Κόσμος|12.03.2020 11:04

Κοροναϊός: Τα μέτρα που λαμβάνονται σε Ισραήλ και Παλαιστινιακές περιοχές

Γαβριήλ Χαρίτος

Σε κοινή συνέντευξη τύπου του Νετανιάχου με τον Υπουργό Υγείας σε σχέση με τον κοροναϊό, ραβίνο Ιακώβ Λίτσμαν, ανακοινώθηκε ότι από χθες το βράδυ (11/3) απαγορεύονται οι δημόσιες συγκεντρώσεις άνω των 100 ατόμων. Ανακοινώθηκε επίσης ότι κατά τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται δραματική αύξηση των κρουσμάτων και ότι η κυβέρνηση δεν αποκλείει την ακύρωση του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους. Ωστόσο, ακόμα δεν ανακοινώθηκε κάποια αλλαγή στα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα σε ό,τι αφορά την λειτουργία της πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ισραηλινού Υπουργείου Υγείας, στις 11/3 ο αριθμός των ασθενών ανέρχεται πλέον στους 97, με δεκάδες χιλιάδες να τελούν σε κατ' οίκον εθελούσιο υποχρεωτικό περιορισμό - ένα γεγονός που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της χώρας.

Με την ανακοίνωση της απαγόρευσης δημόσιων συγκεντρώσεων άνω των 100 ατόμων διακόπηκε επί τόπου συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Ισραήλ που επρόκειτο να αρχίσει στην Όπερα του Τελ Αβίβ, με τους θεατές να υποχρεώνονται να αποχωρήσουν άμεσα από την αίθουσα. Ποικίλα είναι τα σχόλια γύρω από την απόφαση της κυβέρνησης να σκληρύνει τα περιοριστικά μέτρα, κυρίως από τον καλλιτεχνικό χώρο και τον χώρο της διασκέδασης, μιας και αναμένεται να αλλάξει δραματικά τον τρόπο ζωής στα μεγάλα αστικά κέντρα και κυρίως στο κοσμοπολίτικο Τελ Αβίβ.

Πάντως, είναι εμφανές ότι τα ισραηλινά ΜΜΕ φροντίζουν να επαινούν τα κυβερνητικά μέτρα, συγκρίνοντάς τα με τα ανάλογα μέτρα που λαμβάνονται (ή μάλλον, που δεν λαμβάνονται) από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας την δραματική κατάσταση που διαμορφώθηκε κυρίως στην Ιταλία, αλλά και στην Γαλλία και στην Ισπανία - η οποία και αυτή αρχίζει να δοκιμάζεται εντονότερα τις τελευταίες μέρες από τον κοροναϊό.

Αντιθέτως, τα ισραηλινά ΜΜΕ επαινούν την αποτελεσματικότητα των μέτρων που εφάρμοσε η Νότια Κορέα αλλά και η Κίνα - προβάλλοντας την εντυπωσιακή μείωση των αναφερθέντων νέων κρουσμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περίπτωση της Νότιας Κορέας, προβάλλεται το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα σημειώνονται μόνο 50 κρούσματα ανά ημέρα και αυτό χωρίς να διαταραχθεί σημαντικά η καθημερινότητα των κατοίκων και η επιχειρηματική ζωή εν γένει - και αυτό χάρη στην άμεση εξέταση των κατοίκων σε καθημερινές δραστηριότητες των κατοίκων των πόλεων (όπως για παράδειγμα στα φαστ-φουντ, όπου κάθε καταναλωτής εξετάζεται από τις υγειονομικές αρχές που βρίσκονται επί τόπου, με αποτέλεσμα μέσα σε λίγες μέρες να εξετάζονται μέχρι και 200.000 πολίτες. Στο Ισραήλ υπάρχει η σκέψη να διανεμηθούν στους πολίτες ένα "κιτ κατ' οίκον αυτοεξέτασης", ένα σχέδιο όμως που ακόμα δεν φαίνεται να μπορεί να μπει σύντομα σε εφαρμογή.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η κοινή διαπίστωση των ισραηλινών ΜΜΕ ότι μία από τις κυριότερες αιτίες επιτυχίας των δρακόντειων μέτρων που επέβαλε η κυβέρνηση της Λ.Δ. της Κίνας είναι ο μονολιθικός χαρακτήρας του καθεστώτος. Στην Κίνα επιβλήθηκε μία εξαιρετικά αυστηρή νομοθεσία που υποχρέωνε τον απόλυτο έλεγχο 60 εκατομμυρίων ατόμων μέσω εφαρμογών στα κινητά τηλέφωνα, οι οποίες ανέφεραν στις κρατικές αρχές σε πραγματικό χρόνο εάν και κατά πόσον οι υπόχρεοι σε κατ' οίκον αυτοαπομόνωση βρίσκονταν μέσα στο σπίτι τους ή όχι. Σε περίπτωση παράβασης της αυτοαπομόνωσης, επισύρονταν αυστηρές ποινές. Κοινό επίσης συμπέρασμα των ισραηλινών αναλυτών είναι ότι ίσως για αυτόν το λόγο στις χώρες της Ευρώπης τα κρατικά μέτρα πρόληψης δεν αποδείχθηκαν αποτελεσματικά: Επειδή η ΕΕ σέβεται απόλυτα τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν θα ήταν σε θέση να νομοθετήσει και να εφαρμόσει διοικητικά μέτρα, ανάλογης αυστηρότητας με εκείνα που εφάρμοσε, για παράδειγμα, η Κίνα.

