Ελλάδα|21.05.2022 13:00

Κατερίνα Βελλίδη: Η τελευταία παραδοσιακή εκδότρια -Αντώνης Κούρτης και Παντελής Σαββίδης μιλούν στο ethnos.gr

Τίμος Φακαλής

«Ό,τι ακούς, μένει εδώ» ήταν η αυστηρή προειδοποίηση της Κατερίνας Βελλίδη και του Ανδρέα Παπανδρέου στον νεαρό τότε ρεπόρτερ Παντελή Σαββίδη λίγο πριν καθίσει και γευματίσει στο τραπέζι της θαλαμηγού της εκδότριας 'Άπις-2' που είχε δέσει στο Πόρτο Καρράς της Χαλκιδικής στις 11 Ιουνίου 1990 και φιλοξενούσε τον τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Είχε προηγηθεί η εντολή του διευθυντικού διδύμου της εφημερίδας «Θεσσαλονίκη» (Αντώνη Κούρτη, Αντώνη Πεκλάρη)-μιας εκ των δύο εφημερίδων του συγκροτήματός Βελλίδη- για να καλύψει τις δραστηριότητες της Κατερίνας ως επιχειρηματία.

«Η Κατερίνα πλήρωσε αυτήν την φιλία της με τον Ανδρέα και την δεύτερη σύζυγό του, την αντιπάθεια του Σημίτη προς τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ και ό,τι σχετιζόταν με αυτόν και την άνοδο μιας νέας οικονομικής τάξης εργολάβων και άλλων παραγόντων που για να πετύχουν στις δουλειές τους έπρεπε να ελέγχουν τον χώρο των ΜΜΕ. Και ας έχαναν από την κατοχή τους» εξήγησε στο ethnos.gr ο παλαίμαχος σήμερα δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης και πρώην εργαζόμενος στο ιστορικό συγκρότημα «Βελλίδη». Ένα συγκρότημα που σημάδεψε τη Βόρεια Ελλάδα, συμβάλλοντας σε δύσκολες εποχές στην ενδυνάμωση της φωνής της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο.

Γέννημα θρέμμα της εφημερίδας η Κατερίνα Βελλίδη και ας έζησε μακριά της αρκετά χρόνια, έχει τη σφραγίδα αυτής της σχέσης της με τον Τύπο, όπως λέει ο κ. Σαββίδης. Σε ηλικία επτά ετών, την εποχή που πρωτοπήγε στο σχολείο, αρρώστησε βαριά. Η αιτία της αρρώστιας της ήταν το αντιμόνιο. Είχε πάθει μολυβδίαση διότι έμενε στο κτίριο της εφημερίδας στην Τσιμισκή. Η μολυβδίαση ήταν γνωστή ως αρρώστια των τυπογράφων.

Μεγαλωμένη στις ανέσεις και σε ένα περιβάλλον που διαμόρφωνε τις προδικτατορικές πολιτικές εξελίξεις, επηρεάζοντας και την μετέπειτα συμπεριφορά της.

Ο Γιάννης Βελλίδης είχε αδυναμία στην κόρη τουκαι την έστειλε για σπουδές αρχικά στην Ελβετία όπου αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης και από το Τμήμα Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης αναφέρει στο ethnos.gr ο παλιός διευθυντής της εφημερίδας "Θεσσαλονίκη", αλλά και πρώην πρόεδρος της ΕΣΗΕΜΘ, Αντώνης Κούρτης. Κρυφά από τους γονείς της, παντρεύτηκε τον Έλληνα διπλωματικό υπάλληλο στην Ελβετία Σταμάτη Γεωργίου, με τον οποίο απέκτησαν μία κόρη.

