Οργή μεταξύ των επιχειρηματιών εστίασης για διαγωνισμό αναψυκτηρίων σε Μουσεία: «Εξόφθαλμα φωτογραφικός»

Για φωτογραφικό διαγωνισμό, ο οποίος βγάζει με μία κίνηση εκτός παιχνιδιού όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αφήνοντας χώρο μόνο σε ελάχιστους μεγάλους παίκτες του κλάδου, καταγγέλλουν επιχειρηματίες της εστίασης από όλη την Ελλάδα το υπουργείο Πολιτισμού με αφορμή την εκμίσθωση των αναψυκτηρίων αρχαιολογικών χώρων και μουσείων για διάστημα έως και 12 ετών.

Ο διαγωνισμός, ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη, όχι μόνο εκδιώκει - όπως υποστηρίζουν - τους υφιστάμενους μισθωτές, αλλά με τα κριτήρια που θέτει απαγορεύει ουσιαστικά να μετάσχουν στη διαδικασία τόσο οι ίδιοι, όσο και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Κι αυτό γιατί με την ομαδοποίηση των αναψυκτηρίων ένας επιχειρηματίας είναι υποχρεωμένος να έχει τη δυνατότητα λειτουργίας των επιχειρήσεων σε αρκετούς νομούς, γεγονός το οποίο εκ προιμίου αποκλείει όσους δεν είναι μεγάλες αλυσίδες επιχειρήσεων. Επιπλέον ως ελάχιστος ετήσιος κύκλος εργασιών για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό ορίζεται το 1 εκατομμύριο ευρώ σε βάθος πενταετίας, όρος τον οποίο ελάχιστοι καλύπτουν ειδικά αν σκεφτεί κανείς οτι στα χρόνια αυτά συνυπολογίζονται και εκείνα της πανδημίας όταν για μεγάλα διαστήματα οι επιχειρήσεις ήταν είτε κλειστές ή υπολειτουργούσαν.

Παρά τις μεγάλες αντιδράσεις από επιχειρηματίες της εστίασης σε όλη την Ελλάδα, οι οποίοι εμφανίζονται εξοργισμένοι και έτοιμοι να κινηθούν νομικά, ο πλειοδοτικός διαγωνισμός του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, ο οποίος υπάγεται στο Υπουργείο Πολιτισμού, προχωρεί κανονικά με στόχο την ανάθεση 59 αναψυκτηρίων σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία, αλλά και την εγκατασταση αυτόματων πωλητών νερού και αναψυκτικών σε 36 σημεία.

Οι επιχειρηματίες του κλάδου καταγγέλλουν τον διαγωνισμό ως φωτογραφικό με αποκλειστικό σκοπό την ανάθεση όλων των αναψυκτηρίων αλλά και των αυτόματων πωλητών νερού σε μία ή δύο αλυσίδες εστίασης.

Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά οι χώροι αναψυκτηρίων αθροίζονται σε τρεις ομάδες με την καθεμιά απ΄αυτές να περιλαμβάνει χώρους προς μίσθωση σε όλη την Ελλάδα. Δηλαδή, μία τοπική επιχείρηση που μέχρι σήμερα δραστηριοποιούνταν στα αναψυκτήρια σε έναν νομό (όπως είναι το σύνηθες) και είχε μισθώσει αναψυκτήριο σε αρχαιολογικό χώρο ή επιθυμεί να συμμετέχει στον διαγωνισμό εκμίσθωσης, θα είναι υποχρεωμένη, εφόσον συμμετάσχει στο διαγωνισμό και κηρυχθεί ανάδοχος, να λειτουργήσει αναψυκτήρια σε αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα. Οπως επισημαίνουν οι επιχειρηματίες, είναι αδύνατο σε οποιαδήποτε μικρή ή μεσαία επιχείρηση να αντεπεξέλθει σε τέτοιο όρο. Αυτομάτως επίσης, αποκλείονται από τον νέο διαγωνισμό οι υφιστάμενες επιχειρήσεις που μετά από διαγωνισμό λειτουργούν αναψυκτήρια σε κάθε αρχαιολογικό χώρο.

Η πρώτη ομάδα αφορά 19 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία σε Αττική, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία και νησιά μεταξύ των οποίων η Ακρόπολη, το Νομισματικό Μουσείο, Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού και μαζί την τοποθέτηση αυτόματων πωλητών σε 14 χώρους. Η δεύτερη ομάδα αφορά 14 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία σε δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησο και Κρήτη και την τοποθέτηση αυτόματων πωλητών σε 13 σημεία, ενώ η τρίτη ομάδα αφορά 26 χώρους και μουσεία στην Αθήνα, τη βόρεια Ελλάδα, την Ηπειρο και το Ιοόνιο και την τοποθέτηση αυτόματων πωλητών σε 9 σημεία.

Οι διαγωνισμοί έως σήμερα

Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι το 2020 το πρώην Ταμείο Αρχαιολογικών χώρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠ) του Υπουργείου Πολιτισμού και ήδη ΟΔΑΠ, προκήρυξε δώδεκα ανοικτούς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς εκμίσθωσης αναψυκτηρίων σε δώδεκα διαφορετικούς αρχαιολογικούς χώρους, ενώ το 2021 ο ΟΔΑΠ είχε προκηρύξει διαγωνισμό μόνο για την εκμίσθωση αυτόματων πωλητών νερού και αναψυκτικών, ενώ με τον παρόντα διαγωνισμό περιλαμβάνονται στις μισθώσεις και οι αυτόματοι πωλητές. Δηλαδή κάθε συναφής επιχείρηση που δραστηριοποιούνταν στην περιοχή του αρχαιολογικού χώρου είχε τη δυνατότητα να συμμετέχει στον διαγωνισμό, όπως και έγινε.

