Μέσα Μεταφοράς: Όλες οι αλλαγές - Το σχέδιο της κυβέρνησης για restart

Με τη νέα ρύθμιση για τα μέσα μεταφοράς επιδιώκεται η λύση του προβλήματος που έχει προκύψει, με αποτέλεσμα τα ποσά αυτά να μην εγγράφονται στον προϋπολογισμό του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών. Πρόκειται για οφειλές που αγγίζουν τα 169 εκατομμύρια ευρώ και επιδεινώνουν την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση.

Στα σχέδια του υπουργείου εντάσσoνται επίσης η εντατικοποίηση των ελέγχων κομίστρου, η άμεση αποκατάσταση όσο το δυνατόν περισσότερων οχημάτων και συρμών, ο προγραμματισμός των δρομολογίων, των βαρδιών του προσωπικού και των ελέγχων εισιτηρίων κεντρικά από τον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών ΟΑΣΑ, και όχι από τις θυγατρικές ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) και ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), αλλά και οι εβδομαδιαίες αναφορές των διοικήσεων στο υπουργείο.

Επίσης θα επιχειρηθεί «ξεκαθάρισμα» στο προσωπικό, καθως το υπουργείο εκτιμά ότι πάνω από το 10% των οδηγών των ΟΣΥ λείπουν από τις οργανικές τους θέσεις με αναρρωτικές άδειες.

Αναφορικά με το κόμιστρο στα Μέσα Μεταφοράς, αν και επί του παρόντος δεν εξετάζεται η αύξηση της τιμής του εισιτηρίου, από το φθινόπωρο θα υπάρξει μεγάλη καμπάνια για την ενίσχυση των ανώνυμων καρτών και τη μείωση των μοναδιαίων εισιτηρίων, τα οποία κοστίζουν ακριβά. Έως σήμερα έχουν εκδοθεί περίπου 1,3 εκατομμύρια προσωποποιημένες κάρτες και 600.000 ανώνυμες, ενώ σε ημερήσια βάση εκδίδονται περι τα 86.000 μοναδιαία εισιτήρια.

Σε επίπεδο ελέγχων, πλέον, θα τεθεί συγκεκριμένο όριο τουλάχιστον 200 ελέγχων κομίστρου ανά ελεγκτή και ανά βάρδια από τον ΟΑΣΑ, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η «τρύπα» ύψους περίπου 100 εκατομμυρίων ευρώ στα έσοδα των συγκοινωνιακών εταιρειών της Αθήνας, χωρίς τον υπολογισμό της επιδότησης για την τετραετία 2014-2018. Βάσει των στοιχείων του υπουργείου, το έσοδο –εξαιρουμένης της επιδότησης– έπεσε στα 150 εκατομμύρια το 2018 από τα 250 εκατομμύρια το 2014.

Οι οδηγίες έχουν δοθεί ήδη και η εντατικοποίηση των ελέγχων κομίστρου θα γίνεται με αυστηρό σχεδιασμό και προγραμματισμό σε κεντρικό επίπεδο. Επί του παρόντος δεν θα τεθεί σε εφαρμογή η πολυδιαφημισμένη δημιουργία του Ενιαίου Σώματος Ελεγκτών Κομίστρου, όμως στόχος είναι να προχωρήσουν η ενιαία εμφάνιση των ελεγκτών, αλλά και η πλήρης συνεργασία του Οργανισμού με την Αστυνομία, ώστε κάθε κλιμάκιο να βγαίνει για έλεγχο συνοδεία αστυνομικού και να επιβάλλεται το πρόστιμο ακόμα και στις περιπτώσεις που ο παραβάτης αρνείται να δώσει τα στοιχεία της ταυτότητάς του στον ελεγκτή.

Σήμερα, βάσει της έρευνας πεδίου με ερωτηματολόγια που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, η εισιτηριοδιαφυγή φαίνεται να φτάνει τουλάχιστον στο 22% στα οδικά μέσα (λεωφορεία και τρόλεϊ), ενώ στο μετρό δεν ξεπερνά το 14%. Παρ' όλα αυτά, πηγές της διοίκησης του ΟΑΣΑ εκτιμούν ότι τα ποσοστά ειδικά στα λεωφορεία είναι πολύ υψηλότερα.

