Σινεμά|15.12.2019 22:39

Κέντρο Κινηματογράφου: Καταιγίδα πολλών μποφόρ με τις αποκαλύψεις του ethnos.gr

Ναταλί Χατζηαντωνίου

Με αφορμή το δημοσίευμά του ethnos.gr σχετικά με την υποβληθείσα παραίτηση της Γενικής Διευθύντριας του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Ηλέκτρας Βενάκη, ο πρόεδρος του Δ.Σ. Πάνος Λουκάκος έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Τα αληθή περιστατικά, τα οποία θα γνώριζαν οι συντάκτες των σχολίων αν είχαν υποβληθεί στην στοιχειώδη υποχρέωσή τους να διασταυρώσουν τις πληροφορίες τους με την διοίκηση του ΕΚΚ,  έχουν ως εξής:

Η κ. Βενάκη είχε απομακρυνθεί παρανόμως όπως έκρινε το Συμβούλιο Επικρατείας από τη θέση της Γενικής Διευθύντριας του ΕΚΚ επί υπουργίας της κ. Λυδίας Κονιόρδου. Επανήλθε, κατ' εφαρμογήν της δικαστικής απόφασης του ΣτΕ, από την νυν υπουργό κ. Λίνα Μενδώνη, ως αυτή όφειλε. Στο μεσοδιάστημα μεταξύ της παράνομης απόλυσής της και της επανόδου της στο ΕΚΚ, μετά την δικαστική δικαίωσή της, η κ. Βενάκη συνήψε σύμβαση έργου με την Ταινιοθήκη της Ελλάδας για την επεξεργασία κινηματογραφικού έργου του 1930. Η συγκεκριμένη αυτή σύμβαση έργου δεν συνιστά κώλυμα για την παροχή των υπηρεσιών της στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, όπως έκρινε με γνωμοδοτήσεις της η Νομική Υπηρεσία του ΕΚΚ.  

>>Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΚ στην συνεδρίαση της 9.12.19 και με πέντε ψήφους έναντι μιας αρνητικής της αντιπροέδρου Ελένης Πετρά και ενός λευκού του μέλους του Κώστα Φέρρη έκρινε ότι δεν υπάρχει ζήτημα ασυμβιβάστου για την κ. Βενάκη. Κατόπιν αυτού στη συνεδρίαση της 12.12.19 το ΔΣ αποφάσισε πάλι με μειοψηφούσα την κ. Πέτρα αλλά συμφωνούντος του κ. Φέρρη να ζητήσει από την κ. Βενάκη να μην επιμείνει στην παραίτησή της και να επανέλθει στα καθήκοντά της. 

>>Πέραν αυτών στην προγραμματισμένη για την 20η Δεκεμβρίου 2019 συνεδρίαση του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου θα συζητηθούν και θα ληφθούν αποφάσεις και για όλες τις υπάρχουσες νομικές εκκρεμότητες που προκύπτουν τόσο από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους όσο και από τις εκθέσεις των ορκωτών ελεγκτών. Παράλληλα έχει ζητήσει το νέο ΔΣ του ΕΚΚ και την διενέργεια εκτάκτου διαχειριστικού ελέγχου για τη χρονική περίοδο 2015 - 2019.

