Τα πετρέλαια που διεκδικούν οι ΗΠΑ στη Συρία και ο αποκλεισμός της Τουρκίας

Ένα από τα κυρίαρχα ερωτήματα κατά τη διάρκεια των μαραθώνιων συζητήσεων για τον καθορισμό των χιλιομέτρων της ζώνης ασφαλείας που θα δινόταν στην Τουρκία στη Συρία ήταν αν μέσα σε αυτή τη ζώνη η Τουρκία θα είχε υπό τον έλεγχό της και πετρελαιοπηγές. Κατ' αρχάς, υπάρχει πετρέλαιο στην εν λόγω ζώνη; Η απάντηση είναι «ναι, υπάρχει». Και η επόμενη ερώτηση που τίθεται είναι: «Πού υπάρχει;» και «Πήρε τελικά μερίδιο και η Τουρκία;»

Πετρελαιοπηγές υπάρχουν στην περιοχή Καμισλί, η οποία εξαιρέθηκε από τη ζώνη ασφαλείας που θα ελέγχει η Τουρκία στη συμφωνία με τη Ρωσία. Επίσης, στην περιοχή Χάσεκε και Μαλίκιγε, οι οποίες βρίσκονται ακριβώς στα ιρακινά σύνορα, καθώς στην περιοχή Deyr-ez-Zor, που είναι η μεγαλύτερη και βρίσκεται κάποια χλμ. νότια της ζώνης ασφαλείας.

Επομένως, η απάντηση στο ερώτημα για το αν πήρε τελικά μερίδιο η Τουρκία από το πετρέλαιο της Συρίας είναι -προς το παρόν και με τις υπάρχουσες συμφωνίες ΗΠΑ και Σότσι- «όχι».

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξαίρεσε επίτηδες την περιοχή Καμισλί από τη ζώνη ασφαλείας, αν και βρίσκεται εντός των 30 χλμ. βάθος που διεκδικούσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Επισήμως εξαιρέθηκε, γιατί εκεί βρίσκεται ο συριακός στρατός του Άσαντ και κανείς δεν ήθελε να έρθουν σε σύγκρουση Τουρκία και Συρία. Ο Ερντογάν με τη συχνά προβαλλόμενη εξήγηση που βρίσκει έρεισμα και στο διεθνές δίκαιο ότι «σεβόμαστε την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και όπου υπάρχει Άσαντ εμείς δεν πηγαίνουμε, αρκεί εκεί να μην είναι Κούρδοι».

Ανεπισήμως, ωστόσο, καμία υπερδύναμη και δη η Ρωσία, που είναι πλέον ο απόλυτος ρυθμιστής της κατάστασης στη Συρία, δεν ήθελε να παραχωρήσει και πετρέλαια στην Τουρκία, έστω και προσωρινά.

Γιατί θυμήθηκε ξαφνικά ο Τραμπ ότι πρέπει να επιστρέψει στη Συρία;

Όσον αφορά στην άλλη υπερδύναμη τώρα, τις ΗΠΑ, θυμήθηκε μάλλον αργά ότι φεύγοντας άφησε κάτι πίσω της και πρέπει να επιστρέψει…

Αυτό που ξέχασε, λοιπόν, και τώρα λέει ότι θα επιστρέψει να το προστατεύσει με στρατιωτική δύναμη, είναι οι πετρελαιοπηγές στο Deyr-ez-Zor, ανατολικά της Συρίας, οι οποίες αποφέρουν ετησίως 150 δισ. δολάρια και αυτή τη στιγμή μέρος τους ελέγχεται από τους Κούρδους.

Στα ανατολικά του Ευφράτη υπάρχουν 400 πετρελαιοπηγές και οι 300 από αυτές βρίσκονται στην περιοχή Deyr-ez-Zor.

