Πολιτισμός|28.02.2020 15:54

Πέθανε η Άλκη Ζέη, η αγαπημένη συγγραφέας των παιδιών

Newsroom

Σε ηλικία 97 ετών, έφυγε από τη ζωή η αγαπημένη συγγραφέας των παιδιών αλλά και των μεγάλων, Άλκη Ζέη, έχοντας αφήσει ως κληρονομιά σπουδαίο και πολυβραβευμένο λογοτεχνικό έργο. 

Σε όλα τα έργα της είναι ευδιάκριτο το προσωπικό της βίωμα, αφού έζησε όλες τις δύσκολες ιστορικές περιόδους του τόπου. Γεννημένη το 1923, πέρασε τα πρώτα της παιδικά χρόνια στη Σάμο, ωστόσο όταν άρχισε το σχολείο, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στο Μαρούσι και στη συνέχεια στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας. 

Ξεκίνησε να γράφει στο γυμνάσιο, πρώτα έργα για κουκλοθέατρο, διηγήματα και νουβέλες, τα οποία και είχαν δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Εκτός από τη λογοτεχνία, αγάπησε και αγωνίστηκε για ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη και δημοκρατία, ενταγμένη στο αριστερό κίνημα από την εποχή ακόμα της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. 

Η ζωή της καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τις πολιτικές της απόψεις και τη δράση της. Από το 1952 μέχρι το 1964 έζησαν μαζί με τον άντρα της, το θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου, σαν πολιτικοί πρόσφυγες στη Σοβιετική Ένωση, αρχικά στην Τασκένδη και ύστερα στη Μόσχα, όπου γεννήθηκαν και τα δυο παιδιά τους, Ειρήνη και Πέτρος.  Επέστρεψαν στην Ελλάδα το ’64 για να ξαναφύγουν το ’67 στο Παρίσι, όπου παρέμειναν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70 λόγω της δικτατορίας.

Το «Καπλάνι της βιτρίνας», το πρώτο της μυθιστόρημα, υπήρξε έργο - σταθμός για την ελληνική παιδική λογοτεχνία και θεωρείται πλέον ένα κλασικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για παιδιά, το οποίο επανεκδίδεται συνεχώς από το 1963 που πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα, με πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό. 

Η κηδεία της θα γίνει την Τρίτη από το Α΄Νεκροταφείο, όπου αναπαύεται και ο σύζυγος της Γιώργος Σεβαστίκογλου.

Συλλυπητήριο μήνυμα της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνας Μενδώνη για την απώλεια της Άλκης Ζέη

«Με το έργο της και τη δημιουργική κοινωνική της παρουσία, η Άλκη Ζέη χαρακτήρισε και άφησε το αποτύπωμά της σε μια ολόκληρη κατηγορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Μαζί της μεγάλωσαν διαδοχικά γενεές. Γιαγιάδες και παππούδες, αλλά και τα παιδιά τους, γονείς οι ίδιοι σήμερα, και τα δικά τους παιδιά.

Δεν ήταν απλώς η αγαπημένη συγγραφέας, που γνώρισε τεράστια επιτυχία και αναγνώριση. Αν μέναμε εκεί θα μειώναμε αυτό που ήταν στην πραγματικότητα: Γιατί η Άλκη Ζέη πέρα από βραβεία, διακρίσεις και υψηλές πωλήσεις, ήταν η λατρεμένη γιαγιά και ταυτόχρονα η απολύτως νεανική παρουσία, η προσωποποίηση της εφηβείας στο διηνεκές.

Με την προσωπική γραφή της δημιούργησε ένα εντελώς νέο είδος, το εφηβικό μυθιστόρημα, που εμπεριείχε ιστορικά στοιχεία με ένα τρόπο άμεσο και διακριτό!

Χρησιμοποίησε τις αυτοβιογραφικές της αναφορές μετατρέποντας τις σε συναρπαστικές ιστορίες. Από εκείνες που σε κάνουν να γυρίζεις στη δική σου εφηβεία, σπεύδοντας να διαβάσεις την επόμενη σελίδα.

Η Άλκη δε μιμήθηκε τη νεανική γλώσσα ούτε την ευαισθησία της παιδικής ηλικίας. Τα κατείχε απόλυτα και ζούσε με αυτά! Αφηγήθηκε τις ιστορίες της χωρίς να καταφεύγει στη νοσταλγία.

Έζησε η ίδια μια ζωή, σχεδόν μυθιστορηματική, με πολλές δυσκολίες, τις οποίες αντιμετώπισε με χαμόγελο και γενναιότητα. Το εμβληματικό της «Καπλάνι της Βιτρίνας», με τις αμέτρητες μεταφράσεις σε όλο τον κόσμο, γράφεται «για αναγνώστες από 11 έως 111 ετών». Είναι διαπίστωση απόλυτα ακριβής. Το έργο της ανήκει σε όλους μας και σε όλες τις ηλικίες.

Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά της και στους φίλους της.»

συγγραφέαςΆλκη Ζέη