>>Είναι λοιπόν σαφώς φανερό ότι διοχετεύονται υποβολιμαίες πληροφορίες, θύμα των οποίων έπεσαν και οι συντάκτες των δημοσιευμάτων, καθώς από συγκεκριμένους κύκλους καταβάλλονται προσπάθειες να δημιουργηθούν  ζητήματα που δεν αφορούν στην πραγματικότητα συγκεκριμένα πρόσωπα αλλά κατατείνουν εις το να εμποδίσουν την εν εξελίξει προσπάθεια για την εξυγίανση και την ανασυγκρότηση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Εξυγίανση και ανασυγκρότηση που ήδη θίγει συγκεκριμένα, οργανωμένα, ιδιοτελή συμφέροντα, τα οποία είχαν συνηθίσει να ελέγχουν την λειτουργία,  τις αποφάσεις και τις χρηματοδοτήσεις του. Και είναι σαφές ότι τα συμφέροντα αυτά δεν θα σταματήσουν τις επιθέσεις κατά του υπουργείου Πολιτισμού και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου με το ένα ή το άλλο ψευδές επιχείρημα, έως ότου αντιληφθούν  ότι ματαιοπονούν. Η άψογη συνεργασία του υπουργείου με το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΚ αποτελεί την καλύτερη εγγύηση ότι τελικά θα επιτευχθεί η εξυγίανση και η ανασυγκρότησή, που τα οργανωμένα αυτά συμφέροντα προσπαθούν με κάθε τρόπο να ματαιώσουν>>

Απάντηση του ethnos.gr και επιπλέον αποκαλύψεις

Ως το εν τρίτο σχεδόν της δήλωσής του ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Πάνος Λουκάκος επαναλαμβάνει τα γεγονότα της επανόδου της κας Βενάκη στο Κέντρο Κινηματογράφου. Εκεί δεν έχουμε ενστάσεις, πέρα από μία: Τη διατύπωση της φράσης ότι η κα Βενάκη  «επανήλθε, κατ' εφαρμογήν της δικαστικής απόφασης του ΣτΕ, από την νυν υπουργό κ. Λίνα Μενδώνη, ως αυτή όφειλε».

Ο νόμος έδινε το δικαίωμα στην υπουργό να αποφασίσει πώς η κα Βενάκη είτε θα επανέλθει στη θέση της Γενικής Διευθύντριας είτε θα αποζημιωθεί για όλο το διάστημα της άκυρης παύσης της. Επελέγη το πρώτο παρότι η κα Βενάκη είχε σύμβαση έργου με την Ταινιοθήκη ήδη, το οποίο σύμφωνα με την επιστολή της κας Βενάκη γνώριζε εκ των προτέρων η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ..(<< Το πρώτο θέμα που συζήτησα με τον κ. Γιατρομανωλάκη>>, ανέφερε η κα Βενάκη στην επιστολή παραίτηση, <<αφορούσε στη σύμβαση που είχα ήδη υπογράψει με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και αποκλειστικό δωρητή το ΙΣΝ, για το έργο της αποκατάστασης της πρώτης άδουσας και ηχητικής ελληνικής ταινίας «Οι Απάχηδες των Αθηνών», του 1930 και δεν είχα σκοπό να αθετήσω τις συμβατικές μου υποχρεώσεις και να μην τιμήσω την υπογραφή μου. Αν αυτό γινόταν δεκτό, θα μπορούσα να επιστρέψω στο ΕΚΚ γι' αυ τούς τους μήνες και να προετοιμάσω τις διαδικασίες για το νέο Δ.Σ. που θα οριζόταν στο αμέσως επόμενο διάστημα.Ο κ. Γιατρομανωλάκης με διαβεβαίωσε ότι δεν υπήρχε πρόβλημα και ενημέρωσε την Υπουργό(..)>>)

 Περί της νομικής γνωμοδότησης

«Η συγκεκριμένη αυτή σύμβαση έργου δεν συνιστά κώλυμα για την παροχή των υπηρεσιών της στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, όπως έκρινε με γνωμοδοτήσεις της η Νομική Υπηρεσία του ΕΚΚ», γράφει ο κος Λουκάκος.  

Η αναστάτωση δεν άφησε βέβαια στατικό τον Πρόεδρο του Δ.Σ. του Κέντρου  που, σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, ζήτησε εσπευσμένως να συναντήσει την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για να συζητήσουν πώς θα χειριστούν την κρίση που ξέσπασε στο Κέντρο με απρόβλεπτες συνέπειες. Ενόψει της συνάντησης, όμως, αναζητήθηκε πράγματι η γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του Ε.Κ.Κ. ως προς τον σκόπελο της διττής ιδιότητας της κας Βενάκη. Το απαντητικό μέιλ του νομικού συμβούλου που σε συνέχεια των αποκαλύψεων φέρνει το ethnos.gr στο φως, δεν επιτρέπει όμως αμφιβολία για το έκνομο του θέματος, σε αντίθεση με τα όσα βεβαιώνει μάλιστα ο κος Λουκάκος.

