Κόσμος|22.12.2019 07:11

Σκληρό γεωστρατηγικό πόκερ στη σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου (vids)

Newsroom

Τα τελευταία 24ωρα βρίσκεται σε εξέλιξη ένα σκληρό γεωπολιτικό πόκερ στη σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου με φόντο τον αγωγό EastMed. Είναι ενδεικτικό ότι ο Μπένιαμιν Νετανιάχου αν και σιωπούσε πλέον με μία κίνηση του τάραξε τα νερά καθώς επικοινώνησε το απόγευμα του Σαββάτου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και του ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ αποφάσισε να προχωρήσει ο αγωγός EastMed. Μάλιστα κατά τη διάρκεια του τηλεφωνήματος των δύο ηγετών αποφασίστηκε να προχωρήσουν γρήγορα οι σχεδιασμοί. Μάλιστα ο Ισραηλινός ηγέτης επικοινώνησε και με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και κατόπιν επικοινώνησε με τον πρωθυπουργό. 

Ο κ. Μητσοτάκης από την πλευρά του, του γνωστοποίησε ότι επιθυμεί την άμεση υπογραφή της συμφωνίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Μιχάλη Ιγνατίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την επιθυμία να φιλοξενήσει στην Αθήνα και τους άλλους ηγέτες, με σκοπό να υπογράψουν τη διακρατική συμφωνία για τον αγωγό. Μάλιστα ο πρωθυπουργός επιθυμεί οι υπογραφές να μπουν πριν τις 5 Ιανουαρίου, οπότε και θα ταξιδέψει στις ΗΠΑ για τη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ. Έτσι λοιπόν η ημερομηνία που προτάθηκε για τη συνάντηση των ηγετών είναι η δεύτερη μέρα της Πρωτοχρονιάς. Και αυτό διότι ο πρωθυπουργός επιθυμεί να μεταβεί στις ΗΠΑ, έχοντας στα χέρια του αυτή τη συμφωνία. Πάντως αν για οποιοδήποτε λόγο ο Τζιουζέπε Κόντε δεν καταφέρει να παραστεί στην Αθήνα, οι άλλοι τρεις ηγέτες θα υπογράψουν τη συμφωνία, ενώ ο Ιταλός πρωθυπουργός θα το πράξει αργότερα.

Τι λέει το Μαξίμου για την επικοινωνία των δύο ηγετών

Την τηλεφωνική επικοινωνία Νετανιάχου - Μητσοτάκη επιβεβαίωσε η ελληνική κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό συντάκτη του Open TV Σπύρο Μουρελάτο η συγκεκριμένη εξέλιξη υποδηλώνει την έντονη διπλωματική κινητικότητα της κυβέρνησης έναντι της τουρκικής παραβατικότητας, με στόχο την απομόνωση της Άγκυρας και στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές οι δύο ηγέτες συζήτησαν την ευρύτερη κατάσταση ασφάλειας στην Μεσόγειο.

Η υπογραφή του East Med Act

Σύμφωνα με τον Μιχάλη Ιγνατίου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε το νόμο για τον East Med Act, που δημιουργεί μία νέα στρατηγική συμμαχία στην ανατολική Μεσόγειο με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου, μέσα από το Air Force One, που τον μετέφερε στη Φλόριντα για τις διακοπές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ενημέρωσε σχετικά τους δημοσιογράφους που συνόδευαν τον κ. Τραμπ στο προεδρικό αεροπλάνο.

O East Med Act ήταν μέρος του νόμου για τον προϋπολογισμό του κράτους και αυτό σύμφωνα με τον Μιχάλη Ιγνατίου ήταν η «εξυπνάδα» των ακτιβιστών της Ομογένειας. Έτσι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν μπορούσε να βάλει βέτο. Ο συγκεκριμένος νόμος υποστηρίζει τον αγωγό EastMed, τις τριμερείς συναντήσεις Ελλάδας-Κύπρου, Ισραήλ, και δίνει εντολή στον πρόεδρο Τραμπ να συμμετέχει στο EastMed Forum της Αιγύπτου. Πλέον με τον EastMed Act προκύπτει ο σχηματισμός μιας νέας στρατηγικής σχέσης. Η σχέση αυτή έχει να κάνει με τον άξονα ΗΠΑ με Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ. Μέχρι τώρα η στρατηγική των ΗΠΑ βασιζόταν σε δύο πυλώνες. Στο Ισραήλ και την Τουρκία. Αυτό το νομοσχέδιο δείχνει ότι ο πυλώνας της Τουρκίας θα μπορούσε να αντικατασταθεί από την Ελλάδα και από τον άξονα Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ. Τέλος ο νόμος καλύπτει τον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας για τους συμμάχους των ΗΠΑ στη Μεσόγειο και την Ευρώπη και να μην εξαρτώνται από τη Ρωσία στα θέματα ενέργειας.

