Χαλκιδική: Βαθιές οι πληγές από την υπερκαταιγίδα

Με την είσοδό του στον ελλαδικό χώρο από την Αλβανία ισοπέδωσε σχεδόν το σύνολο της καλλιέργειας των ονοµαστών φασολιών Πρεσπών και Καστοριάς. Κατεβαίνοντας νοτιοανατολικά χτύπησε ανελέητα ροδακινιές, µηλιές, αµπέλια, κηπευτικά και άλλες καλλιέργειες σε Κοζάνη, Ηµαθία και Πιερία, πριν περάσει τον Θερµαϊκό και σαρώσει χιλιάδες ελαιόδεντρα στη Χαλκιδική.

Εκτός από τους επτά νεκρούς και τις βιβλικές καταστροφές σε σπίτια και επιχειρήσεις στις δυτικές ακτές της Χαλκιδικής, το καταστροφικό πέρασµα της πρωτοφανούς υπερκαταιγίδας της 10ης Ιουλίου άφησε πίσω του βαθιές πληγές στην αγροτική παραγωγή σε µεγάλο µέρος της Μακεδονίας αλλά και της Θεσσαλίας και της Θράκης. Σε µια τεράστια περιοχή εκατοντάδων χιλιάδων στρεµµάτων συνολικά οι παραγωγοί µετρούν απώλειες και ζητούν την αρωγή της πολιτείας, µε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να υπόσχεται τάχιστη πληρωµή αποζηµιώσεων.

Μαρτυρία

Ο πρόεδρος του Συνεταιρισµού Φασολοπαραγωγών Πρεσπών «Πελεκάνος», Κωνσταντίνος Ναλµπαντίδης, βρισκόταν στο χωράφι του όταν το ακραίο φαινόµενο σάρωσε την «καρδιά» της καλλιέργειας φασολιού στην Ελλάδα, περίπου στις 8 το απόγευµα της 10ης Ιουλίου. «Μέσα σε λίγα λεπτά τα ισοπέδωσε όλα. Ακόµα και οι πιο ηλικιωµένοι συντοπίτες µου δεν έχουν δει ποτέ στη ζωή τους κάτι τέτοιο» είπε στον «Αγρότη» και προσέθεσε: «Το ότι δεν είχαµε θύµατα οφείλεται στο ότι είµαστε µια αραιοκατοικηµένη περιοχή και οι περισσότεροι πρόλαβαν να επιστρέψουν ή να βρουν κάποιο καταφύγιο. Εγώ µπήκα στο αυτοκίνητο, που το είχα σταθµεύσει κάθετα στη φορά του ανέµου. Αλλιώς θα το σήκωνε και αυτό στον αέρα».

Το πέρασµα της υπερκαταιγίδας άφησε πίσω του ισοπεδωµένα 10.000 στρέµµατα µε φυτά φασολιών, τα οποία βρίσκονταν στη µέση της καλλιεργητικής περιόδου, στη φάση της ανθοφορίας και της εµφάνισης των λοβών (πασταλιών). Ενα µέρος των φυτών, σε ποσοστό που δεν µπορεί να εκτιµηθεί σήµερα, έχει ξεριζωθεί και αχρηστευτεί, ενώ άλλα µπορούν να σηκωθούν, να στηριχθούν και να καρποφορήσουν ξανά, µε καθυστέρηση όµως ενός µήνα, κάτι που δηµιουργεί µια σειρά από προβλήµατα και νέους κινδύνους.

«Χάσαµε έναν µήνα»

«Ακόµη κι αυτά που µπορούν να σωθούν, έχουν ρίξει τα άνθη και τα παστάλια. Πρέπει να στήσουµε ξανά τις πυραµίδες για να τα στηρίξουµε και να περιµένουµε να βγάλουν νέα άνθη σε 15-20 µέρες. Αυτό θα πάει την παραγωγή πίσω έναν µήνα και αντί για τον Οκτώβριο θα έχουµε συγκοµιδή τον Νοέµβριο. Τότε όµως εδώ στις Πρέσπες ο καιρός θα είναι δύσκολος, µε βροχές, κρύο και χιόνι» εξήγησε ο κ. Ναλµπαντίδης.

