Πολιτισμός|23.01.2023 11:13

Μενδώνη: Δεν συζητάμε δανεισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα – Τί είπε για τα κτήματα στο Τατόι

Newsroom

Στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και την ανάπλαση του Ταταϊου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ.

Σε ότι αφορά το Τατόι η υπουργός τόνισε ότι «το υπουργείο Πολιτισμού έχει αρμοδιότητα τον ιστορικό πυρήνα, δηλαδή τον χώρο όπου υπάρχει το ανάκτορο, υπάρχουν όλα τα κτίσματα εκ των οποίων τα 27 είναι ήδη χαρακτηρισμένα μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού από το 2003».

«Το κτήμα αυτό ήταν εγκαταλελειμμένο 50 – 60 χρόνια» πρόσθεσε η υπουργός επισημαίνοντας ότι οι άλλοτε θαυμαστοί κήποι έγιναν δάσος και τα κτήρια εγκαταλείφθηκαν και λεηλατήθηκαν.

«Θεωρώ ότι για το Τατόϊ το μεγάλο του πρόβλημα ήταν οι ιδεοληψίες των προηγούμενων εποχών. Στη συνέχεια, ενώ το σχέδιο αποκατάστασης έχει ήδη μπει στις ράγες, τον Ιανουάριο του 2021, παρουσιάσαμε την μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας της ανάδειξης του κτήματος, το οποίο μας οδήγησε και στους προϋπολογισμούς τους οποίους θα έπρεπε να εξασφαλίσουμε» το οποίο όπως είπε, είναι περίπου 90 εκατ. ευρώ από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους.

«Αυτή τη στιγμή το υπουργείο Πολιτισμού έχει εξασφαλίσει λίγο παραπάνω από 75 εκατομμύρια που είναι απαραίτητοι για τη δική του παρέμβαση, για την αποκατάσταση δηλαδή των κτηρίων. Αυτήν τη στιγμή ο επισκέπτης του Τατοΐου μπορεί να δει το ανάκτορο, του οποίου είναι σε πλήρη εξέλιξη το έργο της αποκατάστασής του» είπε η υπουργός.

Μιλώντας για τις επόμενες ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού σημείωσε ότι εκτός από το ανάκτορο ο στάβλος του Γεωργίου θα δημοπρατηθεί σύντομα, ενώ η οικία του δασοφύλακα που θα παραδοθεί τέλος Φεβρουαρίου, θα είναι το κέντρο της πληροφόρησης για όλους όσοι σήμερα επισκέπτονται το Τατόι για την ιστορία του.

Το 2025 η δημιουργία του Μουσείου

«Είναι μια σειρά άλλων κτηρίων, το παλιό, το νέο βουστάσιο, το οποίο και αυτό είναι σε διαδικασία δημοπράτησης. Η πρώτη φάση είναι στο τέλος του 2023 για μια σειρά μικρότερων κτηρίων, τα οποία πρέπει να ολοκληρωθούν και χρηματοδοτούνται από το τρέχον ΕΣΠΑ. Έχουμε το 2025 ως ένα ορόσημο, καθώς τότε θα έχει ολοκληρωθεί το ανάκτορο με τους Κήπους και θα έχει ήδη δημιουργηθεί το μουσείο μέσα στον χώρο του πρώην ανακτόρου. Η εξέλιξη των έργων στο Τατόϊ είναι στα κανονικά χρονοδιαγράμματά της» διευκρίνισε η κ. Μενδώνη.

Αποκάλυψε μάλιστα ότι συνεχίζεται το πολύ μεγάλο έργο της τεκμηρίωσης και της συντήρησης προκειμένου να εκτεθούν στις μουσειακές υποδομές περίπου 100 χιλιάδες αντικείμενά, τα οποία βρέθηκαν στοιβαγμένα και σε πολύ κακή κατάσταση στα εγκαταλελειμμένα κτήρια

Ειδικότερα, σημείωσε ότι μεταξύ αυτών των αντικειμένων υπάρχει ό,τι μπορεί να δει κανείς σήμερα στα αντίστοιχα ανάκτορα, στα αντίστοιχα βασιλικά ενδιαιτήματα των ευρωπαϊκών χωρών. «Το ανάκτορο θα είναι το μουσείο του κτήματος. Εκεί θα εκτεθούν από έπιπλα, θα εκτεθούν σερβίτσια, θα εκτεθούν οι πίνακες. Έχουμε πολύ σημαντικά έργα τέχνης. Μάλιστα, ενας μεγάλος πίνακας πολύ σημαντικός για την ιστορία της Δανίας, ο οποίος βρέθηκε κατά τις διαδικασίες συντήρησης και τεκμηρίωσης, πρόκειται να ταξιδέψει προκειμένου να εκτεθεί στο Βασιλικό Μουσείο της Δανίας» ανέφερε η κ. Μενδώνη υποστηρίζοντας ότι για την ολοκλήρωση των έργων υπάρχει ορίζοντας δεκαετίας.