Μέχρι χθες, στο Ισραήλ γιορταζόταν η εβραϊκή Αποκριά (Πούριμ) και τα σχολεία ήταν κλειστά. Μπορεί επισήμως να είχαν απαγορευθεί οι δημόσιοι εορτασμοί, αλλά η αστυνομία δεν αντέδρασε δραστικά σε διάφορες αυθόρμητες εορταστικές εκδηλώσεις στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ωστόσο, από σήμερα αναμένεται η κρατική μηχανή να θελήσει να επιβάλει τα νέα μέτρα περιορισμών των δημόσιων συγκεντρώσεων. Επιπλέον, το Υπουργό Εθνικής Άμυνας πρόκειται να αποφασίσει εάν θα αποκλείσει όλες τις διόδους από και προς τις περιοχές που υπόκεινται στην ευθύνη της Παλαιστινιακής Αρχής. Μέχρι σήμερα, μόνο η Βηθλεέμ και οι γύρω από αυτήν κωμοπόλεις βρίσκονται σε αποκλεισμό, όπου έχουν σημειωθεί και τα περισσότερα κρούσματα κορωνοϊού. Σε περίπτωση που αποκλεισθούν και οι υπόλοιπες περιοχές της Παλαιστινιακής Αρχής και απαγορευθεί στο Ισραήλ η είσοδος Παλαιστινίων που απασχολούνται στις οικοδομές, αναμένεται να σημειωθεί σημαντική ύφεση στον εν λόγω τομέα και για την ισραηλινή οικονομία. Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που έως τώρα, η ισραηλινή κυβέρνηση δεν αποφάσισε να επιβάλει αυτό το μέτρο και ενθάρρυνε την Παλαιστινιακή Αρχή να αποκλείσει μόνο την επαρχία της Βηθλεέμ από το Ισραήλ αφ' ενός και αφ' ετέρου από τις υπόλοιπες πόλεις της Δυτικής Όχθης .

Ο κλάδος των αεροπορικών εταιρειών έχει πληγεί σημαντικά, μιας και ήδη έχει ουσιαστικά διακοπεί η αεροπορική σύνδεση του Ισραήλ με τον έξω κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 90% των συμβασιούχων που εργάζονται στο διεθνές αεροδρόμιο του Τελ Αβίβ έχουν λάβει υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών. Το ίδιο συνέβη και με 180 υπαλλήλους της ιδιωτικής αεροπορικής εταιρείας Israir, η οποία έχει ήδη διακόψει σχεδόν όλες τις πτήσεις της προς το εξωτερικό.

Τέλος, ανακοινώθηκε η σύσταση κρατικού φορέα που θα χορηγεί σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο τομέα του τουρισμού, χαμηλότοκα δάνεια με την εγγύηση του Δημοσίου. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των παραγωγικών τάξεων υποστηρίζουν ότι η οικονομική στήριξη δεν είναι ικανή να αναστρέψει το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί διεθνώς ως προς την εικόνα του τουριστικού προϊόντος που η χώρα μέχρι πρότινος ήταν σε θέση να προσφέρει. Παρ' όλα αυτά όμως, η γενικότερη αίσθηση στην ισραηλινή κοινή γνώμη είναι ότι η κυβέρνηση ορθώς εφαρμόζει τα πρωτόγνωρα μέτρα πρόληψης του ιού, δικαιολογώντας πλήρως την αναγκαιότητά τους. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι σε πολιτικό επίπεδο, καμία παράταξη της αντιπολίτευσης δεν επικρίνει τον τρόπο διαχείρισης της κατάστασης εκ μέρους του Βενιαμίν Νετανιάχου και του Υπουργού Υγείας, ραβίνου Ιακώβ Λίτσμαν, που είναι επικεφαλής του κόμματος των Υπερορθόδοξων Εβραίων "Εβραϊσμός της Βίβλου".

Τι συμβαίνει στην Παλαιστινιακή Αρχή και στη Γάζα

Κατά κοινή ομολογία, θα πρέπει να αποδοθούν εύσημα στον τρόπο με τον οποίον διαχειρίζεται την δύσκολη κατάσταση η Παλαιστινιακή Αρχή, και κυρίως όσον αφορά την επιβολή των μέτρων πρόληψης στην επαρχία της Βηθλεέμ , που περιλαμβάνει και την κωμόπολη Μπετ-Τζάλα.