Οι όροι του... αποκλεισμού

Και οι δυσκολίες των επιχειρήσεων να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό δε σταματούν εδώ. Αλλοι δύο όροι της προκήρυξης καταργούν και την πιο αμυδρά περίπτωση συμμετοχής μίας μικρομεσαίας επιχείρησης στο διαγωνισμό. Συγκεκριμένα:

• Η επιχείρηση την τελευταία πενταετία (2017 - 2021) θα πρέπει να έχει ετήσιο κύκλο εργασιών ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ παρά το γεγονός ότι για τα έτη 2020 - 2021 ανεστάλη η λειτουργία των επιχειρήσεων εστίασης για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Η επιχείρηση θα πρέπει να έχει λειτουργήσει τουλάχιστον δέκα καταστήματα παρόμοιας δραστηριότητας σε δύο τουλάχιστον διαφορετικές γεωγραφικές περιφέρειες της χώρας. Και για να μην αφήνεται αμφιβολία ότι ο διαγωνισμός περιορίζεται μόνο στις μεγάλες αλυσίδες εστίασης προβλέπεται και η συμμετοχή των δικαιοπαρόχων δικτύου σε δύο τουλάχιστον γεωγραφικές περιοχές.

Να σημειωθεί μάλιστα ότι η διάρκεια της μίσθωσης δεσμεύει με το αποτέλεσμά της τη λειτουργία των αναψυκτηρίων για μεγάλο χρονικό διάστημα αφού προβλέπει διάρκεια της παραχώρησης 6 + 6 ετών.

Ακόμα και ο όρος που αφορά τις ενστάσεις των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό είναι προβληματικός. Υπάρχει ρητή πρόβλεψη ότι ειδικά για την επιβολή ένστασης σχετικά με τη νομιμότητα του διαγωνισμού η προθεσμία για τους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό είναι δεκαήμερη από τη δημοσίευση της προκήρυξης. Οπως εξηγούν νομικοί, σε αυτό το χρονικό διάστημα είναι αδύνατο σε μία επιχείρηση να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα έγγραφα ώστε να υποβάλλει φάκελο με την προσφορά και να νομιμοποιείται για την υποβολή ενστάσεως, όταν μάλιστα η καταληκτική ημερομηνία προσφορών είναι η 28η Φεβρουαρίου.

Μιλώντας στο ethnos.gr ο κ. Γιώργος Κακουλάκης, πληρεξούσιος δικηγόρος επιχειρήσεων εστίασης στην Πελοπόννησο που θα προσφύγουν κατά του διαγωνισμού, εξήγησε ότι ο επίμαχος διαγωνισμός παραβιάζει ευθέως τις συνταγματικές αρχές της νομιμότητας, της αναλογικότητας αλλά και της οικονομικής ελευθερίας και πρωτίστως παραβιάζει το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο των διαγωνισμών των αναθετουσών αρχών. Όπως εξηγεί, ο διαγωνισμός παραβιάζει τη θεμελιώδη ευρωπαϊκή αρχή του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού. Αρχή που υποχρεούνται να μην παραβιάζουν ούτε οι συμμετέχοντες, ούτε οι αναθέτουσες αρχές. Κατά την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) οι διαγωνιστικές διαδικασίες πρέπει να κατοχυρώνουν τη δυνατότητα της μεγαλύτερης δυνατής συμμετοχής οικονομικών φορέων.

Η αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού στο δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων έχει την έννοια ότι τα κριτήρια συμμετοχής σε διαγωνισμό, μειοδοτικό ή πλειοδοτικό, και επιλογής του αναδόχου πρέπει να έχουν τα εξής βασικά γνωρίσματα:

• Να είναι αμερόληπτα, δηλαδή ίσα για όλους,
• Να είναι σαφή και
• Να είναι εφικτά, δηλαδή πραγματικά ή πραγματοποιήσιμα.

Η μη συνδρομή των εν λόγω χαρακτηριστικών στοιχείων σωρευτικά συνεφέλκει έννομες συνέπειες τόσο στο πλαίσιο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου δικαίου, ii απαγορεύει ορισμένες συμπεριφορές της και των διαγωνιζόμενων, όπως πρακτικές εύνοιας προς τις συμμετέχουσες στον διαγωνισμό επιχειρήσεις, όπως η επιλεκτική προώθηση πληροφοριών ή αποκλίσεις στη διαγωνιστική διαδικασία υπέρ ορισμένου υποψηφίου φορέα».

Και καταλήγει: «Στον συγκεκριμένο διαγωνισμό καταλύεται κάθε έννοια νομιμότητας και ελεύθερου ανταγωνισμού»

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Μητσοτάκης: Μέσα στην εβδομάδα οι ανακοινώσεις για τους συνταξιούχους που δεν πήραν αύξηση
• Καταγγέλλουσα του Φιλιππίδη «σπάει» τη σιωπή της - «Δεν θέλω κανείς να βλέπει στο πρόσωπό μου το θύμα»
• Εκτέλεσαν με βαριοπούλα Ρώσο μισθοφόρο που εγκατέλειψε τη Wagner - Φρίκη από το βίντεο της δολοφονίας
• Χειμερινές προβλέψεις Κομισιόν για Ελλάδα: Ανάπτυξη 1,2% και πληθωρισμός 4,5% το 2023
• H Ινδία ήθελε θεσπίσει την «Ημέρα Αγκαλιάς Αγελάδας» ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου - Γιατί δεν πέτυχε;