Τι κοινό έχει ο ΟΣΕ και η Βέρμαχτ του Β' Παγκοσμίου Πολέμου;

Εννοώ κυρίως τη δυσκολία τού να διατηρηθεί άθικτο το σιδηροδροµικό δίκτυο. Η µισή ιστορία της Αντίστασης και µεγάλο µέρος των αντιποίνων εναντίον του ελληνικού πληθυσµού έχουν να κάνουν µε φθορές στον σιδηρόδροµο, ξεκινώντας από την απλή κλοπή κάρβουνου στη Θεσσαλονίκη και φτάνοντας µέχρι τη γέφυρα του Γοργοποτάµου.

∆εν έχει κανείς παρά να ξεφυλλίσει την πάντοτε επίκαιρη µελέτη του Στράτου ∆ορδανά («Το αίµα των αθώων: Αντίποινα των γερµανικών δυνάµεων κατοχής στη Μακεδονία 1941-1944», Βιβλιοπωλείον της Εστίας) για να αντιληφθεί ότι τα σαµποτάζ στους σιδηροδρόµους ήταν η γενεσιουργός αιτία για εκτελέσεις και καταστροφές, για το «αίµα των αθώων», όπως εύστοχα επισηµαίνει ο συγγραφέας. Στις σύγχρονες δολιοφθορές, όπως η κλοπή των ηλεκτροφόρων καλωδίων κοντά στον ∆οµοκό, κλέβεται ταυτοχρόνως και ο «χρόνος των αθώων». ∆ιότι πιο αθώος από τον επιβάτη  δεν γίνεται.

Η κλοπή περιλαµβάνει καθυστέρηση στη ζωή του καθενός, αγωνία εκείνου που τον αναµένει, ανατροπή προγράµµατος, τηλεφωνήµατα, ερωτήσεις, διαπληκτισµούς και εκνευρισµό αφόρητο. Κάθε συµµορία που κλέβει καλώδια για να αφαιρέσει τον χαλκό, αφαιρεί µαζί τους και χιλιάδες ώρες ζωής. Και επιπλέον, κλέβει από όλους εµάς το διόλου ευκαταφρόνητο κόστος της άµεσης αποκατάστασης των ζηµιών. ∆ιότι ουδείς νοήµων έχει αµφιβολίες για το ποιος θα πληρώσει τελικώς τη ζηµιά.

Καλά όλα αυτά, θα µου πείτε. Αλλά πώς προστατευόµαστε από τους κλέφτες του χαλκού; Οι Γερµανοί είχαν πλούσιες δυνατότητες, τις οποίες ο ΟΣΕ δεν διαθέτει. Μπορούσαν να επιβάλουν αναγκαστική εργασία στους κατοίκους των γύρω χωριών, να τους υποχρεώσουν να φυλάνε τις γραµµές απειλώντας την αυστηρή συλλογική τιµωρία σε περίπτωση δολιοφθοράς και, τέλος, να εκτελέσουν δέκα αθώους από τον διπλανό συνοικισµό προς παραδειγµατισµό. Ο ΟΣΕ, ο καηµένος, δεν µπορεί να κάνει τίποτε από όλα αυτά.

Και αν η Αστυνοµία κατορθώσει να συλλάβει τους κλέφτες (διότι κάπου θα καταλήγει αυτός ο χαλκός, άρα οι κλεπταποδόχοι µπορούν να εντοπιστούν) η ποινή θα είναι ασήµαντη και δεν θα συνετίσει κανέναν. ∆υστυχώς, η τελική επιλογή είναι απλή: Oσο ελλοχεύει ο κίνδυνος κλοπής και καθυστερήσεων, ή αλλάζουµε τις ποινές ή ξεχνάµε το όραµα Αθήνα-Θεσσαλονίκη σε τρεισήµισι ώρες.