Απόψεις|27.09.2020 13:43

Αποδυναμωμένη η Τουρκία σε όλα τα πεδία διπλωματίας και πολιτικής

Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου

Πρώτες οι Ηνωμένες Πολιτείες, πριν από ένα χρόνο, με δημόσια δήλωση του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών, που δεν άφηνε κανένα περιθώριο παρανόησης, απαίτησαν έντονα, αλλά με χρήση εύστοχης διπλωματικής γλώσσας την αποχώρηση της Τουρκίας από τα χωρικά ύδατα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακολούθησε δημόσια δήλωση της Γαλλίας, που απαίτησε αποχώρηση των τουρκικών γεωτρητικών σκαφών από την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι σαφείς δηλώσεις ΗΠΑ και Γαλλίας συμπληρώθηκαν από "ηπιότερες" δημόσιες τοποθετήσεις και άλλων που ενισχύουν κάθε μία στο βαθμό της την συνολική πολιτική πίεση που ασκείται στην Τουρκία. Σημαντική όμως εξέλιξη είναι η πρόσφατη δημοσιοποίηση από την πλευρά της Γαλλίας αποσπασμάτων της τελευταίας συνομιλίας των Προέδρων Μακρόν και Ερντογάν. Η Γαλλία πολιτικά θέτει την Τουρκία μπροστά στην πραγματική της υποχρέωση να συνομιλήσει ισότιμα με την Κυπριακή Δημοκρατία, πλήρες μέλος της ΕΕ, της οποίας την κυριαρχία και την ανεξαρτησία δεν μπορεί αυθαίρετα να αμφισβητεί οποιοσδήποτε τρίτος.

Η χώρα μας προχωρά με διεθνή καταξίωση στις διερευνητικές με στόχο την εκτόνωση στην περιοχή και την αξιοποίηση όλων των προβλέψεων του δικαίου της θάλασσας σε θέματα υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Αυτό τον στόχο που θέσαμε ως προϋπόθεση εκτόνωσης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο αποδέχεται και η Τουρκία.

H ανάγνωση των εξελίξεων προβάλλει τη μεθοδική ηρεμία της Ελλάδος. Μία ηρεμία η οποία αν δεν διαβάζεται σωστά αποδυναμώνει τη σημασία της διπλωματικής μας επιτυχίας στην αντιμετώπιση μίας εκρηκτικής κατάστασης που βιώσαμε την τελευταία περίοδο με κίνδυνο ενός θερμού επεισοδίου μεγάλης έντασης και άγνωστης διάρκειας. Λάθος ανάγνωση των γεγονότων όχι μόνο αποσκοπεί στην αποδυνάμωση της ουσίας που βοήθησε και την Τουρκία να προσέλθει στο τραπέζι των συνομιλιών, αλλά περιπλέκει τα γεγονότα με ειδήσεις που απέχουν από την πραγματικότητα όσον αφορά στη στήριξή μας στη Λευκωσία. Έφθασε όμως η στιγμή να μιλήσουμε ανοιχτά πέρα από τα μισόλογα, που φαίνεται να καταλαβαίνουν μόνο οι ειδικοί, αλλά όχι η πλειοψηφία των Eλλήνων, που ενδιαφέρεται και αγωνιά για το μέλλον και την πρόοδο της χώρας.

Αυτό που συμβαίνει σήμερα σηματοδοτεί μία νέα εποχή διεθνών σχέσεων και πολιτικών εξελίξεων. Η κυρίαρχη Κυπριακή Δημοκρατία αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα και έχει ενταχθεί στην ΕΕ. Τα προβλήματα που δημιουργεί η Τουρκία με τη στάση της έναντι της Κύπρου, η συνέχιση της παράνομης εισβολής και της κατοχής δεν είναι ανεκτά πλέον από το σύνολο του διεθνούς συστήματος. Οι ΗΠΑ ανακάλεσαν τον περιορισμό πωλήσεων μη θανατηφόρων όπλων που είχαν επιβάλλει στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Με απλά λόγια προμηθεύουν την Κύπρο με υψηλή τεχνολογία παρέχοντας και τεχνολογική εκπαίδευση στο προσωπικό που θα χειριστεί τα ανεπτυγμένα συστήματα. Η Γαλλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ, η Αίγυπτος έρχονται να ενισχύσουν αμυντικά, πολιτικά τεχνολογικά τη Λευκωσία. Η Ελλάδα με σημαντικές κινήσεις πολιτικής και άμυνας συμμετέχει σε κοινές ασκήσεις και συμπληρώνει καθημερινά τη νέα πραγματικότητα που καλύπτει την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επισημαίνει στους συνομιλητές του τη σημασία της Κύπρου για την ευρωπαϊκή στρατηγική μας και τις επιδιώξεις του ΝΑΤΟ. Με ισχυρή επιχειρηματολογία ανατρέπεται το ψευτοδίλημμα κατανομής των πόρων που θα προέλθουν από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. Πολλές χώρες πριν από εμάς αραβικές και ευρωπαϊκές με επιτυχία έχουν ορίσει συστήματα αξιοποίησης του πλούτου είτε προς όφελος των επερχόμενων γενεών είτε για ενίσχυση του συνταξιοδοτικού τους ταμείου. Η Τουρκία πρωτίστως, αλλά και Ευρωπαϊκές χώρες υποχρεούνται πλέον να συνειδητοποιήσουν ότι οι Κύπριοι πολίτες, χωρίς διάκριση θρησκείας και προέλευσης, ισότιμα θα απολαύσουν τα κέρδη που θα προέλθουν από την εκμετάλλευση του πλούτου της Ανατολικής Μεσογείου. Μόνο προαπαιτούμενο, ικανή και αναγκαία συνθήκη, η προσαρμογή της Τουρκίας στην πραγματικότητα που ορίζει την περιοχή αυτή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όσοι δυσκολεύονται να αναλύσουν αυτές τις σημαντικές εξελίξεις επιμένουν σε στερεότυπα που δημιουργούν αμφισβητήσεις και ανησυχία.