Η αβεβαιότητα παρατείνεται από το γεγονός ότι ο ΕΛΓΑ δεν αναγνωρίζει ζηµιά µετά τις 31 Οκτωβρίου, καθώς θεωρεί πως η παραγωγή έχει περαιωθεί. Με αυτά τα δεδοµένα ο ίδιος εκτιµά πως κάποιοι δεν θα µπουν καν στον κόπο να δουν αν µπορούν να ξαναστήσουν πυραµίδες, γιατί δεν θα προλάβουν και δεν τους συµφέρει. Εκτιµητές του ΕΛΓΑ έκαναν την πρώτη καταγραφή και από την περασµένη Τρίτη ξεκίνησε η διαδικασία αναγγελίας ζηµιάς, που θα διαρκέσει περίπου 15 µέρες πριν επανέλθει ο ΕΛΓΑ για την τελευταία εκτίµηση. «Αν στο τέλος της σεζόν πάρουµε 200 κιλά ανά στρέµµα έναντι 350 κιλών πέρυσι, θα είµαστε ευχαριστηµένοι» επεσήµανε ο πρόεδρος του «Πελεκάνου».

Η µειωµένη φετινή παραγωγή θα προκαλέσει ζηµιά στον Συνεταιρισµό και στα µέλη του, αλλά όχι και στην αγορά και τον καταναλωτή. Οπως αναφέρει σκωπτικά ο κ. Ναλµπαντίδης, τα φασόλια που θα βρίσκει κανείς να πωλούνται µε την ταµπέλα «Πρεσπών» δεν θα λείψουν από την αγορά λόγω της ανοιχτής πληγής των ελληνοποιήσεων! «Ούτως ή άλλως, στη συντριπτική τους πλειονότητα αυτά δεν είναι δικά µας, αλλά εισαγόµενα και ελληνοποιηµένα» σχολίασε. Η διαχρονική αδυναµία των αρµόδιων υπηρεσιών να καταπολεµήσουν το φαινόµενο υπονοµεύει τη φήµη του ονοµαστού πρώτης ποιότητας προϊόντος και οδηγεί όλο και περισσότερους παραγωγούς στην εγκατάλειψη της καλλιέργειας.

Τα µέλη του Συνεταιρισµού µειώθηκαν από 34 πέρυσι σε 28 φέτος. Πρόκειται για παραγωγούς µε µεγάλο κλήρο, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα µισά από τα 10.000 στρέµµατα της καλλιέργειας, η οποία αποδίδει κάθε χρόνο 2.500-3.000 τόνους. Η περσινή ήταν µια πολύ καλή χρονιά σε ό,τι αφορά την παραγωγή, αλλά όχι και την τιµή του προϊόντος, η οποία δεν ξεπέρασε τα 2 ευρώ/κιλό, όταν στο ράφι του σούπερ µάρκετ φτάνει σε 6-7 ευρώ και στο τσουβάλι της λαϊκής τα αµφίβολης προέλευσης «φασόλια Πρεσπών» πωλούνται µε 4-5 ευρώ. «Ζητάµε την αρωγή της πολιτείας για να µπορεί ο κόσµος να µπει και να καλλιεργήσει τα χωράφια του. Το 2017, όταν είχαµε ακαρπία λόγω καύσωνα, µπήκαµε σε πρόγραµµα αποζηµίωσης µέσω ΠΣΕΑ. Οι αποζηµιώσεις εγκρίθηκαν, αλλά µέχρι σήµερα, 2 χρόνια µετά, δεν έχουν πληρωθεί παρά µόνο σε ένα χωριό» υπογράµµισε ο κ. Ναλµπαντίδης.

Στην Καστοριά

Εκτός από τις Πρέσπες, το πρωτοφανούς έντασης καιρικό φαινόµενο σάρωσε τις καλλιέργειες φασολιού και στην όµορη περιοχή στο βορειοανατολικό τµήµα του Νοµού Καστοριάς. «Χτυπήθηκαν 1.000 στρέµµατα φασολιών και έχουν υποστεί ζηµιές, το ύψος των οποίων θα εκτιµηθεί στη συνέχεια» είπε στον «Αγρότη» ο πρόεδρος του Συνεταιρισµού Φυτικής Παραγωγής Αργους Ορεστικού, Θωµάς Μάνος. Η ίδια περιοχή είχε σηµαντικές απώλειες και σε καλλιέργειες καλαµποκιού που έσπασαν από τη δύναµη του ανέµου, αλλά και σε φυτώρια µε νεόφυτα µηλιάς, σε έκταση 500 στρεµµάτων, που ξεριζώθηκαν