Πέδρο Σάντσεθ: Τέσσερις νίκες και μία… κηδεία για τον ηγέτη των Ισπανών Σοσιαλιστών

Ήταν Ιούνιος του 2018 όταν ο Πέδρο Σάντσεθ, ένας πολιτικός που είχε ζήσει έντονα την εσωκοµµατική αµφισβήτηση, κατάφερε να ανατρέψει µέσα από πρόταση µοµφής την κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι, µια κυβέρνηση της ∆εξιάς, εντυπωσιάζοντας τότε εχθρούς και φίλους. Οι περισσότεροι, άλλωστε, ένθεν κακείθεν, δεν τον είχαν ικανό για ένα τέτοιο «επίτευγµα».

Σχεδόν έναν χρόνο µετά, στις γενικές εκλογές του Απριλίου του 2019, ο φωτογενής 47χρονος από τη Μαδρίτη θα εντυπωσίαζε και πάλι, οδηγώντας τους Σοσιαλιστές (PSOE) σε µια µεγάλη εθνική εκλογική νίκη για πρώτη φορά έπειτα από έντεκα χρόνια. Σε µια επικράτηση µε ποσοστό σχεδόν 29% και 123 έδρες, που δεν θα τους εξασφάλιζε όµως και την αυτοδυναµία στο κοινοβούλιο των 350 εδρών. Μια νέα, µεγάλη νίκη θα ακολουθούσε για τους Σοσιαλιστές στις ευρωεκλογές του Μαΐου, µε τον ηγέτη τους, τον Πέδρο Σάντσεθ, να προσελκύει πλέον πάνω του όλα τα φώτα ως σηµείο αναφοράς συνολικά για τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές, που δεν πήγαιναν άλλωστε πουθενά αλλού τόσο καλά όσο στην Ισπανία. Το σχεδόν 33% που εξασφάλισε το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόµµα (PSOE) στην ευρωκάλπη δεν µπορούσε να το αγνοήσει κανείς.

Εκµεταλλευόµενος το ενισχυµένο πολιτικό του εκτόπισµα, ο Σάντσεθ θα κατάφερνε στην πορεία, παίρνοντας µέρος στο παζάρι για τα κορυφαία πόστα της επερχόµενης Κοµισιόν, να «επιβάλει» και έναν Ισπανό σοσιαλιστή, τον Γιοσέπ Μπορέλ, στην κεφαλή της ευρωπαϊκής διπλωµατίας, ως τον άνθρωπο που πρόκειται να διαδεχθεί τη Φεντερίκα Μογκερίνι στην θέση του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για θέµατα εξωτερικής πολιτικής. Κάπου εδώ όµως σταµατούν οι επιτυχίες για τον 47χρονο Μαδριλένο, που την περασµένη Πέµπτη δεν κατάφερε να λάβει ψήφο εµπιστοσύνης στην ισπανική Βουλή. Το µόνο που χρειαζόταν για να επιβιώσει πολιτικά ήταν απλή πλειοψηφία επί των ψηφισάντων.

Του γύρισαν την πλάτη Καταλανοί αυτονομιστές και Δεξιά

Τελικά όµως ηττήθηκε, µε 124 ψήφους υπέρ, 155 ψήφους κατά και 67 αποχές. Τον στήριξαν µόνο οι 123 δικοί του και ακόµη ένας βουλευτής µιας µικρής παράταξης (PRC) από την Κανταβρία (βόρεια Ισπανία). Τον καταψήφισε σύσσωµη η ισπανική ∆εξιά (Λαϊκό Κόµµα, Ciudadanos, Vox, Navarra Suma) καθώς και οι Καταλανοί αυτονοµιστές (JxCat) του Κάρλες Πουτζδεµόν. Το τελικό αποτέλεσµα, ωστόσο, θα κρινόταν από τις 67 αποχές… των Unidas Podemos, των Βάσκων εθνικιστών (PNV, EH Bildu), των λοιπών Καταλανών αυτονοµιστών (ERC) κ.ά.

Για δεύτερη φορά... προδομένος από τους Podemos 

Εάν οι Podemos του 40χρονου Πάµπλο Ιγκλέσιας, µε τις 42 έδρες που ελέγχουν υπό τον συνασπισµό Unidas Podemos στον οποίο έχουν ενταχθεί και άλλα κόµµατα της Αριστεράς, είχαν στηρίξει τον Πέδρο Σάντσεθ, τότε εκείνος θα είχε λάβει το πράσινο φως για τον σχηµατισµό κυβέρνησης µειοψηφίας. Οι Podemos επέλεξαν, ωστόσο, επί της ουσίας να τον καταψηφίσουν. Για την ιστορία, το ίδιο είχαν κάνει και τον Μάρτιο του 2016, όταν εκείνος είχε δοκιµάσει να σχηµατίσει κυβέρνηση εκµεταλλευόµενος τη σχετική αδυναµία του δεξιού Λαϊκού Κόµµατος του Μαριάνο Ραχόι που είχε µεν τις περισσότερες έδρες τότε στη Βουλή, αλλά όχι και την πλειοψηφία.

Πίσω στο παρόν, PSOE και Podemos φέρονται να τα «έσπασαν» επειδή δεν κατάφεραν να συµφωνήσουν στο µοίρασµα των υπουργείων. Οι Podemos του Ιγκλέσιας εµφανίζονται να ζητούσαν «πράγµατα» που οι Σοσιαλιστές του Σάντσεθ δεν ήταν διατεθειµένοι να δώσουν, όπως για παράδειγµα το υπουργείο Εργασίας. Σύµφωνα µε τον Σάντσεθ, «ο Ιγκλέσιας ήθελε να ελέγξει την κυβέρνηση και το 100% των κρατικών δαπανών». Ο ηγέτης των Podemos, από την άλλη, αντιτείνει ότι το µόνο που ζήτησε η παράταξή του ήταν «να αυξήσει τον κατώτατο µισθό, να σταµατήσει τις ιδιωτικοποιήσεις στην υγεία, να µειώσει τα πανεπιστηµιακά δίδακτρα» κ.ά. Οι Σοσιαλιστές υποστηρίζουν ότι δεν γίνεται ένα κόµµα χωρίς καµία προηγούµενη κυβερνητική εµπειρία, που ήρθε τέταρτο στις εκλογές του Απριλίου, όπως το Podemos, να θέλει να ελέγξει κοµβικά υπουργεία. Οι Podemos, αντίθετα, αφήνουν να εννοηθεί ότι ο Σάντσεθ τούς έκλεισε την πόρτα επειδή εκείνοι είναι πολύ αριστεροί για τα «γούστα» του.

Επόμενο ραντεβού τον Σεπτέμβριο

Σε κάθε περίπτωση, ο 47χρονος Σάντσεθ παραµένει υπηρεσιακός πρωθυπουργός έως και τον ερχόµενο Σεπτέµβριο, οπότε θα επιχειρήσει εκ νέου να προχωρήσει στον σχηµατισµό κυβέρνησης. Εάν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την απαιτούµενη στήριξη στο κοινοβούλιο έως τις 23 Σεπτεµβρίου, τότε ανοίγει ο δρόµος για νέες βουλευτικές εκλογές, κατά πάσα πιθανότητα στις 10 Νοεµβρίου. Θα είναι οι κατά σειρά τέταρτες γενικές εκλογές που διεξάγονται στην Ισπανία, την τέταρτη µεγαλύτερη οικονοµία της Ευρωζώνης, µέσα σε διάστηµα µόλις τεσσάρων ετών.