Πολιτισμός|26.10.2018 17:52

Το χαμένο τετραευαγγέλιο επέστρεψε στην Ελλάδα

Νικολίτσα Τρίγκα

Η ιστορία που το ακολουθεί είναι εκπληκτική και τη μεταφέρουν στο ethnos.gr ,καθηγητές του πανεπιστημίου της Αθήνας, οι οποίοι το εντόπισαν στις ΗΠΑ και έκαναν αγώνα προκειμένου το σημαντικότατο αυτό κειμήλιο της πολιτισμικής μας κληρονομιάς να επιστρέψει στον νόμιμο κάτοχό του, το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πρόκειται για ένα Τετραευάγγελο 262 φύλλων γραμμένο σε περγαμηνή, το οποίο παραδόθηκε στη χώρα μας και μάλιστα σε ειδική τελετή την Παρασκευή στο κεντρικό κτίριο του πανεπιστημίου.

Με πολύ λίγα λόγια η ιστορία του βιβλίου, το οποίο είναι ένα από τα αρχαιότερα της συλλογής χειρογράφων του Σπουδαστηρίου (Βιβλιοθήκης) Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει ως εξής : Πρίν απο 60 χρόνια δωρήθηκε στο ίδρυμα από τις κληρονόμους του σπουδαίου καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου και διατελέσαντος Πρωθυπουργού της Ελλάδας Σπυρίδωνος Λάμπρου . Μετά από μια μακρά περίοδο κατά την οποία το χειρόγραφο λάνθανε, εντοπίσθηκε πρόσφατα στο αμερικανικό Μουσείο της Βίβλου. Μετά από συστηματικές επαφές και άριστη συνεργασία ανάμεσα στα δύο Ιδρύματα, το Μουσείο της Βίβλου αποδίδει το βιβλίο στο πανεπιστήμιο.

Τις λεπτομέρειες για την απίστευτη αυτή ιστορία μάς μεταφέρουν η κ.Θεοδώρα Αντωνοπούλου, καθηγήτρια Βυζαντινής Φιλολογίας στο τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ και διευθύντρια του Σπουδαστηρίου Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας του τμήματος Φιλολογίας του ΕΚΠΑ και ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας (και τέως αντιπρύτανης) του πανεπιστημίου κ. Κώστας Μπουραζέλης.

«Το βιβλίο αυτό ήταν ιδιοκτησίας του Σπυρίδωνα Λάμπρου. Οι δύο κόρες του, μία εκ των οποίων ήταν η Λίνα Τσαλδάρη, το δώρισε στο πανεπιστήμιο και επί σειρά ετών βρισκόταν στην κατοχή μας. Όταν έγινε μια έκθεση για τα 150 χρόνια ζωής του πανεπιστημίου το 1987 το δώσαμε στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου για μια έκθεση. Οταν ολοκληρώθηκε η έκθεση το βιβλίο δεν επέστρεψε στη βάση του. Με κάποιο τρόπο είχε εξαφανιστεί», λέει ο κ. Μπουραζέλης και συμπληρώνει: «Προφανώς κάποιο το έκλεψε και τελικά κατέληξε σε μεγάλο οίκο δημοπρασιών και στη συνέχεια κατέληξε στο ιδιωτικό Μουσείο της Βίβλου, το οποίο έχει την έδρα του στην Ουάσιγκτον».

«Εμείς το αναζητήσαμε το 2014 για να το ψηφιοποιήσουμε αλλά δεν βρέθηκε πουθενά. Στη διαδικασία της αναζήτησης διαπιστώσαμε ότι σε μια γερμανική βάση δεδομένων για χειρόγραφα της Καινής Διαθήκης αναφερόταν ότι το συγκεκριμένο χειρόγραφο βρισκόταν στις ΗΠΑ», τονίζει η κ. Αντωνοπούλου για να υπογραμμίσει: «Υπήρξε μια μεγάλη αλληλογραφία με το Μουσείου της Βίβλου στην Αμερική και τελικά δέχτηκαν να μας το επιστρέψουν και μάλιστα χωρίς να μπούμε σε δικαστικές διαμάχες» .

Μάλιστα όπως συμπληρώνει ο κ. Μπουραζέλης «οι Αμερικάνοι πλήρωσαν τα έξοδα μεταφοράς και ασφάλισης του χειρογράφου προκειμένου να επιστρέψει στην Ελλάδα . Πιστεύω ότι και οι ίδιοι δεν θα ήθελαν για λόγους γοήτρου να κατέχουν παράνομα το χειρόγραφο το οποίο με αποδείξεις ανήκε στο πανεπιστήμιό μας».

χειρόγραφοτετραευαγγέλιο