«Το Τατόϊ θέλουμε να είναι ένας πολιτιστικός μεν πυρήνας, ο οποίος όμως συγχρόνως θα προσφέρεται για ψυχαγωγία, για άθληση, για ευεξία. Γι’ αυτό, εκτός από τις μουσειακές υποδομές, θα υπάρχουν όλα τα μονοπάτια και ελπίζουμε ότι το δάσος θα έχει πλέον αποκατασταθεί, γιατί όλος αυτός ο προγραμματισμός είχε γίνει πριν τη μεγάλη πυρκαγιά» δήλωσε στην ΕΡΤ η κ. Μενδώνη.

Αναφερόμενη στην πυρκαγιά του Αυγούστου του 2021 τόνισε ότι κατέστρεψε ένα πολύ μεγάλο μέρος του δάσους για το οποίο όπως είπε θα αποκατασταθεί.

«Η περιβαλλοντική καταστροφή είναι πολύ μεγάλη. Δεν έπληξε ευτυχώς το πολιτιστικό απόθεμα είτε ήταν τα κτήρια είτε ήταν τα κινητά. Θέλουμε, λοιπόν, ένα χώρο που θα είναι πολιτισμού, ψυχαγωγίας, ευεξίας. Μέσα από τη μελέτη βιωσιμότητας προβλέπονται αποκαταστάσεις κτηρίων για να χρησιμοποιηθούν ως μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, προβλέπονται χώροι εστίασης, προβλέπονται χώροι ευεξίας. Θα γίνει ένας χώρος ψυχαγωγίας και πολιτισμού, ένας τουριστικός πόλος και ανάπτυξης».

Σύντομα οι υπογραφές με το Ντάμφρις Χάουζ  του Βασιλιά Κάρολου 

Μιλώντας για τη συνεργασία που έχει το υπουργείο Πολιτισμού με το Ντάμφρις Χάουζ στη Σκωτία, ιδιοκτησίας του Βασιλιά Καρόλου, διευκρίνισε ότι η συνεργασία έχει ξεκινήσει εδώ και ενάμιση χρόνο και πλέον είναι έτοιμοι να υπογράψουν ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και του Ιδρύματος του Πρίγκιπα.

«Οι άνθρωποι του Ιδρύματος και αυτοί οι οποίοι διαχειρίζονται το Dumfries House «ήρθαν στο Τατόι, είδαν τη δουλειά που γίνεται, ήταν εξαιρετικά ευχαριστημένοι. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και γενικά το επιστημονικό δυναμικό της χώρας ξέρει πάρα πολύ καλά τα θέματα της συντήρησης και της αποκατάστασης των μνημείων. Θα έλεγα ότι είμαστε πρωτοπόροι και διδάσκουμε στον τομέα αυτό. Αυτό που θέλουμε να αντλήσουμε από το Ίδρυμα του Πρίγκιπα είναι η τεχνογνωσία για τη λειτουργία του», σημείωσε.

Μιλώντας για ιστορικά αντικείμενα της τέως βασιλικής οικογένειας που βγήκαν σε δημοπρασίες στο εξωτερικό τόνισε ότι «υπάρχει διάθεση από Έλληνες, οι οποίοι έχουν αποκτήσει τέτοιου είδους αντικείμενα, όταν το Τατόϊ αποκατασταθεί, να τα επιστρέψουν». Διευκρίνισε, μάλιστα, ότι «το στέμμα του Όθωνα στον χώρο του Τατοΐου δεν έχει βρεθεί. Έχουν βρεθεί πολλά άλλα αντικείμενα, αλλά δεν έχει βρεθεί το στέμμα», συμπλήρωσε.

Αλλάζοντας θέμα η υπουργός Πολιτισμού αναφέρθηκε στο ζήτημα του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα και τις συζητήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητάς το τελευταίο διάστημα.