Ο νομικός σύμβουλος Π.Π. επικαλείται το άρθρο 20 παρ.4 του Νόμου 3905 στο οποίο ορίζεται ρητά ότι «η θέση του Γενικού Διευθυντή και των Διευθυντών του Ε.Κ.Κ. είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης». Απαντά μάλιστα εκ των προτέρων ότι αν και, σε άλλα νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημοσίου (όπως η Λυρική Σκηνή) «έχει προβλεφθεί νομοθετικά κατ΄εξαίρεση και κατόπιν ειδικής αδείας η δυνατότητα δεύτερης «απασχόλησης» υπαλλήλων της, εφόσον δεν κωλύει το έργο του, εν προκειμένω δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη. Πολλώ δε μάλλον στην περίπτωση μας (που) πρόκειται για όργανο διοίκησης», επισημαίνει ο νομικός σύμβουλος που επικαλείται ακόμα και:

Το άρθρο 31 του Υπαλληλικού Κώδικα (Άσκηση Ιδιωτικού Έργου με Αμοιβή) που ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι:

  1. Μετά από άδεια ο υπάλληλος μπορεί να ασκεί ιδιωτικό έργο ή εργασία με αμοιβή, εφόσον συμβιβάζεται με τα καθήκοντα της θέσης του και δεν παρεμποδίζει την ομαλή εκτέλεση της υπηρεσίας του.
  2.  Η άδεια χορηγείται για συγκεκριμένο έργο ή εργασία μετά από σύμφωνη αιτιολογημένη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου και μπορεί να ανακαλείται με τον ίδιο τρόπο. Η άδεια στους υπαλλήλους του Δημοσίου χορηγείται από τον οικείο υπουργό και στους υπαλλήλους των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου από το ανώτατο μονομελές όργανο διοίκησης και αν δεν υπάρχει τέτοιο όργανο, από τον πρόεδρο του συλλογικού οργάνου διοίκησης. 

Και το άρθρο 36 του Υπαλληλικού Κώδικα (Κώλυμα Συμφέροντος) που ορίζει μεταξύ άλλων ότι:

  1. Ο υπάλληλος δεν επιτρέπεται είτε ατομικώς είτε ως μέλος συλλογικού οργάνου να αναλαμβάνει την επίλυση ζητήματος ή να συμπράττει στην έκδοση πράξεων, εάν ο ίδιος ή σύζυγος του ή συγγενής του εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έως και τον τρίτο βαθμό ή πρόσωπο με το οποίο τελεί σε σχέση ιδιαίτερης φιλίας ή έχθρας έχει πρόδηλο συμφέρον στην έκβαση της υπόθεσης.
  2. Η παράβαση της διάταξης της προηγούμενης παραγράφου αποτελεί λόγο ακυρώσεως της σχετικής διοικητικής πράξης.

Επίσης επισημαίνει ότι αν και:

«Η σύμβαση της κας Βενάκη τυγχάνει σύμβαση Έργου από το αντικείμενο της οποίας (σ.σ. για το έργο της αποκατάστασης της πρώτης άδουσας και ηχητικής ελληνικής ταινίας «Οι Απάχηδες των Αθηνών», του 1930)    κατ΄αρχας δεν προκύπτει πιθανή παρακώλυση των καθηκόντων της στο ΕΚΚ»

Θεωρεί δεδομένο ότι καθώς:

«Το ΕΚΚ ανήκει στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης εποπτευόμενο από το ΥΠΠΟΑ και επιχορηγούμενο από τον κρατικό προϋπολογισμό άνω του 50%, θα πρέπει κατ΄αναλογική εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων, (σ.σ.η κα Βενάκη) να αιτηθεί και να λάβει ειδική άδεια από το Δ.Σ. του ΕΚΚ».

