Απόψεις|07.01.2021 16:05

Ποδαρικό με… καλές διαθέσεις θέλει να κάνει ο Ερντογάν το 2021

Μαρία Ζαχαράκη

Από τις αρχές Δεκεμβρίου και μετά παρατηρούμε μία αξιοσημείωτη μεταστροφή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Σαν να θέλει να κάνει ποδαρικό στη διεθνή σκηνή με άλλες διαθέσεις… πιο θετικές. Μιλά για μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό, ενώ στο εξωτερικό, δηλαδή Ευρώπη και ΗΠΑ, φαίνεται ότι έχει αρχίσει και… επενδύει στη διπλωματία και το διάλογο για να κερδίσει την εμπιστοσύνη.  Αν κωδικοποιούσαμε αυτές τις κινήσεις, θα βλέπαμε ότι προσπαθεί με τρία βήματα να αλλάξει τη στάση του (μόνο), γιατί οι θέσεις του παραμένουν σταθερές και αμετακίνητες, γιατί απλά πρέπει να πείσει με άλλο τρόπο τη διεθνή κοινότητα.

  • Στην Τουρκία, πρώτα από όλα, πολλοί παραδέχονται -  και γραπτώς και προφορικώς - ότι η Άγκυρα φαίνεται να έχει κάνει ένα βήμα πίσω στην ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Συνδυάζοντας αυτή την κίνηση Ερντογάν με τον Μπάιντεν, καθώς είναι περιοχές που – σύμφωνα με την Άγκυρα, ο νέος Αμερικανός πρόεδρος παρακολουθεί στενά. Είναι σαφές –λέει η πολιτική ανάλυση στην Τουρκία - ότι η 6μηνη παρουσία του Oruc Reis εντός τους κόλπου της Αττάλειας δεν θα προκαλέσει ένταση στη διεθνή σκηνή.
  • Ο Ερντογάν μιλά επίσης για «μεταρρυθμίσεις» -άλλο αν δεν τις έχουμε δει ακόμη- αλλά οι πληροφορίες λένε ότι τις «μαγειρεύει» με τον εταίρο του Μπαχτσελί. Γιατί μιλάει για μεταρρυθμίσεις; Γιατί είναι ένα ζήτημα σημαντικό για τους Αμερικανούς «δημοκρατικούς». Αν και κάποιοι λένε ότι αυτό αποτελεί μια τακτική για εξοικονόμηση χρόνου.
  • Και η τρίτη κίνηση, σύμφωνα τουλάχιστον με τις πληροφορίες της «Χουριέτ», είναι ότι ο Ερντογάν θα επιδιώξει έναν ισχυρό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν ο Τζο Μπάιντεν αναλάβει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου. Και μάλιστα αυτό που επιδιώκει η Άγκυρα είναι συνομιλίες από το μηδέν, χωρίς όρους και χωρίς αντιπαραθέσεις. Και βέβαια αυτό μας θυμίζει ότι το ίδιο ζητά και από την Αθήνα…

Η Άγκυρα δίνει συνεχώς μηνύματα ότι επιδιώκει καλές σχέσεις με τον σύμμαχό της στο ΝΑΤΟ, γιατί διαισθάνεται ότι ο Μπάιντεν θα τηρήσει μία αυστηρότερη στάση απέναντι στην Τουρκία για μια σειρά θεμάτων, όχι μόνο για το ρωσικό αντι-πυραυλικό σύστημα S-400, αλλά και στο ζήτημα της διαμάχης με την Ελλάδα και την Κύπρο όσον αφορά τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο.

Πηγές κοντά στον Ερντογάν θεωρούν ότι οι συνομιλίες μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον μετά την άνοδο του Μπάιντεν στο αξίωμά του θα είναι κρίσιμες, ενώ αφήνουν να διαρρέουν ότι η ομάδα Μπάιντεν έχει καθησυχάσει την Άγκυρα ήδη ότι οι δηλώσεις του νέου Αμερικανού προέδρου κατά της Τουρκίας είχαν στόχο την εγχώρια αμερικανική κοινή γνώμη κι όχι στην ουσία τον Ερντογάν.

Ο Μπάιντεν ωστόσο έχει πει «χοντρά» πράγματα για τον Τούρκο πρόεδρο:

  • Όπως ότι θέλει να τον ανατρέψει ενθαρρύνοντας την τουρκική αντιπολίτευση. 
  • Έχει χαρακτηρίσει τον Ερντογάν «αυταρχικό ηγέτη»
  • Έχει πει ότι «είναι ο πρόεδρος της Τουρκίας και πολλά άλλα»…

Τώρα το κατά πόσο όλα αυτά είναι μόνο προεκλογικές «κορώνες» του Μπάιντεν, όπως αναφέρει η Άγκυρα βέβαια, κι όχι οι απόψεις του Αμερικανού ηγέτη για τον Ερντογάν είναι λίγο δύσκολο να γίνει πιστευτό…

Ίσως η Άγκυρα να μην μπορέσει να φτάσει στην επιθυμητή αρμονία με την νέα κυβέρνηση Μπάιντεν παρόλα τα βήματα που κάνει. Και γι’ αυτό συζητά και σχέδιο Β που έχει να κάνει με την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, σύμφωνα με τις πληροφορίες. Σε κάθε περίπτωση πάντως το 2021 προβλέπεται να είναι μια χρονιά καυτών εξελίξεων για την Τουρκία.

Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΤουρκία