Κορονοϊός: Πώς φτάσαμε στην πολύκροτη παραίτηση του επικεφαλής επιστήμονα της Ε.Ε.

Η είδηση της παραίτησης του επικεφαλής επιστήμονα της Ε.Ε., Μάουρο Φεράρι, έγινε γνωστή το πρωί της Τετάρτης 8/4 και προκάλεσε αίσθηση και ποικίλα σχόλια στον διεθνή Τύπο, αφενός γιατί είχε αναλάβει τα καθήκοντά του μόλις τον περασμένο Ιανουάριο και αφετέρου γιατί στην επιστολή της παραίτησής του προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατακεραυνώνει την Ε.Ε. σχετικά με τους χειρισμούς της στο ζήτημα του κορονοϊού. 

Πρώτοι οι «Financial Times» δημοσίευσαν την είδηση της παραίτησης του Φεράρι. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά έως τώρα, με μία δήλωση σχεδόν 1.000 λέξεων, ο πρώην επικεφαλής επιστήμονας της Ε.Ε. σημειώνει ότι «έχασε την πίστη του στο σύστημα», κάνει λόγο για «εσωτερική πολιτική καταιγίδα» και δηλώνει «άκρως απογοητευμένος από την ευρωπαϊκή απάντηση στη νόσο Covid-19». 

Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, προβάλλει ως αιτία της παραίτησής του, πέρα από την ανεπαρκή χρηματοδότηση των επιστημόνων, «την παντελή απουσία συντονισμού στις πολιτικές παροχής υπηρεσιών υγείας μεταξύ των κρατών-μελών». Ο καθηγητής σημείωσε ότι η πρότασή του για ένα ειδικό πρόγραμμα καταπολέμησης της νόσου καταψηφίστηκε ομόφωνα από το διευθυντικό συμβούλιο του ERC.

Οι Βρυξέλλες τον διαψεύδουν

Οι καταγγελίες Φεράρι δεν έμειναν αναπάντητες από τις Βρυξέλλες. Ο Κρίστιαν Έλερ, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος ηγείται και της νομοθέτησης για ζητήματα έρευνας, εξέδωσε ανακοίνωση αργά το βράδυ της Τρίτης καταλογίζοντας στον Φεράρι ότι κάνει δημόσιες σχέσεις στην κρίση του κορονοϊού και πως το πρόγραμμα που πρότεινε ήταν αντίθετο στη νομική βάση του ERC. 

Όπως αναφέρει το ΑΠΕ - ΜΠΕ, το Συμβούλιο του ERC κατηγορεί τον Φεράρι ότι δεν είπε όλη την αλήθεια, διευκρινίζει ότι το ίδιο εξέφρασε ομόφωνα την έλλειψη εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του και ζήτησε ομόφωνα την παραίτηση του Φεράρι, επειδή κατά την τρίμηνη θητεία του (η οποία είχε αρχίσει στην αρχή του έτους) «επέδειξε πλήρη έλλειψη εκτίμησης για το λόγο ύπαρξης του ERC» και για το ρόλο του ERC στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» της ΕΕ.

Το Συμβούλιο τον κατηγορεί επίσης ότι έδειξε αδιαφορία για τα καθήκοντά του, δεν συμμετείχε σε σημαντικές συσκέψεις και προτίμησε να περνάει περισσότερο χρόνο στις ΗΠΑ. Ακόμη ότι αξιοποίησε τη θέση του για να προωθήσει την προσωπική «ατζέντα» του και ότι είχε παράλληλες ακαδημαϊκές και εμπορικές δραστηριότητες, στις οποίες συχνά έδινε προτεραιότητα έναντι του ERC.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε επίσης ανακοίνωση στην οποία επιβεβαιώνει την παραίτηση Φεράρι και σχολιάζει ότι το συμβόλαιό του για τη θέση του προέδρου του ERC του έδινε απλώς τη νομική ισχύ ενός «ειδικού συμβούλου» της Επιτροπής. Νομικά, σύμφωνα με την εν λόγω ανακοίνωση, «το Επιστημονικό Συμβούλιο ορίζει τη στρατηγική των χρηματοδοτήσεων και της επιστημονικής μεθοδολογίας του ERC». Η ανακοίνωση κλείνει ευχαριστώντας τον Φεράρι για τη «δυνατή προσωπική επένδυση» που έκανε τους μήνες που ηγήθηκε του ERC. 

Σύμφωνα με το sciencebusiness.net, όταν ο Φεράρι ανέλαβε τα καθήκοντά του την 1η Ιανουαρίου, του επετράπη να διατηρήσει κάποιες δραστηριότητες στη βάση του τις ΗΠΑ όπως την επί πληρωμή θέση του στην εταιρεία βιοτεχνολογίας «Arrowhead Pharmaceuticals» αλλά και εκείνη του επίκουρου καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. Ήδη, αυτή η συμφωνία έμοιαζε ασυνήθιστη για το ERC και είχε προκαλέσει σχόλια και κριτική. Όταν ο κορονοϊός έκανε την εμφάνισή του στις ευρωπαϊκές χώρες και έφερε το lockdown, ο Φεράρι βρισκόταν στις ΗΠΑ με την οικογένειά του. 

Κατά την επιστολή της παραίτησής του, όπως αυτή δημοσιεύτηκε στους Financial Times, ο Φεράρι πρότεινε στο ERC ένα ειδικό πρόγραμμα για την COVID-19, το οποίο και απορρίφθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο, χωρίς καν να εξεταστούν οι πιθανότητες, ενώ πιο κάτω αναφέρει ότι η πρότασή του δημιούργησε «εσωτερική πολιτική καταιγίδα στη γραφειοκρατία της Κομισιόν».

Ποιος είναι ο Μάουρο Φεράρι

Σε ηλικία 60 ετών σήμερα, ο Φεράρι θεωρείται ένας από τους ιδρυτές της νανοϊατρικής. Το 2016, ο ίδιος και η ερευνητική του ομάδα βρέθηκαν στα πρωτοσέλιδα των επιστημονικών μέσων καθώς εφηύραν μια νέα θεραπεία για τον καρκίνο που χρησιμοποιεί νανοσωματίδια επιφορτισμένα με φάρμακο χημειοθεραπείας και στοχεύει μόνο στα μεταστατικά κύτταρα, ελαχιστοποιώντας έτσι τις παράπλευρες απώλειες σε υγιείς ιστούς και ανοίγοντας τον δρόμο σε πιο βιώσιμες και «επιθετικές» θεραπείες. 

Παράλληλα, στο όνομά του είναι καταχωρημένες τουλάχιστον 480 επιστημονικές δημοσιεύσεις και 20.000 αναφορές ενώ κατέχει δεκάδες διπλώματα ευρεσιτεχνίας για διάφορες εφευρέσεις του. Τέλος, το 2010 έγινε πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του «Houston Methodist Research Institute».