Δύο χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα της, τo 1980, η Κατερίνα Βελλίδη μόλις στα 33 της ανέλαβε το τιμόνι ενός εκ των πλέον ιστορικών συγκροτημάτων της χώρας.  «΄Θεσσαλονίκη’ και ΄Μακεδονία’ ήταν δύο πολύ σημαντικές εφημερίδες για χρόνια. Διαμόρφωναν το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα στην πόλη ενώ έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο, κυρίως, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας» υπογραμμίζει ο Αντώνης Κούρτης.  Η Κατερίνα Βελλίδη κράτησε το τιμόνι των δύο ιστορικών εφημερίδων από το 1981 έως το 1996, εκδίδοντας το περιοδικό 'Επιλογές', το πρώτο ένθετο περιοδικό σε εφημερίδα.

«Κλήθηκε σε μια πολύ δύσκολη στιγμή να σηκώσει το βάρος ενός ιστορικού συγκροτήματος. Το συγκρότημα κατέρρευσε. Η τύχη του είχε προγραφεί σε πολιτικές αίθουσες Είναι χαρακτηριστικός ο διάλογός της με τον, επί Σημίτη, Διοικητή της Εθνικής Τράπεζας  Θεόδωρο Καρατζά που συχνά μετέφερε σε όσους συνομιλούσαν μαζί της μετά την πτώση της: «Δεν υπάρχει πολιτική βούληση κ. Βελλίδη» ήταν η απάντηση του διοικητή στο ερώτημά της γιατί δεν βρίσκουμε μια λύση κ. διοικητά. Και αυτό τα λέει όλα». Και συνέχιζε: «Όταν ζήτησα εκείνη την εποχή να δω το Σημίτη δεν δέχτηκε να με συναντήσει» θυμάται ο κ. Σαββίδης.

Πίστευε, αφελώς, σύμφωνα με τον κ. Σαββίδη, και αυτό δείχνει το διαφορετικό κλίμα στο οποίο ζούσε, πως η πολιτεία δεν θα άφηνε να καταρρεύσει ένα συγκρότημα του οποίου οι ρίζες ανάγονταν στην εποχή του «Μακεδονικού Αγώνα» και συνέχιζε να διαδραματίζει έναν ευαίσθητο εθνικό ρόλο σε μια κρίσιμη γεωγραφική περιοχή όπου διακυβεύονταν μείζονος σημασίας ζητήματα την περίοδο εκείνη.

Ερχόμενη από το εξωτερικό δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στο επιχειρηματικό κλίμα της Ελλάδας σε μια μεταβατική περίοδο όπου το πέρασμα από την κλασική έκδοση των εφημερίδων στην νέα εποχή και η διεύρυνση της δραστηριότητας των εκδοτών με την είσοδό τους στην ραδιοφωνία και την τηλεόραση αποτελούσε προϋπόθεση επιβίωσής τους. «Είναι αμφίβολο αν οι άνθρωποι που επέλεξε να την περιβάλλουν και την συμβούλευαν αντιλαμβάνονταν τις εξελίξεις που επέρχονταν» θα πει ο κ. Σαββίδης. 

«Τα τελευταία χρόνια της ζωής της είχα μια συχνή επαφή μαζί της και προσπάθησα, διακριτικά, να μάθω τι την εμπόδισε να προχωρήσει στο προφανές. Απέφευγε να το συζητήσει. Το μόνο που μου άφησε να καταλάβω είναι ότι ήθελε τον τηλεοπτικό τίτλο της Μακεδονίας αλλά είχε, ήδη, καταχωρηθεί αλλού. Συνήθιζε να λέει: «τώρα δεν είμαι πλούσια αλλά είμαι ελεύθερη». 

Αντώνης Κούρτης: Δεν μεγάλωσε ποτέ η Κατερίνα Βελλίδη

Διευθυντής της απογευματινής εφημερίδας «Θεσσαλονίκη», ο Αντώνης Κούρτης συνεργάστηκε με την εκδότρια Κατερίνα Βελλίδη. «Η Κατερίνα δεν μεγάλωσε ποτέ ακόμη και σε αυτήν την ηλικία που έφυγε. Ήταν απάντα ένα καλομαθημένο παιδί» τονίζει από την πλευρά του ο κ. Κούρτης.