Στο tweet του πριν από δύο ημέρες, ο Τραμπ τι είπε; «Θέσαμε υπό την ασφάλειά μας την περιοχή με τα πετρέλαια». Η περιοχή στην οποία αναφέρονταν είναι η Deyr-ez-Zor, όπου θα συνεχίσει να διατηρεί 300 στρατιώτες. Και πιο συγκεκριμένα στην αμερικανική στρατιωτική βάση Τανφ Ουσού. Ο λόγος επομένως που διατηρείται η βάση είναι η Deyr-ez-Zor.

Είναι πολλά τα… δισ., Ντόναλντ!

Τα νούμερα από την εξαγωγή πετρελαίου στην Deyr-ez-Zor είναι άκρως εντυπωσιακά!

Η ημερήσια παραγωγή πετρελαίου σε αυτή την περιοχή φτάνει τα 325.000 βαρέλια. Όταν η παραγωγή της Τουρκίας καθημερινά από τις 80 πετρελαιοπηγές, που διαθέτει, είναι  150 χιλιάδες βαρέλια. Και αυτή εδώ η περιοχή βγάζει πάνω από τα διπλάσια.

Μέρος από τις πετρελαιοπηγές στην Deyr-ez-Zor τις ελέγχουν οι Κούρδοι της Συρίας, βγάζοντας καθημερινά 50 χιλιάδες βαρέλια. Με 50 χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου κάθε μέρα γεμίζει δύο χιλιάδες φορτηγά, με κάθε δεξαμενή καυσίμων να χωράει 1.700 βαρέλια, ήτοι 35 τόνους. Καθημερινά επομένως οι Κούρδοι εκεί εμπορεύονται 70 χιλιάδες τόνους πετρέλαιο.

Το 80% του συριακού πετρελαίου ελέγχεται από τους Κούρδους

Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πάντως, σε έκθεσή του με ημερομηνία 19 Σεπτεμβρίου 2019, το 80% του πετρελαίου και φυσικού αερίου της Συρίας, ελέγχεται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, δηλαδή από τους Κούρδους. Οι πετρελαιοπηγές που ουσιαστικά ελέγχει είναι αυτές στην ανατολική Συρία, οι οποίες διαθέτουν πολύ περισσότερο πετρέλαιο από εκείνες που ελέγχει ο Άσαντ. Σύμφωνα με την έκθεση, οι Κούρδοι ελέγχουν παραπάνω από τις μισές πετρελαιοπηγές στο Deyr-ez-zor, τη Χάσακα και τη Ράκα.

Αν και δεν υπάρχουν επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία για τα έσοδα από το εμπόριο πετρελαίου των Κούρδων, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων οι Κούρδοι πωλούν κατά μέσο όρο προς 30 δολάρια το βαρέλι, που σημαίνει την ημέρα κερδίζουν 420 χιλιάδες δολάρια, το μήνα 12.6 εκατ. δολάρια και το χρόνο 378 εκατ. δολάρια, χωρίς να υπολογίζοντα τα έσοδα του φυσικού αερίου που επίσης εμπορεύεται.

Πού πηγαίνει το συριακό πετρέλαιο;

Και πού το πωλούν το πετρέλαιο οι Κούρδοι; Αυτό είναι ένα άλλο επίσης πολύ σημαντικό κεφάλαιο. Το μεγαλύτερο μέρος το πουλάει στο καθεστώς Άσαντ και έπειτα στο Ιράκ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ τις προάλλες είχε αναφέρει οργισμένος. «Είμαι ανήσυχος από την πώληση πετρελαίου στο Ιράν από κάποιους συμμάχους μας. Δεν μου αρέσει αυτό», είχε πει αναφερόμενους εμμέσως πλην σαφώς στους Κούρδους. Γιατί οι Κούρδοι πωλούσαν πετρέλαιο στο Ιράν μέσω του Ιράκ. Ουσιαστικά, μέσω της κουρδικής κυβέρνησης του βορείου Ιράκ.

