Ο Αµαζόνιος πεθαίνει µε τις ευλογίες του Μπολσονάρο

Υιοθετώντας µια προσέγγιση τύπου… «και αν η πραγµατικότητα δεν συµφωνεί µαζί µου, τόσο χειρότερο για την πραγµατικότητα», ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο, έσπευσε να αποκηρύξει το γεγονός της αποψίλωσης του δάσους του Αµαζονίου ως fake news. «Ο Αµαζόνιος είναι δικός µας, όχι δικός σας» δήλωσε ο 64χρονος Μπολσονάρο απευθυνόµενος σε κοινό ξένων δηµοσιογράφων στην πρωτεύουσα της Βραζιλίας, Μπραζίλια. «Ο Αµαζόνιος ανήκει στη Βραζιλία. Οι ευρωπαϊκές χώρες ας κοιτάξουν τη δουλειά τους» συνέχισε ο Βραζιλιάνος ηγέτης, τον οποίο αποκαλούν και «Τραµπ των Τροπικών». Και αυτό διότι όπως ο 73χρονος Αµερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραµπ, έτσι και ο 64χρονος πρόεδρος της Βραζιλίας τείνει να αποκηρύσσει ως «ψέµα» («fake news») οτιδήποτε δεν ταιριάζει στα συµφέροντά του.

∆ορυφορικές εικόνες που είδαν πρόσφατα το φως της δηµοσιότητας, εικόνες προερχόµενες µάλιστα όχι από κάποιον ξένο ή ανεξάρτητο φορέα αλλά από το ίδιο το κρατικό ερευνητικό ινστιτούτο INPE της Βραζιλίας, φανερώνουν ότι οι αποψιλωµένες εκτάσεις στο δάσος του Αµαζονίου έχουν πολλαπλασιαστεί από τις αρχές του 2019, από τη στιγµή δηλαδή που ανέλαβε την προεδρία της χώρας ο Μπολσονάρο και έπειτα. Ο ρυθµός της αποψίλωσης φαίνεται να έχει, µάλιστα, αυξηθεί κατακόρυφα ειδικά από τον µήνα Μάιο και µετά, µε το βρετανικό δίκτυο BBC να υποστηρίζει χαρακτηριστικά, επικαλούµενο τα στοιχεία από τις δορυφορικές εικόνες, ότι «κάθε λεπτό ισοπεδώνεται στον Αµαζόνιο και µια έκταση αντίστοιχη µε εκείνη ενός γηπέδου ποδοσφαίρου», και την εφηµερίδα «Guardian» να ανεβάζει το µέγεθος της καταστροφής σε «δύο γήπεδα ποδοσφαίρου ανά λεπτό» αναλύοντας τα στοιχεία ειδικά για τον Μάιο του 2019. «Είµαι πεπεισµένος ότι τα στοιχεία είναι ψευδή» δηλώνει από την πλευρά του ο Μπολσονάρο, αποκηρύσσοντας ως αναληθές ό,τι θα µπορούσε να στραφεί εναντίον του.

Σύµφωνα πάντως µε το µη κυβερνητικό ερευνητικό κέντρο Imazon, που έχει την έδρα του στην πόλη Μπελέµ στη βόρεια Βραζιλία, το µέγεθος της αποψίλωσης στον Αµαζόνιο τους πρώτους µήνες του 2019 ήταν αυξηµένο κατά περισσότερο από 50% σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Η εκτίµηση είναι, µάλιστα, ότι οι ρυθµοί της αποψίλωσης πρόκειται να ενταθούν το προσεχές διάστηµα, καθώς η περίοδος των βροχών ολοκληρώνεται δίνοντας τη θέση της σε περισσότερο ξηρές ηµέρες. Εκµετάλλευση Οσο για την αποψίλωση, λαµβάνει χώρα µε διαφόρους τρόπους. Με µπουλντόζες που ρίχνουν τα δέντρα, µε… αλυσίδες δεµένες σε οχήµατα που λειτουργούν σαν πριόνι σαρώνοντας ό,τι βρουν στο πέρασµά τους, αλλά και µε εµπρησµούς. Η ξυλεία που κόβεται, συνήθως πωλείται ή καίγεται, ενώ οι εκτάσεις που έχουν «καθαριστεί» προορίζονται κατά κύριο λόγο για βοσκοτόπια αλλά και εργασίες εξόρυξης µεταλλευµάτων. Ενώσεις αγροτών και κτηνοτρόφων πιέζουν εδώ και δεκαετίες ζητώντας να ανοίξει ο δρόµος για την εκµετάλλευση µεγαλύτερων εκτάσεων του Αµαζονίου. Απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόµενο, ωστόσο, πολλοί είναι εκείνοι που αντιδρούν εντός των συνόρων της Βραζιλίας, αλλά και διεθνώς, επικαλούµενοι κυρίως περιβαλλοντικούς λόγους.

Το δάσος του Αµαζονίου είναι, µε τα περίπου 400 δισ. δέντρα του, το µεγαλύτερο τροπικό δάσος παγκοσµίως, όπερ σηµαίνει ότι λειτουργεί ως πνεύµονας οξυγόνου όχι µόνο για τη Βραζιλία ή τη Λατινική Αµερική αλλά και για ολόκληρη την υφήλιο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, µε το να απορροφά δηλαδή τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, το δάσος του Αµαζονίου λειτουργεί παράλληλα και ως ανάχωµα στην υπερθέρµανση του πλανήτη. Παράλληλα, όµως, ξεχωρίζει και για άλλους λόγους: ως κοιτίδα βιοποικιλότητας (καθώς φιλοξενεί περίπου το 10% των ειδών της παγκόσµιας χλωρίδας και πανίδας) αλλά και ως το «σπίτι» περίπου 1 εκατοµµυρίου ιθαγενών.

Προσπάθειες για την αποψίλωση εκτάσεων του Αµαζονίου έχουν γίνει και στο παρελθόν, µε τις προηγούµενες κυβερνήσεις ωστόσο της Βραζιλίας να επιβάλλουν ποινές στους δράστες, για παράδειγµα κατάσχοντας την ξυλεία τους, επιβάλλοντας πρόστιµα κ.ά. Με την έλευσή του στην προεδρία, ωστόσο, τον Ιανουάριο του 2019, ο Ζαΐρ Μπολσονάρο ήρθε να… χαλαρώσει δραµατικά τους όποιους περιορισµούς, αφήνοντας έτσι το πεδίο ελεύθερο για την επιχειρηµατική «αξιοποίηση» και «ανάπτυξη» ολοένα µεγαλύτερων δασικών εκτάσεων.