Και το κρίσιμο συμπέρασμά του καταλήγει στο εξής:

«Θα πρέπει ωστόσο να ληφθεί υπ΄όψιν ότι ενδέχεται να ανακύψει πρόβλημα νομιμότητας στην εκτέλεση των καθηκόντων της και ακυρότητα των σχετικών αποφάσεων, συμβάσεων κλπ. Σε περίπτωση που το ΕΚΚ συμβάλλεται με οποιοδήποτε τρόπο με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, δεδομένου ότι δημιουργείται ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων κι αμεροληψίας κατά τον χειρισμό και την επίλυση ζητημάτων που αφορούν τον εν λόγω φορέα που σημειωτέον υπόκειται επίσης στην εποπτεία του ΥΠΠΟΑ», ενημερώνοντας πώς «το ΕΚΚ έχει εν ενεργεία δύο συμβάσεις μισθώσεως χώρων της Ταινιοθήκης της Ελλάδος (ψυκτικών θαλάμων) και συντήρησης των ευρισκομένων σε αυτούς υλικών του».

Τι αντιλαμβάνεται κανείς ακόμα κι αν δεν είναι νομικός; Ότι η κα Βενάκη θα μπορούσε να εξακολουθεί να ασκεί τα καθήκοντα της Γενικής Διευθύντριας του ΕΚΚ και όσα οφείλει να κάνει ως συνεργάτις της Ταινιοθήκης, εφόσον λάβει ειδική άδεια από το ΔΣ του Κέντρου Κινηματογράφου. Ακόμα και σ΄αυτή την περίπτωση, όμως, θα μπορούσε να ανακύψει θέμα νομιμότητας εάν το Κέντρο συμβάλλεται «με οποιοδήποτε τρόπο» με την Ταινιοθήκη, πράγμα που άλλωστε συμβαίνει. Οι δύο φορείς συμβάλλονται. Συνεπώς;

Μας κάνει εντύπωση μάλιστα το ότι η σημερινή ηγεσία του ΥΠΠΟ και ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΚΚ φαίνεται να αγνοούν πώς ο πρώην υπουργός Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων Αριστείδης Μπαλτάς απέπεμψε, τον Ιανουάριο του 2016, από την Διοίκηση του ΕΚΚ, τον τότε Πρόεδρο Αλέξη Γρίβα καθώς και τον Γενικό Διευθυντή Γρηγόρη Καραντινάκη, για σωρεία οικονομικών και διοικητικών παραβάσεων (που έχουν αποκαλύψει πλήθος δημοσιευμάτων), μία εκ των οποίων ήταν η καταπάτηση του Νόμου περί ασυμβιβάστων και κωλυμάτων από τον τότε Γενικό Διευθυντή Γρ. Καραντινάκη, γιατί ασκούσε παράλληλη απασχόληση ως σκηνοθέτης.

Ο Κώστας Φέρρης διαψεύδει τον Πάνο Λουκάκο για τις συνεδριάσεις του Δ.Σ. του Κέντρου

Κατόπιν αυτών λοιπόν αναρωτιόμαστε πώς ενώ ο νομικός σύμβουλος του ΕΚΚ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου το Δ.Σ. αποφαίνεται κατά πλειοψηφία πώς «δεν υπάρχει ζήτημα ασυμβιβάστου» και πώς αποφασίζει στην έτερη συνεδρίασή του και πάλι κατά πλειοψηφία «να ζητήσει από την κ. Βενάκη να μην επιμείνει στην παραίτησή της και να επανέλθει στα καθήκοντά της». 