Όπως και να ‘χει όμως, τα έσοδα από τις πετρελαιοπηγές που ελέγχουν οι Κούρδοι στη Συρία είναι εντυπωσιακά! Πρόκειται για 2 δισ. δολάρια το χρόνο, που σημαίνει κέρδος 530 χιλιάδες δολάρια την ημέρα!

Πώς διανέμονται όμως αυτά τα έσοδα;

Το 65% οι Κούρδοι το δίνουν στο καθεστώς Άσαντ, το 25% το καρπώνονται οι ίδιοι και το υπόλοιπο 10% το διαθέτουν για τον στρατιωτικό τους εξοπλισμό και την ασφάλεια της περιοχής τους.

Υπάρχει κι άλλο ένα έσοδο για τους Κούρδους όμως από τη μεταφορά και μόνο του πετρελαίου στον Άσαντ. Κάθε μέρα στέλνουν 2 χιλιάδες φορτηγά με πετρέλαιο στον Άσαντ, τα οποία αυτά φορτηγά περνούν από το Χαλέπι και το Μανμπίτς. Για κάθε φορτηγό που περνάει από το Μανμπίτς, το καθεστώς πληρώνει 300 λίρες Συρίας ως φόρο στους Κούρδους. Δηλαδή, οι Κούρδοι και πετρέλαιο πωλούν και φόρο για το πετρέλαιο -που ανήκει στη Συρία/Άσαντ- παίρνουν.

Πώς η Αμερική να εγκαταλείψει μία τέτοια περιοχή;

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι, όταν οι ΗΠΑ μπαίνουν σε μία άλλη χώρα, πηγαίνουν γιατί εκεί υπάρχει πετρέλαιο. Το είδαμε στο Αφγανιστάν, το είδαμε και στο Ιράκ. Και για να πάνε κάπου, χρειάζονται μια αφορμή. Αυτή η αφορμή στη Συρία ήταν ο ISIS. Στο Ιράκ, η Αλ Κάιντα, στο Αφγανιστάν οι Ταλιμπάν, πάντα υπήρχε ένα «κάλυμμα».

Τώρα οι ΗΠΑ μελέτησαν πάλι την κατάσταση και τι είπαν; «Ας αφήσουμε τη ζώνη ασφαλείας στην Τουρκία, κι εμείς ας αποσυρθούμε προς τα εκεί που βρίσκονται οι πετρελαιοπηγές».

Βέβαια, όσον αφορά στις πετρελαιοπηγές, χρειάζεται να διευκρινιστεί το εξής. Αυτή τη στιγμή ο στρατός του Άσαντ προσπαθεί να μπει στο Deyr-ez-Zor και να ανακτήσει πάλι τον έλεγχο όλων των πετρελαιοπηγών. Αλλά στο σημείο που ελέγχουν οι Κούρδοι αντιμετωπίζει ακόμη μεγάλη αντίσταση.

Ωστόσο, αυτή που ανησυχεί είναι η Αμερική. Ανησυχεί από τη συμφωνία Άσαντ με Κούρδους και φοβάται μήπως, τελικά, παραχωρήσουν οι Κούρδοι τις πετρελαιοπηγές στο καθεστώς με κάποιο άλλο μεγάλο αντάλλαγμα, βέβαια. Γι’ αυτό και ο Τραμπ προσεταιρίζεται πάλι -παρά την προδοσία- τον οπλαρχηγό τους Μαζλούμ και τον καλεί στα σαλόνια της Ουάσιγκτον.

Δεδομένου ότι το πετρέλαιο για τους Κούρδους αποτελεί τη βασική πηγή χρηματοδότησής τους, θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πώς θα καταφέρει τώρα ο Ντόναλντ Τραμπ να πείσει πάλι τους -προδομένους από τον ίδιο- πρώην συμμάχους του Κούρδους να του δώσουν έστω και ένα… γαλόνι.