Σινεμά|18.01.2020 13:38

«Ζουν ανάμεσά μας»: Εξωγήινοι και ζόμπι πολιορκούν την μεταμεσονύχτια Αθήνα

Άντα Δαλιάκα

Αν βγείτε στην πόλη απόψε, πάρτε για καλό και για κακό μαζί σας γυαλιά ηλίου και ένα πακέτο…τσίχλες. Μην τρομάζετε, για απλές οδηγίες χρήσης πρόκειται προς όσους βρεθούν στα λημέρια του κινηματογράφου Ααβόρα όπου σήμερα, γύρω στις 00.30, προβάλλεται το καλτ θρίλερ επιστημονικής φαντασίας του Τζον Κάρπεντερ «Ζουν ανάμεσά μας» (1988, They Live), ένα από τα παραγνωρισμένα φιλμ των 80s, το οποίο σχολιάζει την καταναλωτική κουλτούρα της εποχής και την πολιτική του Ρίγκαν, εντοπίζοντας εξωγήινα όντα μέσα από μαύρα γυαλιά... Η προβολή γίνεται με αποκατεστημένη κόπια.

Αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα κάθε Σάββατο μετά τα μεσάνυχτα – φέτος για τρίτη χρονιά – είναι ότι η πόλη ξενυχτάει στους ρυθμούς των κινηματογραφικών προβολών του Midnight Express. Το μόνο που χρειάζεται είναι καλή παρέα, λίγη αγάπη για το σινεμά και ένα καφεδάκι για τη νύστα.

Η διοργάνωση του κριτικού κινηματογράφου και μουσικού Άκη Καπράνου (έχει γράψει μεταξύ άλλων τα σάουντρακ των ταινιών Ψυχή στο στόμα και Forget Me Not), ψυχή των προβολών και λάτρη των ταινιών τρόμου και επιστημονικής φαντασίας, δανείζεται την ονομασία της από την ομώνυμη ταινία του Άλαν Πάρκερ (Το Εξπρές του Μεσονυχτίου) και ταξιδεύει το κοινό κάθε φορά σε ένα διαφορετικό σύμπαν γεμάτο απρόοπτα. Όλα και όλοι χωρούν: ο Τζον Κάρπεντερ, ο Κόμης Δράκουλας, ο Τζίμης Πανούσης που μας άφησε πρόωρα, το Rocky Horror Picture Show, τα τρομακτικά ζόμπι αλλά και ο Κόναν ο Βάρβαρος, ο Γιάννης Οικονομίδης και η…Φαντασία της Disney.

Λίγο πριν από την αποψινή προβολή της ταινίας, ο Άκης Καπράνος μας ξεναγεί στις νυχτερινές διαδρομές του Midnight Express και εξηγεί στο ethnos.gr τον λόγο που επαναφέρει στην Αθήνα μια ξεχασμένη συνήθεια από το παρελθόν: τις μεταμεσονύκτιες προβολές ταινιών με το κοινό ενωμένο σε μια μυσταγωγική εμπειρία!

E: Πώς προέκυψε το Midnight Express; Πόσο δύσκολο ήταν να ξεκινήσει το πρότζεκτ;

A: Προέκυψε δια της απουσίας του. Επειδή μου έλειπαν οι μεταμεσονύχτιες προβολές αλλά, κυρίως, επειδή παρατηρούσα πως, σε άλλες χώρες όπως στην Αγγλία ή και στη Γαλλία, το μεταμεσονύχτιο κύκλωμα «δούλευε» και με ταινίες που έβγαιναν έξω από τη «σφαίρα» του φτηνιάρικου cult. Κάτι φυσικά που δεν ήθελε να ακούσει κανείς αιθουσάρχης στην Ελλάδα, μιας και με ρώτησες για δυσκολία. Έφαγα πόρτα από παντού. Μόνο η Πέγκυ Ρίγγα της Ααβόρας πίστεψε σε όλο αυτό, και σύντομα το κοινό αγκάλιασε την προσπάθεια.

E: Ποιοι είναι οι συνεργάτες σου σ’ αυτή την προσπάθεια; Πώς δουλεύεις/δουλεύετε και ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από το πρόγραμμα των ταινιών;

A: Η Πέγκυ μου παραχωρεί την αίθουσα. Πέραν τούτου... είμαι μόνος μου. Επιλέγω τις ταινίες, κάνω τα παζάρια με τους κατόχους δικαιωμάτων, κάνω τη μετάφραση, τον υποτιτλισμό και την τεχνική επεξεργασία, στήνω το πρόγραμμα, επιλέγω ποιος θα προλογίσει το κάθε φιλμ... Κάνω ό,τι θα έκανε το προσωπικό ενός μικρού Φεστιβάλ, απλά είμαι ένας.

Η φιλοσοφία; Πρώτα απ’ όλα, επιλέγω ταινίες που θέλω προσωπικά να δω σε μεγάλη οθόνη. Αυτό καλύπτει ένα εύρος που ξεκινά από τον Τζον Κάρπεντερ και φτάνει μέχρι τον Τζον Κασσαβέτη. Υπάρχουν όμως και κάποιες «γραμμές»: Η ρετρό νοσταλγία για τα ’80s, τα cult favorites που όμως μπορεί και να αφορούν ταινίες όπως η Φαντασία του Ντίσνεϊ, οι «περιθωριακές» ταινίες δημιουργών (όπως το Hardcore του Πολ Σρέντερ ή το Husbands του Κασσαβέτη) και φυσικά το ελληνικό σινεμά δημιουργών όπως ο Αλέξανδρος Βούλγαρης, ο Νίκος Γραμματικός, ο Γιάννης Οικονομίδης. Ήδη μαζεύτηκαν πολλά, ε;

E: Ποιοι έρχονται στις προβολές;

A: Πιτσιρικάδες κυρίως, αλλά και 40ρηδες που τους έλειψε το φαινόμενο. Υπάρχει έντονο κλίμα παρέας στην αίθουσα.