Η εξελισσόμενη δυναμική πολιτική μας προκαλεί απόγνωση και βυθίζει σε λάθος αναλύσεις αυτούς που αδυνατούν να προσαρμοσθούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, όπως συμβαίνει με τον κ. Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος αναγκάζεται ακόμη και σήμερα να προσφεύγει σε κορώνες πολιτικής παραφωνίας τη στιγμή που δηλώνει έτοιμος να προσαρμοσθεί στις περιφερειακές απαιτήσεις της περιοχής μας και τις επιταγές της καλής γειτονίας. Υποχρεώνεται να καταβάλλει αυτή τη διπλή προσπάθεια χρησιμοποιώντας διαφορετική γλώσσα όταν απευθύνεται στο Εξωτερικό από την «εθνικά υπερήφανη και ανυποχώρητη» που διατηρεί για την εκλογική του πελατεία. Ρίχνεται στην ύστατη μάχη για την υστεροφημία του και «κατατρόπωση του Κεμάλ» με όλα τα όπλα που διαθέτει. Αφού αγόρασε τα πάντα από F-35, αναστολή προγράμματος αποφάσισαν ΗΠΑ, μέχρι S-400, γερμανικά τεθωρακισμένα, στρατιωτικά οχήματα, ιταλική τεχνολογία και αμυντικά συστήματα, στράφηκε τώρα και στη Γαλλία, λησμονώντας τις χείριστες στιγμές προσωπικής αντιπαράθεσης με τον Πρόεδρο Μακρόν.

Αγωνία του Τούρκου προέδρου οι οποιεσδήποτε πιθανές κυρώσεις. Το γεγονός αυτό και μόνο δείχνει πόσο έχει αποδυναμωθεί η Τουρκία σε όλα τα πεδία διπλωματίας και πολιτικής. Χειρότερη όμως όλων των πολιτικών επιλογών του αυτή  που φέρνει φέρετρα Τούρκων στρατιωτών, από διάφορες περιοχές του κόσμο, στις οποίες επιλέγει να εμπλέκεται για να εξασφαλίζει ροές χρημάτων στην κλονισμένη, κατά τους διεθνείς αναλυτές, οικονομία του.

Με αυτόν τον συνομιλητή η ΕΕ, εξ αιτίας του υπερδανεισμού που παρέχεται προς την τουρκική οικονομία, αδυνατεί να αρθρώσει την αυτονόητη απαίτηση σεβασμού της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν η Τουρκία δεν υποχρεωθεί να σεβασθεί  την Κύπρο τα προβλήματα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ θα μεγαλώνουν στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή με θλιβερά αποτελέσματα για την παγκόσμια σταθερότητα, αλλά και την αξιοπιστία της ΕΕ. Εξ αιτίας  αυτής της ευρωπαϊκής αδυναμίας πολλοί κερδοσκοπούν, δυστυχώς απεργάζονται σενάρια διάστασης Αθηνών-Λευκωσίας και προσπαθούν να εμφανίσουν την απαράδεκτη τουρκική συμπεριφορά ως πρόβλημα Κύπρου-Τουρκίας τη στιγμή που έχει αναδειχθεί ότι η τουρκική πρόκληση στρέφεται κατά της Ευρώπης, των συμφερόντων της και του γεωστρατηγικού της ρόλου . Λίγη σύνεση και ανάταση δεν βλάπτει.

Τη συζήτηση με την Τουρκία την εξελίσσουμε ισότιμα και ότι υπερβολικό παρουσιαστεί από τους συνομιλητές μας το αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά κυρίως στα τραπέζια της διαπραγμάτευσης, αλλά όταν προκληθούμε και σε πεδία αυξημένων εντάσεων.

ΚύπροςΤουρκίαΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΑΟΖ