Απόψεις|31.01.2019 18:00

Τι Λωζάνη, τι... Πρέσπες

Γιώργος Σκαφιδάς

Η Συµφωνία των Πρεσπών αυτό ήταν... πάει... επικυρώθηκε και οι επικυρώσαντες πλέον πάνε για άλλα: ο µεν Τσίπρας προς βουλευτικές εκλογές (τον Μάιο ή τον Οκτώβριο), ο δε Ζάεφ προς προεδρικές εκλογές (τον Απρίλιο), και αµφότεροι, πιασµένοι αλά µπρατσέτα µέσω... Τυνησίας, προς ένα Νόµπελ Ειρήνης το οποίο, ας µην κοροϊδευόµαστε, έχει κατά καιρούς δοθεί και σε άλλους... λιγότερο σηµαίνοντες από τον Τσίπρα, όχι τον Ζάεφ. Τα δύσκολα, ωστόσο, έπονται.

Η  επικύρωση µιας διεθνούς συµφωνίας αποτελεί, άλλωστε, απλώς το εναρκτήριο λάκτισµα στον δρόµο προς την εφαρµογή όσων έχουν συµφωνηθεί. Στην πράξη ωστόσο, η εφαρµογή των συµφωνηθέντων καθορίζεται από τον τρόπο µε τον οποίο ερµηνεύει τα συµφωνηθέντα καθένα από τα εµπλεκόµενα µέρη. Και επειδή συχνά ανακύπτουν διαφωνίες ως προς την ερµηνεία των συνθηκών (βλέπε Συνθήκη της Λωζάνης, βλέπε αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, βλέπε συνθήκες εγγυήσεων και ασφάλειας στην Κύπρο κ.ά.), στην πράξη τελικώς όλα κρίνονται... από το ποιος επιβάλλει την ερµηνεία του.

Η Ελλάδα έχει από την πλευρά της υποστεί τις (παρ)ερµηνείες ενός µεγαλύτερου σε ισχύ γείτονα όπως είναι η Τουρκία. Προασπιζόµενη το εθνικό συµφέρον, η χώρα µας το ελάχιστο που οφείλει να κάνει είναι να προσπαθήσει να επιβάλει τις δικές της ερµηνείες των συµφωνιών στη βάση του διεθνούς δικαίου, χωρίς ρεβανσιστικές, αλυτρωτικές ή άλλες αναθεωρητικές διαθέσεις. Είναι πιθανό, άλλωστε, οι πολιτικοί στα Σκόπια στο µέλλον να αρχίσουν να παραλείπουν εκείνο το «Βόρεια» µπροστά από το «Μακεδονία».

Κάποιοι εξ αυτών, ενδεχοµένως, να αρχίσουν να ξεχνούν και τις νότιες σλαβικές ρίζες της «µακεδονικής» γλώσσας στην οποία συµφωνήσαµε, ή τη ρητή αποκήρυξη κάθε σλαβικής σύνδεσης µε την αρχαία Ελλάδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και όλα αυτά  χωρίς να συνυπολογίσει κανείς διαδικαστικές υποχρεώσεις της άλλης πλευράς απέναντι σε εκκρεµότητες όπως είναι οι αλλαγές σε σχολικά εγχειρίδια (βιβλία Ιστορίας), επίσηµα έγγραφα και πινακίδες, η αποµάκρυνση αρχαιοελληνικών συµβόλων και µνηµείων, η απάλειψη των αλυτρωτικών αναφορών… από όπου κι αν προέρχονται, η διευθέτηση εµπορικών σηµάτων και επωνυµιών κ.ά.

Εναπόκειται σε αυτήν και τις όποιες επόµενες ελληνικές κυβερνήσεις (εάν αυτή αλλάξει) να επαναφέρουν τη γείτονα χώρα στην τάξη. Εναπόκειται σε αυτήν και τις όποιες επόµενες ελληνικές κυβερνήσεις να απαιτήσουν την πλήρη εφαρµογή όχι µόνο του γράµµατος αλλά και του πνεύµατος όσων έχουν συµφωνηθεί. Το «µπρα ντε φερ» δεν τελείωσε. Αντιθέτως, τώρα ξεκινάει. Εκτός και αν πιστεύει κανείς ότι όλα τελειώνουν µε την ένταξη της ΠΓ∆Μ στο ΝΑΤΟ (το 2020 στην... ταχύτερη περίπτωση) ή ότι η ΠΓ∆Μ (προσεχώς Βόρεια Μακεδονία) υπάρχει περίπτωση να ενταχθεί στην ΕΕ πριν από το 2030...

Συμφωνία των Πρεσπών