Δεν αναγνωρίζουμε νομή, κατοχή και κυριότητα στο Βρετανικό Μουσείο

«Η Ελλάδα, το θέμα της διεκδίκησης και της επιστροφής και της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα το έχει θέσει σχεδόν αμέσως μετά την Ίδρυση του Ελληνικού κράτους το 1830. Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι τα συγκεκριμένα γλυπτά είναι πάρα πολύ σημαντικά για την ελληνική ταυτότητα, καθώς ανήκουν σε ένα μνημείο το οποίο έχει χαρακτηριστεί και είναι το μεγαλύτερο, το μέγιστο μνημείο του δυτικού πολιτισμού», σημείωσε.

Όπως είπε, «το θέμα ετέθη πολύ έντονα στη δεκαετία του ’80 από τη Μελίνα Μερκούρη και σήμερα, πιστεύω, ότι είμαστε στο πιο προχωρημένο στάδιο το οποίο ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας. Η θέση μας όλα αυτά τα χρόνια είναι μία. Δεν αναγνωρίζουμε νομή, κατοχή και κυριότητα στο Βρετανικό Μουσείο, καθώς θεωρούμε ότι τα γλυπτά βρίσκονται εκεί ως προϊόν κλοπής. Αυτό λοιπόν είναι αναμφισβήτητο. Από εκεί και πέρα, δε σημαίνει ότι δεν πιέζουμε, δε συζητάμε και δεν διαπραγματευόμαστε με την επιστημονική κοινότητα».

Σύμφωνα με την κ. Μενδώνη «η συστηματική δουλειά που έχει γίνει τα τρεισήμισι τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει σε πολύ συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα που μας επιτρέπουν να λέμε ότι σήμερα είμαστε σε ένα ικανοποιητικό σημείο. Η διαπραγμάτευση δεν είναι εύκολη, είναι δύσκολη, αλλά δεν είναι αδύνατος ο στόχος».

Και όπως τόνισε, «έχουμε εκμεταλλευθεί απολύτως ένα διεθνές κλίμα που υπάρχει για το πώς αντιλαμβάνεται πλέον η διεθνής κοινότητα το θέμα της επιστροφής των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους, όταν αυτά είναι κλεμμένα».

Δεν συζητάμε για δανεισμό

Κάνοντας λόγο για διεθνές ρεύμα που επιτρέπει στην Ελλάδα να προχωρήσει σε κάποιες κινήσεις, η κ. Μενδώνη επισήμανε ότι «η βρετανική κοινή γνώμη αυτή τη στιγμή, στη συντριπτική της πλειοψηφία, περίπου ένα 73%, θεωρεί ότι τα γλυπτά πρέπει να επιστρέψουν στην Αθήνα». Και όπως είπε, «το Μουσείο της Ακρόπολης είναι ο ιδανικός χώρος και σύμφωνα με τις διεθνείς εκτιμήσεις και τις κριτικές είναι ένα από τα καλύτερα μουσεία του κόσμου. Επομένως, αυτό το επιχείρημα δεν υφίσταται πλέον».

Ερωτηθείσα ποια μορφή συζητάει η κυβέρνηση για την επιστροφή των Γλυπτών η κ. Μενδώνη ήταν κατηγορηματική λέγοντας ότι «δεν συζητάει κανείς κανένα δανεισμό. Συζητάμε για μία συμφωνία, για μια διαπραγμάτευση. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το χειρίζεται το θέμα και νομίζω ότι έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους χειρισμούς του. Έχουμε τις κόκκινες γραμμές μας. Η κυβέρνηση αυτή και ο συγκεκριμένος πρωθυπουργός έχει αποδείξει ότι μπορεί να διαπραγματεύεται χωρίς να υπαναχωρεί από τις κόκκινες γραμμές που έχουν τεθεί».

Σύμφωνα με την απόφαση της Unesco, το θέμα είναι διακυβερνητικό έτσι όπως διευκρίνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός έθεσε αρχικά το θέμα τον Μπόρις Τζόνσον. «Από όσο γνωρίζω δεν έχει γίνει κάποια συζήτηση με τον Σούνακ αλλά το θέμα έχει τεθεί θεσμικά», πρόσθεσε η υπουργός Πολιτισμού. «Το θέμα είναι αμιγώς πολιτικό και γι’ αυτό παρεμβαίνει και ομόλογός μου» συμπλήρωσε περιγράφοντας ταυτόχτονα τον αρνητικό ρόλο του Βρετανικού Μουσείου.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

γλυπτά του ΠαρθενώναΤατόιΛίνα Μενδώνηειδήσεις τώρα