Όπως θυμάται ο κ. Κούρτης όταν πέθανε η μητέρα της ανέλαβε και τις δύο εφημερίδες η Κατερίνα. «Δεν είχε όμως τις απαιτούμενες γνώσεις ώστε να μπορεί ουσιαστικά να διευθύνει τις δύο μεγάλες εφημερίδες της εποχής εκείνης που πουλούσαν χιλιάδες φύλλα.  Δεν είχε αυτές τις δυνατότητες και εγώ που βρέθηκα ως διευθυντής της απογευματινής εφημερίδας ‘Θεσσαλονίκη΄ αλλά και ο Κώστας Δημάδης που διηύθυνε την ‘Μακεδονία’ προσπαθούσαμε να της δώσουμε να καταλάβει τι είναι αυτό το αντικείμενο και τι ρόλο μπορούν να παίξουν οι εφημερίδες. Είχαν αρχίσει να παρεισφρέουν διάφοροι τύποι εκεί ώστε να μπορούν να την εκμεταλλευτούν είτε οικονομικά, είτε μέσω των εφημερίδων».

Δεν κατάλαβε τι είχε κληρονομήσει

Και συνεχίζει ο κ. Κούρτης:  «Η Κατερίνα ήταν πολύ αδύναμη σαν χαρακτήρας και  δεν μπορούσε να επιβληθεί ούτε στους δημοσιογράφους. Είχαμε μια συνεχή κόντρα, μια διάσταση απόψεων και σε σχέση με ποιον θα προβάλουμε και ποιον δεν θα προβάλουμε στην εφημερίδα, αλλά και σε σχέση με το κοινωνικό περιβάλλον. Τι πρέπει να κάνει. Και ο πατέρας της και η μάνας της ήταν πολύ πιο συγκρατημένοι κοινωνικά σαν άνθρωποι. Αυτή συνέχισε αυτό το πράγμα ώσπου κατέρρευσαν και οι εφημερίδες. Προσπαθούσαμε με τον Κώστα Δημάδη να της δώσσουμε να καταλάβει τι είχε κληρονομήσει. Δεν κατάλαβε όμως. πότε τι είχε κληρονομήσει. Ήθελε να χρησιμοποιεί τις εφημερίδες μόνο ως μέσο προβολής της. Όπως και να χει είναι μια σημαντική ημερομηνία. Έφυγε η τελευταία απόγονος των Βελλίδιων, ανεξάρτητα από τι μπορούσε να κάνει και τι έκανε η Κατερίνα».

Η Κατερίνα για αρκετά χρόνια συνδεόταν και με τον Γιάννη Χάσουλα, έναν καρδιοχειρουργό που ανήκε στην στενή ομάδα του Μπάρναρντ όταν ο πρωτοπόρος καρδιοχειρουργός έκανε τις πρώτες μεταμοσχεύσεις στη Νότιο Αφρική. Είχαν οραματιστεί ένα εντυπωσιακό καρδιοχειρουργικό κέντρο στη Θεσσαλονίκη προσπάθεια η οποία δεν τελεσφόρησε.

Δημιούργησε, το Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο στην οδό Τσιμισκή 77 όπου ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής μια άλλη σημαντική προσωπικότητα, τότε, της πόλης ο Κώστας Λαχάς. Το έργο του Ιδρύματος, κυρίως, σε μαθητές σχολείων ήταν μεγάλο και αναγνωρίσθηκε. Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και πρώτη πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του ΜΜΘ

Η ίδια έγραψε το βιβλίο με τίτλο «Ήταν βαρύς ο χειμώνας που γεννήθηκα», το οποίο κυκλοφόρησε το 2013 από τις Εκδόσεις «Λιβάνη», και σε αυτό περιέγραψε την ιστορία του εκδοτικού συγκροτήματος και τη δική της.

Η Κατερίνα Βελλίδη έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 75 ετών την Πέμπτη 19 Μαΐου. Ζούσε μέχρι τέλους στην Άνω Πόλη στη Θεσσαλονίκη.

θάνατοςΘεσσαλονίκηειδήσεις τώραΜακεδονίαεφημερίδαεκδότης