Ήδη από την 1^η Αυγούστου έχουν μπει στο μικροσκόπιο της διοίκησης του ΟΑΣΑ οι ακριβείς ροές (σταθμοί με τις περισσότερες ή τις λιγότερες επικυρώσεις, αριθμός μετεπιβιβάσεων κ.λπ.), βάσει των στοιχείων από τη χρήση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, με στόχο έως το τέλος του μήνα να υπάρχουν ακριβή δεδομένα κίνησης. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, θα προγραμματίζονται στο εξής οι έλεγχοι κομίστρου που θα διενεργούν στοχευμένα ανά περιοχή και ώρα οι περίπου 70 ελεγκτές της ΣΤΑΣΥ και οι 65 των ΟΣΥ.

Προβληματισμό, πάντως, όπως έχει ήδη επισημάνει και ο υφυπουργός Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης, φαίνεται να δημιουργούν και οι βεβαιωμένες οφειλές κυρίως του υπουργείου Εργασίας από την εφαρμογή της δωρεάν μετακίνησης των ανέργων και άλλων ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, οι οποίες φτάνουν τα 169 εκατομμύρια ευρώ.

Βέβαια, και στο υπουργείο Μεταφορών γνωρίζουν ότι αυτή δεν είναι η μοναδική πηγή οικονομικής αιμορραγίας του ΟΑΣΑ, δεδομένου ότι το πρόβλημα των ανεξόφλητων οφειλών είναι διαχρονικό. Επιπλέον, η εισιτηριοδιαφυγή στα λεωφορεία δεν έχει καταστεί δυνατόν να υπολογιστεί με σχετική ακρίβεια μέχρι σήμερα. Παράλληλα, αυτό που εξετάζεται αυτήν την περίοδο είναι ο αντίκτυπος που είχαν στα έσοδα των συγκοινωνιακών οργανισμών η μείωση των δρομολογίων και το γεγονός ότι πολλοί συρμοί και οχήματα είναι καθηλωμένα, καθώς, ειδικά σε ό,τι αφορά τα λεωφορεία, εκτιμάται ότι καθημερινά ακόμα και σε μη θερινή περίοδο δεν δρομολογούνται περισσότερα από 800 οχήματα.

Ως εκ τούτου, μία ακόμα πληγή του συστήματος που θα επιχειρηθεί να κλείσει είναι οι βλάβες και ο παροπλισμός οχημάτων και συρμών λόγω έλλειψης ανταλλακτικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι την παρούσα χρονική περίοδο που βρίσκεται σε εφαρμογή το δεύτερο θερινό πρόγραμμα δρομολόγια εκτελούν:

• 750 λεωφορεία από τα 1.374 ενεργά οχήματα.
• 88 τρόλεϊ από τα 273 ενεργά.
• 11 συρμοί στη γραμμή 1 (πρώην ηλεκτρικός σιδηρόδρομος) από τους 34 ενεργούς.
• 21 συρμοί στις γραμμές 2 και 3 του μετρό από τους40 ενεργούς.
• 15 οχήματα στο τραμ από τα 23 ενεργά.

Την ίδια στιγμή, αυτήν την περίοδο εξαιτίας των θερινών αδειών, στις θέσεις τους βρίσκονται μόνο οι 160 από τους 525 οδηγούς της ΣΤΑΣΥ.

Πάντως, παρά τα προβλήματα και την ανάγκη ανανέωσης του στόλου, η παλαιότητα του οποίου φαίνεται πως επηρεάζει σημαντικά τα έσοδα, επί του παρόντος δεν διαφαίνεται φως στον ορίζοντα. Ο μεγάλος διαγωνισμός για την προμήθεια 750 σύγχρονων λεωφορείων για την Αθήνα και τη Θεσσαλονικη ακυρώθηκε με την προοπτική να προηρυχθεί νέος εντός των επόμενων έξι μηνών, ενώ και για τον δεύτερο, του ΟΑΣΑ,για την απόκτηση 92 λεωφορείων με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Αττικής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε παρατηρήσεις σχετικά με το μείγμα των οχημάτων εκτιμώντας ότι ο αριθμός των πετρελαιοκίνητων είναι υψηλός.

Ο Οργανισμός φαίνεται, σε κάθε περίπτωση, ότι θα προσπαθήσει να κάμψει τις αντιδράσεις της Κομισιόν, δεδομένου ότι θεωρείται μάλλον αδύνατο από τις υφιστάμενες υποδομές να εξυπηρετηθεί μεγαλύτερος αριθμός ηλεκτροκίνητων λεωφορείων.