Οι κυρώσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία

Ως γνωστόν, με την αγορά των S-400, η Τουρκία έχει παραβιάσει τους αμερικανικούς νόμους και πρέπει να τιμωρηθεί με κυρώσεις.

  • Ως αποτέλεσμα της αγοράς, ο Λευκός Οίκος αποφάσισε τον Ιούλιο να τερματίσει την τουρκική συμμετοχή το πρόγραμμα κατασκευής των F-35. Επίσης τα τέσσερα μαχητικά που παραδόθηκαν στην Τουρκία, κρατήθηκαν στην Αμερική και παραμένουν «παγωμένα» σε αμερικανικές βάσεις στην Αριζόνα και στη Φλόριντα.
  • Και στα δύο σχέδια νόμου που υπέγραψε την Παρασκευή ο πρόεδρος Τραμπ, περιλαμβάνονται πρόνοιες που υποστηρίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο και εναντιώνονται στην Τουρκία.

Ένα από τα μεγαλύτερα κτυπήματα στην Τουρκία αποτελεί η υπογραφή από τον κ. Τραμπ της «εταιρικής σχέσης ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο» (EastMed Act), που είναι πλέον νόμος της Αμερικής. 

  • Αναφορικά με την υπογραφή του νόμου για τον προϋπολογισμό του Πενταγώνου, η τελετή είχε πανηγυρικό χαρακτήρα, αφού ο πρόεδρος Τραμπ επέλεξε να κάνει την ανακοίνωση στην αεροπορική βάση Άντριους.
  • Η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένα μεγάλο γεγονός πια, και περιλαμβάνεται στο νόμου του προϋπολογισμού για την Εθνική Άμυνα των ΗΠΑ.

Επίσης με την υπογραφή του ο κ. Τραμπ έβαλε την «ταφόπετρα» στα F-35 που είχε αγοράσει η Τουρκία, όπως και τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα κατασκευής. Και έχει σημασία ότι ο Λευκός Οίκος άφησε στο σχετικό κείμενο του νόμου και το θέμα των αμερικανικών μαχητικών και το θέμα του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο. Υπογραμμίζεται μάλιστα ότι τα F-35 δεν θα δοθούν στην Τουρκία λόγω της αγοράς των S-400. Ακόμη ο Αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε και την επιβολή κυρώσεων σε όσους έχουν αναμειχθεί στο έργο του υποθαλάσσιου αγωγού Nord Stream 2, ο οποίος θα μεταφέρει μεγάλες ποσότητες ρωσικού αερίου στη Γερμανία. Κυρώσεις θα επιβληθούν και για τον Turkstream, που μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο μέσω της Τουρκίας

Η Τουρκία έτοιμη για «απόβαση» στη Λιβύη 

ΗΠΑ και Ρωσία εμφανίζονται ενοχλημένες από τη συμφωνία της Τουρκίας για τη στρατιωτική συνεργασία με τη Λιβύη, ενώ δεδομένα ανάλογη στάση κρατά και η Ε.Ε. Η Μόσχα φαίνεται να προσπαθεί να μαζέψει τις βλέψεις της συμμάχου της, Τουρκίας, για πρωταγωνιστικό ρόλο ως τοποτηρητή στη Λιβύη. Πιο αναλυτικά, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι της προκαλεί μεγάλη ανησυχία μια ενδεχόμενη αποστολή στρατευμάτων από την Τουρκία στη Λιβύη και σημείωσε ότι η συμφωνία ασφαλείας που συνήφθη μεταξύ των δύο χωρών εγείρει πολλά ερωτήματα, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax επικαλούμενο πηγή στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.

