Έλληνες επιστήμονες «σκοτώνουν» τα ανθεκτικά στα εντομοκτόνα κουνούπια

Το δρόμο για τον σχεδιασμό πιο αποτελεσματικών εντομοκτόνων, ώστε να αντιμετωπιστεί η ανθεκτικότητα που παρουσιάζουν τα κουνούπια σε αυτά, άνοιξαν Έλληνες επιστήμονες της ομάδας Μοριακής Εντομολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, με επικεφαλής τον καθηγητή και διευθυντή του Εργαστηρίου Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννη Βόντα και σε συνεργασία με τη Σχολή Τροπικής Ιατρικής του Λίβερπουλ. Η ομάδα αποκάλυψε το σημαντικό ρόλο των ποδιών του κουνουπιών στην ανθεκτικότητα απέναντι στα εντομοκτόνα.

Να σημειωθεί ότι περίπου 500.000 ζωές ετησίως σώθηκαν από το 2000 έως το 2015 κυρίως λόγω της χρήσης εντομοκτόνων, η οποία περιόρισε τα κρούσματα ελονοσίας στην Αφρική. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά τους μειώνεται δραματικά τα τελευταία χρόνια, λόγω της εμφάνισης ανθεκτικών πληθυσμών κουνουπιών – φορέων της ελονοσίας, με αποτέλεσμα την αύξηση των κρουσμάτων από το 2015 και μετά για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, η συνδυαστική πάχυνση της επιδερμίδας και η υπερέκφραση χημειοαισθητήριων πρωτεϊνών στα πόδια των κουνουπιών Anopheles gambiae, αποδείχθηκε ότι ευθύνονται σε σημαντικό βαθμό για την ανθεκτικότητά τους απέναντι στα εντομοκτόνα. Στην εργασία που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, αλλά και στα χρονικά της επιθεώρησης της Βασιλικής Ακαδημίας του Ηνωμένου Βασιλείου οι ερευνητές αποκαλύπτουν ότι η πρωτεΐνη SAP2 είναι ικανή να δεσμεύει στα πόδια των κουνουπιών τα πυρεθροειδή εντομοκτόνα, καθυστερώντας σημαντικά την είσοδό τους και δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο στα ένζυμα αποτοξικοποίησης να τα αδρανοποιούν. Σίγηση της πρωτεΐνης SAP2 σε ανθεκτικά κουνούπια είναι αναγκαίο, για να καμφθεί η ανθεκτικότητα των εντόμων.