Να όμως που σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε με το μέλος του Δ.Σ. και επιφανή σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη διέψευσε τον Πάνο Λουκάκο και μας έδωσε μία εντελώς άλλη εκδοχή τόσο για τον αριθμό των συνεδριάσεων του Δ.Σ., όσο και για το περιεχόμενό τους. Ο κος Φέρρης λοιπόν επιβεβαιώνει ότι είχε συγκληθεί μεν Δ.Σ. στις 9.12, αλλά ότι στην ημερήσια διάταξη το θέμα ήταν η απαλλαγή της κας Βενάκη από οποιοδήποτε ευθύνη θα επέσειε η διττή της ιδιότητα.

«Εμείς το ακούγαμε αυτό για πρώτη φορά επισήμως», δηλώνει ο κ,Φέρρης στο ethnos.gr. «Η κα Πετρά, μέλος επίσης του Δ.Σ. επεσήμανε πώς πριν αποφανθούμε πρέπει να έχουμε γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του Κέντρου. Ο κος Λουκάκος απάντησε ότι έχει γνωμοδοτήσει πώς δεν τίθεται θέμα ασυμβίβαστου η κα Μανωλοπούλου. Η κα Πετρά επανήλθε επισημαίνοντας πώς η κα (Χριστίνα) Μανωλοπούλου είναι μέλος του Δ.Σ. και όχι νομικός σύμβουλος του ΕΚΚ. Τέλος πάντων διεξήχθη ψηφοφορία η κα Πετρά ψήφισε κατά κι εγώ λευκό τονίζοντας ότι δεν μπορώ να αποφασίσω για κάτι αν δεν υπάρχει τοποθέτηση του νομικού συμβούλου».

Κατά τον κ.Φέρρη δεν υπήρξε άλλη συνεδρίαση, πολλώ δε μάλλον η συνεδρίαση της 12.12 στην οποία κατά τον κο Λουκάκο δήθεν αποφασίστηκε να ζητηθεί από την κ. Βενάκη να μην επιμείνει στην παραίτησή της. «Μα δεν έγινε ποτέ αυτό το Δ.Σ.», διαβεβαιώνει. Αντιθέτως όπως λέει ο ίδιος, την προηγούμενη Παρασκευή είχε προγραμματιστεί η συνεδρίαση που είχε στην ημερήσια διάταξη το θέμα των «καυτών» πορισμάτων. Αλλά «πέντε λεπτά πριν από την έναρξη της ο Πάνος Λουκάκος εμφανίστηκε κρατώντας στο χέρι την παραίτηση της Βενάκη που είχε λάβει στο προσωπικό του μειλ. Του είχε σταλεί μόλις 25 λεπτά νωρίτερα. Μείναμε άναυδοι. Αλλά είπαμε έστω και χωρίς την Βενάκη να προχωρήσουμε στην συνεδρίαση αφού αφορούσε σε τόσο κρίσιμο θέμα. «Όχι δεν μπορώ να συγκαλέσω συμβούλιο χωρίς τη Γενική Διευθύντρια. Το λέει ο Νόμος», μας απάντησε ο Λουκάκος. «Ποιος νόμος το λέει αυτό;», τον ρωτήσαμε...Η κα Πετρά ζήτησε να ενημερωθούμε για τα στοιχεία έστω ατύπως. Ο Λουκακος αρνήθηκε και πριν φύγει, μας είπε ότι δεν ξέρει καν αν ενόψει της κρίσης αυτής θα μπορέσει να γίνει το Δ.Σ. για τα πορίσματα εντός του Δεκέμβρη»