Ανησυχία ΗΠΑ για την κλιμάκωση της έντασης στη Λιβύη

Οι ΗΠΑ ανησυχούν πολύ από την κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων στην Λιβύη, αλλά και με τον αυξανόμενο αριθμό των Ρώσων μισθοφόρων που φέρονται να υποστηρίζουν τις δυνάμεις του Χαλίφα Χαφτάρ στο έδαφος, σύμφωνα με σημερινή δήλωση αξιωματούχου του αμερικανικού υπουργείου των Εξωτερικών. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να αναγνωρίζουν την κυβέρνηση της Τρίπολης υπό τον Φαγιέζ αλ Σάρατζ, δήλωσε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον παραμένει ουδέτερη στην διαμάχη, ενώ συνομιλεί με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, οι οποίες θα μπορούσαν να επιβάλλουν κάποια συμφωνία, σύμφωνα με το ΑΠΕ - ΜΠΕ.

Παράλληλα την ανησυχία των ΗΠΑ εκφράζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ενδεχόμενη ενεργοποίηση του μνημονίου κατανόησης για την ασφάλεια και τη στρατιωτική συνεργασία που έχει υπογράφει μεταξύ της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA) της Λιβύης και την Τουρκία.

Η ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών έρχεται στον απόηχο της απόφασης που έλαβε η κυβέρνηση της Τρίπολης για την ενεργοποίηση του μνημονίου και τονίζει ότι η εξωτερική στρατιωτική παρέμβαση απειλεί τις προοπτικές επίλυσης της εμφύλιας σύγκρουσης.

Ειδικότερα, στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν για το αίτημα της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας για στρατιωτική στήριξη και για την απειλή του Εθνικού Λιβυκού Στρατού να χρησιμοποιήσει αεροπορικά μέσα και μισθοφόρους που θα εφοδιαστεί από το εξωτερικό για να επιτεθεί στη πόλη Μισράτα. Η εξωτερική στρατιωτική παρέμβαση απειλεί τις προοπτικές επίλυσης της σύγκρουσης. Καταδικάζουμε τις επιθέσεις εναντίον αθώων πολιτών και καλούμε όλες τις πλευρές να αποφύγουν την κλιμάκωση».

Υπό αυτό το πρίσμα, τονίζεται ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να συνεργαστούν με τον ΟΗΕ και όλα τα μέρη για την έναρξη των πολιτικών διαπραγματεύσεων. Η ανακοίνωση καταλήγει λέγοντας ότι «ο πρόσφατος οικονομικός διάλογος μεταξύ των ΗΠΑ και της Λιβύης στην Τύνιδα κατέδειξε ότι είναι δυνατή μια εποικοδομητική πρόοδος εάν οι εξωτερικοί παράγοντες δώσουν στους Λίβυους το χρόνο και τον χώρο για να συνομιλήσουν μεταξύ τους».

Πέρασε από την Βουλή της Τουρκίας η συμφωνία για τη στρατιωτική συνεργασία με τη Λιβύη

Της Μαρίας Ζαχαράκη

Eπικυρώθηκε από την τουρκική εθνοσυνέλευση η συμφωνία για τη στρατιωτική συνεργασία και ασφάλεια μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Νωρίτερα, ο Τούρκος αντιπρόεδρος, Φουάτ Οκτάι, είχε δηλώσει ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να προβεί σε όλα τα απαραίτητα βήματα για την ανάπτυξη τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη, «αν οι αδελφοί μας μάς το ζητήσουν». Αλλά και ο υπεύθυνος επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, Φαχρετίν Αλτούν, υπογράμμισε σήμερα ότι με τη συμφωνία αυτή αυξάνεται η ισχύς της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο, «η οποία απέδειξε για άλλη μια φορά ότι είναι ένας αναμφισβήτητος παίκτης στην περιοχή».

