Απόψεις|15.03.2021 20:34

Η απάντηση στη βία: Αναδιάρθρωση διδακτέας ύλης και μαθήματα πολιτειακής παιδείας

Κώστας Χρυσόγονος

Σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου η αστυνομία είναι ο μηχανισμός εκείνος που καλείται να επιβάλει το κρατικό μονοπώλιο στη βία. Είναι μια αποστολή δύσκολη έως σχεδόν ανέφικτη (με την έννοια ότι η επιβολή αυτή ποτέ δεν είναι καθολική και πλήρης) και πάντως ιδιαίτερα επικίνδυνη. Στο πλαίσιο της προσπάθειας για την εκπλήρωσή της είναι αναμενόμενο να παρατηρούνται ενίοτε τόσο φαινόμενα παράνομης χρήσης βίας από αστυνομικούς κατά πολιτών όσο και αντίστροφα. Η έννομη τάξη επιχειρεί να τα αντιμετωπίσει επιβάλλοντας κυρώσεις ποινικής υφής, σε αμφότερες τις παραπάνω περιπτώσεις, ή και πειθαρχικής υφής, αν πρόκειται ειδικότερα για αστυνομικούς, χωρίς όμως να μπορεί να τα εξαλείψει εντελώς. 

Ειδικότερα στη χώρα μας από τη μεταπολίτευση του 1974 και μετά η χρήση βίας από την αστυνομία έχει περιοριστεί, σε γενικές γραμμές, σε επίπεδα παρεμφερή προς αυτά των άλλων κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρκετά χαμηλότερα σε σύγκριση προς εκείνα των ΗΠΑ και άλλων αμερικανικών κρατών. Και τούτο παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς διαπράχθηκαν ανθρωποκτονίες από ένστολους, όπως των Κουμή και Κανελλόπουλου το 1980, Καλτεζά το 1985 και Γρηγορόπουλου του 2008, ενώ βέβαια από την άλλη πλευρά πολυάριθμοι είναι οι πεσόντες κατά την εκπλήρωση του καθήκοντός τους αστυνομικοί (138 συνολικά από την ίδρυση της ΕΛ.ΑΣ. το 1984 ως το 2019, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ως συνέπεια τρομοκρατικών ενεργειών, ένοπλων συμπλοκών κα διάφορων ατυχημάτων). Κατά συνέπεια η εστίαση της πολιτικής αντιπαράθεσης, ειδικά τον τελευταίο καιρό στα ζητήματα αυτά δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται σε αντικειμενικά στατιστικά δεδομένα.

Διαβάστε επίσης: H βία και η κοινή λογική

Πρόκειται μάλλον για συνειδητή πολιτική επιλογή των δύο μεγαλύτερων κομμάτων. Η ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας προφανώς εκτιμά ότι η θεματική «νόμος και τάξη» είναι προνομιακό πεδίο για την ίδια, ενώ εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να «αντεπιτεθεί» με ισχυρισμούς περί μαζικής καταπάτησης ανθρώπινων δικαιωμάτων. Όλα αυτά αποσκοπούν σε εκλογικά οφέλη, χωρίς να βοηθούν τελικά στον περιορισμό του προβλήματος.

Το ζητούμενο θα ήταν μια οργανωμένη προσπάθεια μείωσης των επιπέδων της βίας στην ελληνική κοινωνία όχι μόνο κατασταλτικά, δηλ. με την επιβολή κυρώσεων σε όσους παρεκτρέπονται, αλλά και προληπτικά, μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Η αξία της μη- βίας θα έπρεπε να προβάλλεται στις νέες και τους νέους μας μέσα από μια γενικότερη αναδιάρθρωση της διδακτέας (και εξεταστέας) ύλης, ειδικά στη μέση εκπαίδευση, π.χ. με την ενίσχυση και εμπλουτισμό των μαθημάτων πολιτειακής παιδείας. Δυστυχώς όμως τίποτα τέτοιο δεν φαίνεται να υπάρχει στον ορίζοντα είτε της κυβέρνησης είτε της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που περιορίζονται στην άγονη ανταλλαγή φραστικών πυροτεχνημάτων.

Διαβάστε επίσης: Η κοινωνία δεν θα επιτρέψει πόλωση, βία και αυθαιρεσία

επεισόδιααστυνομικόςΝέα Σμύρνηαστυνομίααστυνομική βία