Ο κος Φέρρης όμως αμφισβητεί και το κατά πόσον ήταν ενήμερη για την περίπτωση της κας Βενάκη η υπουργός Πολιτισμού. Πριν από τον διορισμό του Πάνου Λουκάκου στο Κέντρο, ο ίδιος είχε, όπως λέει, σειρά συνομιλιών με την Λίνα Μενδώνη για ζωτικά θέματα του κινηματογραφικού χώρου. Ο κ.Φέρρης της είχε μάλιστα προτείνει μέτρα όπως την αναθεώρηση του Νόμου, τον προγραμματισμό για όλη την αλυσίδα της παραγωγής κλπ. Ο ίδιος επίσης την ενημέρωσε για το «ασυμβίβαστο» της συμμετοχής της Κάλιας Παπαδάκη στο νεοδιορισθέν τότε Δ.Σ. του ΕΚΚ κι η υπουργός έσπευσε να την αντικαταστήσει. «Πώς η υπουργός τότε έδρασε ακαριαία υπέρ του νόμου και τώρα όχι;», αναρωτιέται ο Κώστας Φέρρης. Τέλος, εφόσον η κα Βενάκη είχε ενημερώσει τον Γ.Γ.Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλα Γιατρομανωλάκη για το «κώλυμά» της, ο κ.Φέρρης επίσης αναρωτιέται πως εκείνος πήρε την πρωτοβουλία να πει ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα», αντί να ζητήσει άμεσα νομική γνωμοδότηση. «Παγκόσμια πρωτοτυπία», σχολιάζει.

Οι χρηματοδοτήσεις στον αέρα

Σε μείζον ζήτημα για την ομαλή και νόμιμη λειτουργία του Κέντρου Κινηματογράφου αναδεικνύεται λοιπόν η έκνομα κατά τα φαινόμενα και τα λεγόμενα διττή ιδιότητα εδώ και τέσσερις μήνες της Ηλέκτρας Βενάκη. Ήδη, μετά την σημερινή αποκάλυψη του ethnos.gr υπάρχουν αρκετοί εντός της κινηματογραφικής κοινότητας που επισημαίνουν ότι οι περισσότερες από 150 εγκρίσεις χρηματοδοτήσεων για σχέδια ταινιών και προγραμμάτων ουσιαστικά είναι στον αέρα καθώς η εισήγησή τους στο Δ.Σ. του Κέντρου έγινε από μία Γενική Διευθύντρια που διατηρεί τον ρόλο της παράνομα, αντιβαίνοντας στα όσα ορίζει για τα κωλύματα και ασυμβίβαστα του γενικού διευθυντή του Κέντρου ο Κινηματογραφικός Νόμος 3905/2010. Τι σημαίνει αυτό; Ότι καθώς οι εγκρίσεις μπορεί ανά πάσα στιγμή να προσβληθούν από τους απορριφθέντες με προσφυγή στο ΣτΕ, θα όφειλαν να επανεγκριθούν υπό νέο, νόμιμο διευθυντή.

Κατά τα άλλα, ως πολίτες και φορολογούμενοι, καλωσορίζουμε βέβαια την προγραμματισμένη για την 20η Δεκεμβρίου 2019 συνεδρίαση του ΔΣ όταν, όπως διαβεβαιώνει ο κος Λουκάκος, θα συζητηθούν και θα ληφθούν αποφάσεις και για όλες τις υπάρχουσες νομικές εκκρεμότητες, όπως και την διενέργεια εκτάκτου διαχειριστικού ελέγχου για τη χρονική περίοδο 2015 - 2019.

Και τέλος ως προς την κατηγορία περί υποβολιμαίων πληροφορίων, θύμα των οποίων πέσαμε κατά τον κο Λουκάκο, εξυπακούεται ότι δεν τη δεχόμαστε και μάλιστα βάσει των αποδείξεων που προηγήθηκαν. Δεν είναι θύμα ο συντάκτης που αποκαλύπτει μια παρανομία και μία σειρά ψευδών απ΄ό,τι φαίνεται. Αντιθέτως η αποκάλυψη αυτή, κατά την άποψη και ημών και πολλών εντός του κινηματογραφικού χώρου όχι μόνο δεν «κατατείνει εις το να εμποδίσει την εν εξελίξει προσπάθεια για την εξυγίανση και την ανασυγκρότηση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου», αλλά συνδράμει ακριβώς σ΄αυτό. Στην εξυγίανση, στην αλήθεια και στη νόμιμη λειτουργία του Κέντρου Κινηματογράφου.

Ελληνικό Κέντρο ΚινηματογράφουΥΠΠΟ