Λέσβος: Stop από την ηθοποιό Τόνια Σωτηροπούλου σε έθιμο με ταύρους

Μια ανάρτηση – έκκληση της Τόνιας Σωτηροπούλου σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης αρκούσε για να προκαλέσει ταραχή στη Λέσβο και να βάλει φρένο σε ένα αμφιλεγόμενο έθιμο που πραγματοποιείται εδώ και αιώνες στην κωμόπολη της Αγίας Παρασκευής στο πλαίσιο του διήμερου πανηγυριού της Παναγίας της Μόσνας. Το έθιμο περιλαμβάνει την δημόσια περιφορά δεμένων και στολισμένων με λουλούδια ταύρων στους δρόμους του οικισμού, προτού αυτοί οδηγηθούν σε σφαγή και καταλήξουν στο τραπέζι των κατοίκων.

Η ηθοποιός, γνωστή μεταξύ άλλων και για την ακτιβιστική της δράση κατά της κακοποίησης των ζώων, κάλεσε τους ζωόφιλους του νησιού να ακυρώσουν το έθιμο, που πραγματοποιείται 22 και 23 Αυγούστου, και να καλέσουν την αστυνομία σε περίπτωση που δουν να επαναλαμβάνεται και φέτος η κακομεταχείριση και δημόσια περιφορά των ζώων ή η δημόσια σφαγή τους, καθώς αυτά απαγορεύονται από το νόμο.

Η παρέμβαση της ηθοποιού, σε συνδυασμό με τους πολύμηνους αγώνες μελών της τοπικής φιλοζωικής οργάνωσης «Κιβωτός», υποχρέωσαν τους διοργανωτές του εθίμου να συνεδριάσουν εκτάκτως το βράδυ της Τετάρτης, 21 Αυγούστου, παραμονή της έναρξης των εκδηλώσεων, και να αποφασίσουν μέτρα αυτοπεριορισμού, υπό τον φόβο αυτόφωρων συλλήψεων.

«Να απαγορευτεί το έθιμο – Καλέστε την αστυνομία»

Το έθιμο που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 22 και 23 Αυγούστου, στο πλαίσιο του πανηγυριού της Παναγίας της Μόσνας, σηματοδοτεί το τέλος του καλοκαιριού. Διοργανώνεται από τον Λαογραφικό Σύλλογο της Αγίας Παρασκευής. Οι ταύροι, που προσφέρει ο «κουλπαντζής» (αφιερωτής) στεφανώνονται με λουλούδια, δένονται με σκοινιά και περιφέρονται στους δρόμους του χωριού υπό τους ήχους λαϊκής παραδοσιακής μουσικής, με τη συνοδεία της στολισμένης εικόνας της Παναγίας που προπορεύεται. Οι ντόπιοι ακουμπούν με τα χέρια τα ζώα και τοποθετούν τα παιδιά στη ράχη τους, προκειμένου να είναι υγιή, σύμφωνα με την παράδοση. Το μεσημέρι, μετά το τέλος της περιφοράς τα ζώα σφάζονται και παρασκευάζεται το παραδοσιακό φαγητό «κισκέτς» που θα μοιραστεί στους κατοίκους.

«Στο περσινό πανηγύρι, όχι ένας αλλά δύο ταύροι μαρτύρησαν πριν τη σφαγή στα σοκάκια», έγραψε σε story της στο Instagram η Τόνια Σωτηροπούλου και προέτρεψε τους πολίτες να ακυρώσουν το έθιμο: «τηλεφωνούμε στο Α.Τ. Αγίας Παρασκευής και ζητάμε να απαγορευτεί σύμφωνα με το Αρθρο 12 – Νόμος 4039/2012 – Απαγόρευση χρησιμοποίησης κάθε είδους ζώου σε κάθε είδους θεάματα και άλλες συναφείς δραστηριότητες. Αλλά και η δημόσια σφαγή που είναι παράνομη».

Η ανάρτηση προκάλεσε ένα μπαράζ αντιδράσεων, αλλά και έναν μικρό τοπικό «εμφύλιο» μεταξύ φιλόζωων και υποστηρικτών του εθίμου. Ορισμένοι από τους τελευταίους εξαπέλυσαν και μια σειρά υβριστικών επιθέσεων, ακόμη και σεξιστικού περιεχομένου, κατά της ηθοποιού για την παρέμβασή της.