Από τα συνολικά 29 κρούσματα που έχουν επιβεβαιωθεί στην Παλαιστινιακή Αρχή, τα 28 εντοπίσθηκαν στην Βηθλεέμ, η οποία είναι ερμητικά κλειστή τόσο από το Ισραήλ όσο και από τις υπόλοιπες παλαιστινιακές πόλεις της Δυτικής Όχθης. Η κυβέρνηση του Προέδρου Μαχμούντ Αμπάς έχει επιβάλει σε 3.000 κατοίκους της Βηθλεέμ και της Μπετ-Τζάλα υποχρεωτικό κατ' οίκον περιορισμό και έχει απαγορεύσει σχεδόν ολοκληρωτικά τις δημόσιες συγκεντρώσεις σε εστιατόρια και κέντρα διασκέδασης. Η αστυνομία διεξάγει βραδινές περιπολίες και έως τώρα αρκείται σε συστάσεις σε όσες επιχειρήσεις δεν εφαρμόζουν τα μέτρα απαγόρευσης κυκλοφορίας. Σε αρκετές περιπτώσεις, σφραγίζονται επί τόπου εστιατόρια και κέντρα διασκέδασης , προς το παρόν χωρίς να επιβάλλονται διοικητικά μέτρα. Αναμένεται όμως τις επόμενες μέρες η επιβολή των μέτρων να συνοδεύονται με συλλήψεις. Τόσο στην Βηθλεέμ όσο και στις υπόλοιπες πόλεις της Παλαιστινιακής Αρχής, γίνονται ψεκασμοί στους δρόμους και στους κοινόχρηστους χώρους, γεγονός που - όπως φαίνεται από τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης - δίνει μια κάποια αίσθηση εμπιστοσύνης προς τις παλαιστινιακές δημόσιες υπηρεσίες. Ανάλογα μέτρα ισχύουν και στις υπόλοιπες παλαιστινιακές πόλεις (Ραμάλα, Τουλκάρεμ, Χεβρώνα, Ναμπλούς και Καλκίλια) όπου συνολικά 500 πολίτες τελούν σε κατ’ οίκον περιορισμό. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στην Ραμάλα, η Έπαρχος επέτρεψε την λειτουργία των εστιατορίων, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα διανέμουν αποκλειστικά και μόνο κατ’ οίκον παραγγελίες.

Είναι αλήθεια ότι η Παλαιστινιακή Αρχή κάνει πραγματικά ό,τι καλύτερο μπορεί για να αντιστρέψει όσο γίνεται το πολύ αρνητικό κλίμα στον τομέα του τουρισμού και να περισώσει ό,τι είναι δυνατόν να διασωθεί από το ενδεχόμενο της απόλυτης απουσίας χριστιανών προσκυνητών κατά τη διάρκεια του Πάσχα που πλησιάζει. Ουσιαστικά, το μοναδικό έσοδο που έχει απομείνει στην ταλαιπωρημένη παλαιστινιακή οικονομία, είναι ο θρησκευτικός τουρισμός, με έμφαση τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Όλα όμως δείχνουν ότι φέτος το Πάσχα θα είναι ένα από τα πιο "μοναχικά" των τελευταίων δεκαετιών. Από την άλλη όμως, η διακυβέρνηση Αμπάς κερδίζει τις εντυπώσεις σε τοπικό επίπεδο, χάρη στην εντυπωσιακή κινητοποίηση που έχει επιδείξει τις τελευταίες δέκα μέρες. Θα έχει ενδιαφέρον με ποιόν τρόπο ο Μαχμούντ Αμπάς θα μπορέσει να κεφαλοποιήσει πολιτικά την αυξημένη εμπιστοσύνη που του δείχνει σήμερα η παλαιστινιακή κοινή γνώμη στην Δυτική Όχθη.

Όσον αφορά στη Γάζα, είναι ενδιαφέρον ότι εκεί πράγματι ο κορωνοϊός δεν έχει φτάσει - γεγονός που διαπιστώνεται και από ξένους παρατηρητές. Βέβαια, το γεγονός αυτό δεν οφείλεται σε κάποια ιδιαίτερα διοικητικά μέτρα που έχουν ληφθεί εκ μέρους της Χαμάς. Παραδόξως, η Γάζα έχει μείνει μέχρι τώρα "ξεχασμένη" από τον κορωνοϊό, εξ αιτίας της ερμητικής της απομόνωσης, τόσο εκ μέρους του Ισραήλ όσο και εκ μέρους της Αιγύπτου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο χθεσινό δελτίο ειδήσεων της κρατικής ισραηλινής τηλεόρασης μεταδόθηκαν συνεντεύξεις κατοίκων της Γάζας σε τοπικά παλαιστινιακά τηλεοπτικά κανάλια , οι οποίοι έλεγαν, σχεδόν αστειευόμενοι, πως "χάρη στα 11 χρόνια πλήρους αποκλεισμού - πώς άραγε θα μπορούσε να φτάσει ο ιός μέχρι εδώ;" Ευκαιρία για προπαγάνδα εκ μέρους των Ισραηλινών ή μήπως και εκ μέρους της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ - οι οποίες χάρη στην δική τους de facto κρατική επιβολή, τουλάχιστον γλύτωσαν τον κόσμο από μία ανίατη μέχρι στιγμής ασθένεια; Το ερώτημα θα παραμείνει μάλλον ρητορικό..

ΠαλαιστίνηΜπενιαμίν ΝετανιάχουΓάζαΙσραήλΚορονοϊός