Πάει… Κίνα, ο κρόκος Κοζάνης, το ελληνικό σαφράν

Στην Κίνα θα… ταξιδεύει από το Σεπτέμβριο ο κρόκος Κοζάνης. Το «μωβ  χρυσάφι» της ελληνικής γης που παράγεται στην περιοχή της Κοζάνης από τον επόμενο μήνα μπαίνει στην αγορά της μακρινής χώρας, μετά τη συμφωνία που θα υπογραφεί ανάμεσα στις δύο χώρες. Το θέμα συζήτησαν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκης Βορίδης και η πρέσβειρα της Λαικής Δημοκρατίας της Κίνας στην Αθήνα Zhang Qiyue.

To τελικό «ok» για την εισαγωγή του κρόκου στην κινεζική αγορά ήρθε ύστερα από εξονυχιστικούς ελέγχους των φυτοϋγειονομικών υπηρεσιών της μακρινής χώρας στους χώρους καλλιέργειας και τυποποίησης του προϊόντος στην Κοζάνη.

Τρεις εκπρόσωποι των μεγαλύτερων Τελωνείων της Κίνας και ένα διευθυντικό στέλεχος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου βρέθηκαν τον περασμένο Νοέμβριο επί μια εβδομάδα στη χώρα μας και πέρασαν από «κόσκινο» κάθε πτυχή της παραγωγικής διαδικασίας ενώ επισκέφθηκαν παραγωγούς ακόμα και στα σπίτια τους για να ελέγξουν πως γίνεται ο διαχωρισμός του κρόκου με το χέρι!

Από το 2016 ξεκίνησε η προσπάθεια

Η τετραμελής κινεζική αντιπροσωπεία βρέθηκε τόσο στην Αθήνα στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, όσο και στην Κοζάνη, στο πλαίσιο της τελικής φάσης εξέτασης του ελληνικού αιτήματος, που έχει υποβληθεί από τις αρχές του 2016!

Οι τέσσερις Κινέζοι ελεγκτές ζήτησαν να δουν αρχικά τις πιστοποιήσεις του προϊόντος και όλα τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι αυτό ελέγχεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες προτού συσκευαστεί και διοχετευτεί αγορά. Στην Κοζάνη βρέθηκαν για τέσσερις ημέρες. Περιόδευσαν στους πανέμορφους μωβ αγρούς του χωριού Κρόκος και άλλων 16 χωριών της περιοχής από την Κοζάνη μέχρι τη λίμνη Πολυφύτου, όπου καλλιεργείται το φυτό και παρακολούθησαν την επίπονη διαδικασία της συγκομιδής και πρώτης επεξεργασίας, που γίνεται χειρωνακτικά και βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την εποχή.

Επισκέφθηκαν και τα σπίτια των παραγωγών, όπου μεταφέρονται τα εκατομμύρια λουλούδια και γίνεται με το χέρι ο διαχωρισμός του μωβ άνθους από τα εσωτερικά κόκκινα στίγματα (στήμονες) που αποτελούν το βρώσιμο προϊόν. Είδαν στη συνέχεια πώς ξεραίνονται οι στήμονες σε δωμάτια με κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, πριν παραδοθούν στον Συνεταιρισμό. Στη συνέχεια η κινέζικη αντιπροσωπεία βρέθηκε στις εγκαταστάσεις του τοπικού Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών, έλεγξε τους χώρους, τον εξοπλισμό και τις πιστοποιήσεις του, και ενημερώθηκε για τη διαδικασία συντήρησης, τυποποίησης και διοχέτευσης του προϊόντος στην αγορά.

Ανάσα σε εκατοντάδες οικογένειες

Στα 17 χωριά του κρόκου Κοζάνης ασχολούνται με το προϊόν σήμερα 970 αγροτικές οικογένειες, οι οποίες καλλιεργούν συνολικά 5.000 στρέμματα γης και παράγουν σε μια κανονική χρονιά 5 τόνους κρόκου. Από αυτά περίπου 1 τόνος διοχετεύεται στην ελληνική αγορά και οι 4 εξάγονται σε πάνω από 20 χώρες του κόσμου.

Το «ελληνικό σαφράν» αντιπροσωπεύει μόλις το 2-2,5% της παγκόσμιας παραγωγής του προϊόντος (περίπου 200 τόνοι), αλλά κρατά τα σκήπτρα της ανώτερης ποιότητας και είναι περιζήτητο για το μοναδικό του άρωμα, αν και σημαντικά ακριβότερο από αυτά των ανταγωνιστών και κυρίως το Ιρανικό. Ένα κιλό κρόκου πωλείται σήμερα χύμα έναντι 1.300 ως 1.500 ευρώ, ενώ συσκευασμένο μπορεί να φτάσει και τα 2.500 ευρώ (2,5 ευρώ το γραμμάριο), καθώς διατίθεται σε μικρές συσκευασίες, σε μεγάλους γκουρμέ γαστρονομικούς οίκους της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Σημειώνεται πως χρειάζονται περίπου 100.000 άνθη για την εξαγωγή ενός κιλού προϊόντος.