σε κάθε προσπάθεια εµβάθυνσης της ΕΕ. 

Το σενάριο του σκληρού Brexit θα δικαιώσει τη στάση του Μακρόν, που ήταν υπέρ µιας αυστηρής στάσης της ΕΕ µε την προσδοκία ότι η πίεση θα έθετε το πολιτικό σύστηµα της Βρετανίας προ των ευθυνών του. Η διεξαγωγή των ευρωεκλογών στη Βρετανία, µια χώρα που πριν από τρία χρόνια ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, είναι οµολογία βαθιάς κρίσης τόσο στο Ηνωµένο Βασίλειο όσο και στους 27, όπου η διαφορετική ως προς το Brexit στάση Γαλλίας και Γερµανίας κατεγράφη πανηγυρικά όταν η Μέρκελ ήταν υπέρ δωδεκάµηνης παράτασης για την έγκριση συµφωνίας αποχώρησης, µε τον Μακρόν να επιβάλλει τον περιορισµό της στο ένα εξάµηνο. Τούτων λεχθέντων, η πιθανή πρωτιά του Φάρατζ δεν πρέπει να εκληφθεί ως στήριξη µιας ασύντακτης εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ, αλλά ως µια ακραία µορφή αποδοκιµασίας του πολιτικού συστήµατος της χώρας. Οι Βρετανοί δεν θυµήθηκαν ξαφνικά το αυτοκρατορικό παρελθόν ούτε οι ψηφοφόροι της Σκοτίας το παρελθόν τους ως ανεξάρτητου βασιλείου. Η πρωτιά του Φάρατζ το 2014, από ό,τι φαίνεται και το 2019, η νίκη του Brexit στο δηµοψήφισµα του 2016 και ο εθνικιστικός αναβρασµός υπέρ της ανεξαρτησίας στη Σκοτία είναι κατά κύριο λόγο απόρριψη του µεταθατσερικού µοντέλου κοινωνικών και οικονοµικών ισορροπιών που διαµόρφωσαν οι Μπλερ και Γκόρντον Μπράουν και συνέχισε µετά το 2010 ο Κάµερον

Βrexit