Κόσμος|12.12.2019 09:50

Brexit: Εκλογές στη Βρετανία και σύγκρουση δύο κόσμων - Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

Γιάννης Χαραμίδης

Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα, 12 Δεκεμβρίου, οι Βρετανοί, προκειµένου µε την ψήφο τους να δώσουν απαντήσεις σε µια σειρά από ιδιαιτέρως σηµαντικά για το µέλλον του Ηνωµένου Βασιλείου ζητήµατα. Το αδιέξοδο που επί µήνες ταλαιπώρησε την πολιτική σκηνή στη Μεγάλη Βρετανία (και όχι µόνο εκεί) και έχει να κάνει µε τις παλινωδίες σε βαθµό «κακουργήµατος» του πολιτικού προσωπικού της χώρας στο ζήτηµα του Brexit αποτελεί το βασικό διακύβευµα και σε αυτές τις εκλογές. Οι δύο βασικοί µονοµάχοι στην εκλογική διαδικασία της 12ης ∆εκεµβρίου δεν θα µπορούσαν να είναι άλλοι από τους παραδοσιακούς: Συντηρητικοί και Εργατικοί «µάχονται» όχι µόνο για τη µάχη της έδρας και του σταυρού, αλλά, καταπώς φαίνεται, και για την επικράτηση δύο δοµικά διαφορετικών σχεδίων.

Οι µεν Συντηρητικοί µετά την παραίτηση της Τερέζα Μέι φαίνεται πως έχουν βρει στο πρόσωπο του Μπόρις Τζόνσον τον άνθρωπο που θα οδηγήσει το ζήτηµα του Brexit σε σηµείο ολοκλήρωσης, παρά τη σειρά συντριπτικών ηττών που εκείνος κατέγραψε στις κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες τον περασµένο Οκτώβριο. Στο προεκλογικό τους πρόγραµµα οι Συντηρητικοί αναφέρουν πως το ζήτηµα του Brexit σε µια πιθανή επικράτηση µε πλειοψηφία στη Βουλή θα πρέπει να ολοκληρωθεί µέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2020, επικαλούµενοι όµως ως βάση µια συµφωνία που δεν κατάφερε σε καµία από τις τρεις του απόπειρες να περάσει ο επικεφαλής τους από τη Βουλή. Σύµφωνα µε Βρετανούς πολιτικούς αναλυτές, το σενάριο αυτό φαντάζει απίθανο, καθώς δεν έχουν συζητηθεί καθόλου οι όροι της διµερούς συµφωνίας Ευρώπης - Ηνωµένου Βασιλείου στη µετά Brexit εποχή. Η διαδικασία αυτή είναι πιθανό να διαρκέσει έως και µετά το τέλος του 2020.

Οι Εργατικοί, από την πλευρά τους, προτάσσουν στο πρόγραµµά τους µια πιο «soft» επιλογή διαζυγίου, που περιλαµβάνει αρχικά το αίτηµα για µια εξάµηνη παράταση στην οποία θα τεθούν επί τάπητος εκ νέου όλοι οι όροι της συµφωνίας του Τζόνσον µε την ΕΕ. Αναφέρουν επίσης πως έπειτα από το επίσηµο αίτηµα για παράταση θα υπάρξει δηµοψήφισµα, στο οποίο, εκτός από τις επιλογές διαζυγίου, θα υπάρχει και το εδάφιο «Μένουµε Ευρώπη». Αναλυτές από τη Μεγάλη Βρετανία αναφέρουν πως το σχέδιο που προτείνει ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεµι Κόρµπιν, δεν φαίνεται να πείθει τους Βρετανούς, όχι τόσο γιατί δεν «αρέσει» αλλά κυρίως γιατί η µέχρι σήµερα πορεία του Κοινοβουλίου δείχνει πως είναι ανέφικτο να υλοποιηθεί κάτι τέτοιο. Η αλήθεια είναι πως µπορεί το Brexit να «φιγουράρει» ψηλά, ως η νούµερο 1 ανησυχία για τους Βρετανούς σε όλες τις πρόσφατες δηµοσκοπήσεις, αλλά στα προγράµµατα των δύο ισχυρών πολιτικών πόλων του Ηνωµένου Βασιλείου υπάρχουν και άλλες σηµαντικές αποκλίσεις. Η σηµαντικότερη από αυτές έχει να κάνει µε τη διαχείριση-εξυγίανση του Εθνικού Συστήµατος Υγείας (NHS), το οποίο βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσµενή κατάσταση τα τελευταία τουλάχιστον δέκα χρόνια.

Οι µεν Συντηρητικοί του Τζόνσον διατείνονται πως θα επενδυθούν σηµαντικά κεφάλαια στο Εθνικό Σύστηµα Υγείας, τα οποία θα προέλθουν από επενδύσεις τρίτων και δανεισµό, χωρίς ωστόσο να δίνουν πειστικές απαντήσεις για την προέλευση των συγκεκριµένων πόρων. Στον αντίποδα, οι Εργατικοί έχουν παρουσιάσει ένα «απόλυτα κοστολογηµένο», όπως αναφέρει το πρόγραµµά τους, σχέδιο χρηµατοδότησης µε πόρους από το ∆ηµόσιο και κρατικοποίηση συγκεκριµένων υπηρεσιών, στις οποίες, όπως τονίζουν, υπάρχει τεράστια απώλεια ζωτικών κεφαλαίων. Οι προτάσεις των Εργατικών µάλιστα στον τοµέα της Υγείας φαίνεται πως ακούγονται συντριπτικά καλύτερα στα αυτιά των Βρετανών ψηφοφόρων, οι οποίοι όµως δείχνουν να µην πιστεύουν στις ηγετικές ικανότητες του Τζέρεµι Κόρµπιν…