Την ίδια ώρα, τα τηλέφωνα έπεφταν βροχή στο Α.Τ. Αγίας Παρασκευής και στην Αστυνομική Διεύθυνση Λέσβου, από φιλόζωους που απειλούσαν με μηνύσεις αν γινόταν και φέτος κακοποίηση ζώου και δεν υπήρχαν συλλήψεις.

«Δεν είμαστε βάρβαροι»

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο Χαράλαμπος Καλαμάς, πρόεδρος του Λαογραφικού Συλλόγου Αγίας Παρασκευής συγκάλεσε εκτάκτως συμβούλιο το βράδυ της παραμονής του εθίμου προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις που θα προστάτευαν τα μέλη του Συλλόγου από αυτόφωρες συλλήψεις.

«Μην τραγικοποιούμε τα πράγματα και εμφανιζόμαστε εμείς ως βάρβαροι. Τηρούμε ένα έθιμο που πήραμε από τους παππούδες μας. Δεν έχουμε ούτε αλυσίδες ούτε μαστίγια. Το ζώο είναι ιερό, το περιφέρουμε για να το δει ο κόσμος και να έχει μακροζωία και στη συνέχεια η σφαγή γίνεται σε κανονικό σφαγείο κι όχι δημόσια», είπε στο ethnos.gr ο κ.Καλαμάς και πρόσθεσε: «Δεν ξέρω από πού πληροφορήθηκε η κυρία Σωτηροπούλου αυτά που γίνονται εδώ. Εμείς σεβόμαστε τη διαδρομή της, είναι καταξιωμένη διεθνώς, σεβόμαστε ότι δεν τρώει κρέας και ότι είναι ακτιβίστρια, αλλά δεν μπήκαμε ποτέ στον χώρο της για να πούμε ότι κάτι δεν κάνει καλά. Θέλουμε να σέβεται και εκείνη εμάς».

Τι λέει ο νόμος

Ο Νόμος 4039/2012 στο άρθρο 12 απαγορεύει την «χρησιμοποίηση κάθε είδους ζώου σε κάθε είδους θεάματα και συναφείς δραστηριότητες». Στο συγκεκριμένο άρθρο γίνεται αναφορά σε περιπτώσεις παρελάσεων ζώων ενώπιον κοινού και δημόσιας έκθεσής τους, αλλά είναι ασαφές το αν αυτό αφορά μόνο ψυχαγωγικές δραστηριότητες για αποκόμιση κέρδους ή αν «ακουμπά» και έθιμα σαν κι αυτό.

«Σε κάθε περίπτωση, είναι προφανές ότι το να περιφέρουν τα ζώα στους δρόμους, στολισμένα σαν καρνάβαλους, αν δεν είναι παράνομο είναι τουλάχιστον εξευτελιστικό», είπε στο «ethnos.gr» ο Ιωσήφ Μποτετζάγιας, πρόεδρος του φιλοζωικού συλλόγου «Κιβωτός» Μυτιλήνης. Τα μέλη του έχουν επιδοθεί σε έναν πολύμηνο αγώνα και έχουν πετύχει την ακύρωση της περιφοράς των ζώων σε μια σειρά από πανηγύρια σε διάφορες περιοχές της Λέσβου. Σε ό,τι αφορά την δημόσια σφαγή, ο ίδιος ανέφερε πως αυτή έχει σταματήσει από το 2005 παντού, εκτός από το Μανταμάδο, όπου συνεχίζεται και έχουν υποβληθεί μηνύσεις.

Ερμηνείας επιδέχεται επίσης το άρθρο 21 του ίδιου νόμου, που αφορά την επιβολή κυρώσεων. Σ΄ αυτό προβλέπεται πρόστιμο ύψους 30.000 ευρώ σε κάθε περίπτωση κακοποίησης, βασανισμού, κακής ή βάναυσης μεταχείρισης ζώου και οποιαδήποτε πράξη βίας κατ΄ αυτού.