Πώς αντιµετωπίζονται οι επανειληµµένες αποτυχίες εξωσωµατικής

Γράφει ο Παναγιώτης Καλιαντζής 

Οι πολλές αποτυχίες, πέραν του αναπόφευκτου οικονοµικού κόστους, έχουν µεγάλη επίπτωση στην ψυχολογία του ζευγαριού. Αν εξαιρέσουµε τον ανδρικό παράγοντα (κακή ποιότητας σπέρµατος), όπου η µοναδική λύση, εάν δεν έχουµε αποτέλεσµα, είναι η δωρεά σπέρµατος, θα πρέπει να τονιστεί ότι µε τα σύγχρονα εργαστήρια είναι πολύ λίγα τελικά αυτά τα περιστατικά. Τρεις είναι οι κατηγορίες ζευγαριών µε πολλές αποτυχηµένες προσπάθειες:

- Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι γυναίκες νεαρής ηλικίας, οι οποίες παράγουν ικανοποιητικό αριθµό ωαρίων µε την ορµονοθεραπεία.

- Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν γυναίκες νεαρής ηλικίας, που δεν παράγουν αρκετά ωάρια, έχουν δηλαδή φτωχή ανταπόκριση στα φάρµακα. 

- Τέλος, στην τρίτη κατηγορία ανήκουν γυναίκες ηλικίας άνω των 40 ετών, οι οποίες είτε παράγουν λίγα ωάρια είτε όχι, αλλά βασικό πρόβληµα είναι η ποιότητα των ωαρίων

Ποια είναι η καταλληλότερη θεραπευτική προσέγγιση;

Εάν βρεθεί κάποιο πρόβληµα στις εξετάσεις, τότε η αντιµετώπιση είναι αιτιολογική. Για παράδειγµα, εάν υπάρχει θροµβοφιλία, τότε η γυναίκα λαµβάνει αντιπηκτική αγωγή. Εάν κατά την υστεροσκόπηση βρεθεί πολύποδας ή συµφύσεις στη µήτρα, τότε αντιµετωπίζονται κατά τη διάρκεια της επέµβασης. Πιο εξειδικευµένα, για την πρώτη κατηγορία γυναικών µε καλή ανταπόκριση στην ορµονοθεραπεία, αφού έχουµε αποκλείσει τον ανδρικό παράγοντα σαν αίτιο αποτυχίας, η προεµφυτευτική διάγνωση, δηλαδή η βιοψία στα έµβρυα πριν τα τοποθετήσουµε στη µήτρα έχει δώσει καλά αποτελέσµατα.

Μια άλλη προσέγγιση είναι η αποφυγή µεταφοράς φρέσκων εµβρύων και η κατάψυξη όλων των εµβρύων και η εµβρυοµεταφορά σε τεχνικό κύκλο. Η λογική είναι ότι η δεκτικότητα του ενδοµητρίου έχει επηρεαστεί από την ορµονοθεραπεία, οπότε καλό θα ήταν να τα καταψύξουµε. Πολλές µονάδες εξωσωµατικής στο εξωτερικό εφαρµόζουν µόνο εµβρυοµεταφορές κατεψυγµένων εµβρύων. Για τη δεύτερη κατηγορία γυναικών που είναι νέες µε φτωχή ανταπόκριση στην ορµονοθεραπεία, µπορούµε να δοκιµάσουµε αλλαγή πρωτοκόλλου και αλλαγή φαρµάκων.

Ακόµη µπορούµε να κάνουµε φυσικό κύκλο, δηλαδή εξωσωµατική χωρίς φάρµακα. Σε αυτά τα περιστατικά, που έχουν αυξηµένο βαθµό δυσκολίας, εφόσον µε τον φυσικό κύκλο έχουµε καλής ποιότητας έµβρυο, µπορούµε να το καταψύξουµε και να επαναλάβουµε τη διαδικασία µέχρι τον ιδανικό αριθµό καλής ποιότητας εµβρύων, ώστε να τα τοποθετήσουµε όλα στη µήτρα.

Για τις γυναίκες που είναι άνω των 40 ετών και ήδη έχουν πάνω από τρεις αποτυχηµένες προσπάθειες, και οι οποίες γνωρίζουµε ότι έχουν χαµηλή ποιότητα ωαρίων λόγω ηλικίας, η λύση µε τις µεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας είναι η δωρεά ωαρίων από νέες γυναίκες. Εάν δεν επιθυµούν τη δωρεά ωαρίων, τότε ο φυσικός κύκλος ή συνδυαστικές θεραπείες µε µικρές δόσεις γοναδοτροφινών και µε χάπια, όπως η κλοµιφαίνη και η λετροζόλη, είναι οι θεραπευτικές προσεγγίσεις που µπορούν να οδηγήσουν στην εγκυµοσύνη