E: Θα σύστηνες τις προβολές σε όλους ανεξάρτητα από την ηλικία και την κινηματογραφική εμπειρία που έχει κάθε θεατής;

A: Χαλαρά, γιατί μόνο στο Midnight Express είμαστε σε άμεση επικοινωνία με την ταινία που βλέπουμε, μόνο εμείς ανοίγουμε διάλογο μαζί της. Σε καμία άλλη αίθουσα στην Αθήνα δε συμβαίνει αυτό, το κοινό του Midnight Express είναι ένα κοινό ζωντανό που όμως δεν έρχεται να χλευάσει το φιλμ που παρακολουθεί. Εκδηλώνει την αγάπη του μόνο, με όποιο τρόπο μπορεί.

E: Ποιες βασικές συμβουλές δίνεις σε όσους δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ ταινία μετά τα μεσάνυχτα;

A: Να αφήσουν τη σοβαροφάνεια τους στην είσοδο. Και να πιουν κάνα καφεδάκι πριν.

E: Πως αξιολογείς την απήχησή του Midnight Express σήμερα;

A: Η ομάδα μας στο Facebook αριθμεί περίπου 8500 μέλη – μέχρι τώρα, έτσι; Τώρα, οι φωτογραφίες που σου έχω στείλει (όλες από διαφορετικές προβολές) το μαρτυρούν: Είμαστε σχεδόν γεμάτοι κάθε Σάββατο. Υπήρχε ένα κενό που κανένας αιθουσάρχης ή διανομέας δεν θέλησε να καλύψει – και τώρα καλύφθηκε, αυτό είναι. Κάποιοι προσπάθησαν να μας ανταγωνιστούν προγραμματίζοντας νέες ταινίες σε μεταμεσονύχτιες ώρες, «απέναντι» μας. Ας πούμε ευγενικά πως δεν τους βγήκε. Το κοινό αυτό – το οποίο σέβομαι και αγαπώ (αν έρθεις σε μια προβολή θα δεις πως είμαστε όλοι μια παρέα) – έχει αναπτύξει μια σχέση εμπιστοσύνης με μένα προσωπικά. Όσο ακόμα με εμπιστεύεται, τόσο θα συνεχίζει το Midnight Express. Αυτή η σχέση εμπιστοσύνης είναι που το κρατάει ζωντανό.

E: Ποια προβολή σου έχει μείνει αξέχαστη;

A: Είναι πολλές. Η προβολή του Rocky Horror Picture Show, με φουλ drag συμμετοχή από το κοινό, το sold-out του Κόναν, ο Βάρβαρος όπως και η παγωμάρα στο Husbands (1970, Σύζυγοι).

E: Μπορεί μια διοργάνωση όπως αυτή να λειτουργήσει θεραπευτικά στο φαινόμενο της απομάκρυνσης του εγχώριου κοινού από τον κινηματογράφο και να το επαναφέρει στις αίθουσες;

A: Νομίζω αυτό που πρέπει να επαναπροσδιοριστεί είναι οι όροι με τους οποίους περιμένουμε το κοινό να επιστρέψει. Το «κοινό» δεν αποτελεί μια σταθερή έννοια, ούτε είναι ένα πράγμα. Οι διανομείς εμμένουν στην ίδια πολιτική εδώ και δεκαετίες και γι’ αυτό χάνουν ολοένα και περισσότερο το παιχνίδι, με κάποιες εξαιρέσεις: Δες τι γίνεται με τα «Άγρια Αγόρια» που προβάλλονται μόνο στην Ααβόρα εδώ και οκτώ εβδομάδες (σ.σ. η ταινία έκανε πρεμιέρα στις 5 Δεκεμβρίου σε διανομή της Carousel Films). Αν αυτή η ταινία ανέβαινε σε ονομαστές αίθουσες του κέντρου, θα την κατέβαζαν, τρομαγμένοι, σε πέντε μέρες. Κανείς δεν πιστεύει πια στις ταινίες του, κανείς δεν τις πονάει, τις ξεπετάνε στις αίθουσες σαν προϊόντα και άμα δεν «πουλήσουν» το πρώτο τριήμερο, γειά σας. Ο πραγματικός κινηματογραφόφιλος απεχθάνεται αυτό το σύστημα, γι' αυτό και θα στηρίξει εκείνους που δείχνουν να αγαπούν πραγματικά το σινεμά.

Το πρόγραμμα των επόμενων εβδομάδων

18/1 «Ζουν ανάμεσα μας» του Τζον Κάρπεντερ

25/1 Το ξεκαρδιστικό «Reefer Madness» του ’36

1/2 Φαντασία του Γουόλτ Ντίσνεϊ 

8/2 Candyman του Μπέρναρντ Ρόουζ (που δεν έχει προβληθεί ποτέ στην Ελλάδα – αν είναι δυνατόν!) με προλογισμό από τον stand up κωμικό Ηλία Φουντούλη που είναι μεγάλος φαν.

Ώρα έναρξης προβολών: 00.30

Στη σελίδα του Midnight Express στο Facebook  www.facebook.com/groups/midnightexpressgreece/ θα βρείτε το πρόγραμμα των προβολών και μπορείτε να καταθέσετε, ενίοτε, και τις δικές σας προτάσεις.

Τζίμης ΠανούσηςΚόναν ο Βάρβαρος