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν Συντηρητικούς 

Στο σύνολό τους οι δηµοσκοπήσεις δίνουν σαφές προβάδισµα στους Συντηρητικούς, το οποίο µάλιστα κυµαίνεται από επτά µέχρι και εννέα ποσοστιαίες µονάδες. Συγκεκριµένα, δηµοσκόπηση του Yougov δίνει στους Συντηρητικούς ποσοστό 43%, στους Εργατικούς 34%, 14% στους Φιλελεύθερους ∆ηµοκράτες και 3% στο Εθνικό Κόµµα της Σκοτίας. Σε περίπτωση που τα αριθµητικά δεδοµένα της συγκεκριµένης δηµοσκόπησης επαληθευτούν, οι Συντηρητικοί θα εξασφαλίσουν την απόλυτη πλειοψηφία στη νέα Βουλή µε 359 έδρες, οι Εργατικοί θα λάβουν 211 έδρες και οι Φιλελεύθεροι ∆ηµοκράτες 13 έδρες, ενώ το Εθνικό Κόµµα της Σκοτίας, παρά τα µικρά του ποσοστά, θα λάβει 43 έδρες, καθώς συµµετέχει µε ψηφοδέλτια µόνο σε 59 από τις 650 εκλογικές περιφέρειες της χώρας. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας οι εταιρείες δηµοσκοπήσεων επιχείρησαν να «µετρήσουν» τις βασικότερες ανησυχίες των Βρετανών πολιτών, σε µια προσπάθεια να εξεταστεί το κατά πόσο το Brexit αποτελεί τη µεγαλύτερη εξ αυτών. Σύµφωνα µε την IPSOS Mori, η µεγαλύτερη ανησυχία των Βρετανών -και µάλιστα µε διαφορά- είναι η αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση και οι συνέπειές της, µε ποσοστό που αγγίζει το 63%. Το Εθνικό Σύστηµα Υγείας (NHS) ανησυχεί το 36% των πολιτών, ενώ ένα 24% ανησυχεί για την ποιότητα του δικαστικού συστήµατος της χώρας και για το κατά πόσο απονέµεται δικαιοσύνη. Αξίζει να σηµειωθεί πως ο συγκεκριµένος δείκτης εµφανίστηκε µόλις αυτήν την εβδοµάδα, µετά το τροµοκρατικό χτύπηµα που στοίχισε τη ζωή σε δύο ανθρώπους στη Γέφυρα του Λονδίνου και τη µεγάλη συζήτηση που έχει ανοίξει µε τα πολλά αναπάντητα ερωτήµατα αναφορικά µε την πρόωρη αποφυλάκιση του δράστη. Κατά τα λοιπά, το 21% των Βρετανών ανησυχεί για το περιβάλλον, ενώ αίσθηση προκαλεί πως µόλις το 12% των πολιτών εξέφρασε την ανησυχία του για την πορεία της βρετανικής οικονοµίας.

Εάν οι αριθµοί και οι δηµοσκόποι επαληθευθούν, τότε ο Μπόρις Τζόνσον θα γίνει µε τον πλέον επίσηµο τρόπο ξανά πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, εξασφαλίζοντας µάλιστα και απόλυτη ελευθερία κινήσεων και αποφάσεων µέσα από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των Συντηρητικών. Αυτό από µόνο του θα αποτελέσει µια πρώτη ουσιαστική νίκη αρχικά επί των εσωκοµµατικών του αντιπάλων, οι οποίοι του καταλογίζουν µέσα σε κάτι λιγότερο από έξι µήνες στην Ντάουνινγκ Στριτ µια σειρά αρνητικών ρεκόρ. Σε δεύτερο χρόνο, ο Μπόρις ο «τροµερός» θα κληθεί να εφαρµόσει όλα όσα έχει δεσµευθεί να κάνει σε µια διµέτωπη µάλιστα «αρένα», αυτήν της Ευρώπης από τη µία πλευρά και αυτήν του εσωτερικού τόσο του κόµµατός του όσο και της βρετανικής πλειοψηφίας από την άλλη. Σε αυτό το σηµείο, όπως τονίζει το µεγαλύτερο µέρος των ΜΜΕ στη Γηραιά Αλβιώνα, ο Μπόρις Τζόνσον ενδέχεται να βρεθεί αντιµέτωπος µε τα ζητήµατα που αντιµετώπισε και η προκάτοχός του, Τερέζα Μέι.

Οι αναλυτές τονίζουν πως το ζήτηµα του Brexit δεν θα επιλυθεί όσα απλά εύχεται και ελπίζει ο πρωθυπουργός και πως αυτήν τη φορά η παραίτησή του δεν θα είναι το µόνο που θα ζητηθεί… Το σενάριο ο Τζέρεµι Κόρµπιν να ηγηθεί της Μεγάλης Βρετανίας δεν συγκεντρώνει τις πιθανότητες που και ο ίδιος και το κόµµα των Εργατικών θα ήθελαν. Σύµφωνα µε βρετανικά αλλά και διεθνή ΜΜΕ, ο ηγέτης των Εργατικών έχει µέσα από µια σειρά λαθών καταφέρει να απολέσει το «άλλοθι» της αντιπολίτευσης… Η βρετανική κοινή γνώµη φαίνεται πως δεν πιστεύει στις ικανότητές του να ηγηθεί, ακόµη και µε αντίπαλο τον «αντισυµβατικό» Τζόνσον, και φαίνεται πως θεωρεί τα σχέδια των Εργατικών «πολύ καλά για να είναι αληθινά».

Μπόρις ΤζόνσονΤζέρεμι ΚόρμπινBrexitεκλογές