T

Ο Φαχρετίν Αλτούν ανέφερε επίσης ότι η υπογραφείσα συμφωνία αποτελεί συνέχεια της ενεργής πολιτικής που ασκεί η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο με τα πλωτά γεωτρύπανα και τα ερευνητικά πλοία. «Δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός ο εγκλωβισμός της Τουρκίας στον κόλπο της Αττάλειας. Τώρα υπάρχει μία Τουρκία που αγωνίζεται για τα δικαιώματα της εθνικής της κυριαρχίας και που ασκεί μια πιο ενεργή εξωτερική πολιτική στην πράξη. Είναι μία Τουρκία που λειτουργεί εντός των ορίων του νόμου κι όχι με επιθετική πολιτική, όπως έκαναν ορισμένες χώρες, και που επιθυμεί να συμβάλει στην περιφερειακή ειρήνη».

Ερντογάν: Κάποιοι ανησύχησαν από τη συμφωνία με τη Λιβύη

Της Μαρίας Ζαχαράκη

Στον αγώνα που δίνει η Τουρκία για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων σε κάθε τομέα και δη στην ανατολική Μεσόγειο αναφέρθηκε σήμερα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας σε ημερίδα των Τούρκων Εξαγωγέων. «Ο αγώνας που έχει δώσει η Τουρκία τα τελευταία χρόνια είναι ένας σπάνιος αγώνας στην ιστορία των εθνών. Είμαστε αντιμέτωποι με αδικίες, παρανομίες, απειλές, παγίδες και παιχνίδια που άλλο προηγούμενο δεν έχουν», τόνισε για να προσθέσει ότι η Τουρκία βγήκε νικήτρια από όλα αυτά και πλέον έχει λόγο στο διεθνές γίγνεσθαι.

«Να, στη Γενεύη και μετά στη Μαλαισία υπογράψαμε 17 συμφωνίες. Αυτές οι υπογραφές είναι σημαντικές γιατί η Τουρκία μπορεί να δείξει το που μπορεί να φτάσει, όχι μόνο στην περιοχή της αλλά και σε διεθνές επίπεδο», είπε ο Τούρκος πρόεδρος για να φέρει ως παράδειγμα στη συνέχεια τη συμφωνία με την Τρίπολη.

«Με τη Λιβύη υπογράψαμε μια συμφωνία, ένα μνημόνιο συνεργασίας. Υπογράφηκε μία συμφωνία στρατιωτική και μία συμφωνία για τις ακτές. Μία συμφωνία για τα δικαιώματά μας στη θάλασσα, αλλά κάποιοι ανησύχησαν από αυτό, αναστατώθηκαν», είπε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφήνοντας αιχμές για την αξιωματική αντιπολίτευση που αναρωτήθηκε «τί δουλειά έχει η Τουρκία στη Λιβύη και την ανατ. Μεσόγειο».

«Εσείς με ποιον είστε;» ρώτησε ο Τούρκος πρόεδρος για να υπενθυμίσει στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης μία ρήση των προγόνων του. «Δεν μπορούμε να λάβουμε καμία υποστήριξη από άλλες χώρες στον αγώνα που δίνουμε, παρά από το έθνος μας που αρκεί για να συνεχίσουμε».

Πρόσω ολοταχώς προς τη μεγάλη και δυνατή Τουρκία

Ο Τούρκος πρόεδρος είπε ότι βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ στον στόχο της μεγάλης και δυνατής Τουρκίας. «Θα εργαστούμε ακόμη πιο σκληρά για να αφήσουμε στα παιδιά μας μια χώρα όπου θα μπορούν να υλοποιήσουν τα οράματά τους για το 2053 και το 2071 μέσα σε κλίμα εμπιστοσύνης και ειρήνης».

Ο Ταγίπ Ερντογάν υπογράμμισε ότι όλες οι εξελίξεις δείχνουν ότι όλα πάνε καλά στην οικονομία και η  ανάκαμψη της οικονομίας συνεχίζεται ραγδαία. Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και στο μεγαλόπνοο σχέδιό του για τη Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης, ανακοινώνοντας ότι τις επόμενες εβδομάδες θα ξεκινήσουν οι προσφορές για να ξεκινήσει το έργο.

Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΛιβύηEastMedΤουρκίαΗΠΑΑνατολική Μεσόγειος