Απόψεις|20.05.2023 07:50

Εκλογές 2023 - Η πορεία των τεσσάρων μεγάλων κομμάτων από το 1974 και οι εκτιμήσεις για την 21η Μαΐου

Τριαντάφυλλος Πετκανόπουλος

Η πορεία των τεσσάρων μεγάλων κομμάτων από το 1974 και οι εκτιμήσεις για την 21η Μαΐου.

Στον πίνακα αυτό φαίνονται με μια ματιά όλες οι εκλογές και η δύναμη των παρατάξεων από τη Μεταπολίτευση και μετά. Φαίνεται:

  • Η κυριαρχία της ΝΔ, το ‘74
  • Πώς το ΠΑΣΟΚ εμβόλισε την ΕΚ  το ’74 – ’77 και κυριάρχησε της ΝΔ το ‘81
  • Η σταθερότητα της Αριστεράς μέχρι το 2009
  • Αυξομειώσεις ΠΑΣΟΚ – ΝΔ από ‘85 μέχρι 2009
  • Η κυματοειδής άνοδος και πτώση της ΝΔ από το 1974 μέχρι σήμερα
  • Η μεγάλη ανατροπή του 2012, με την πτώση των δύο μέχρι τότε μεγάλων και την άνοδο ΣΥΡΙΖΑ, Κέντρου, Δεξιάς (φιλελεύθερης και Λαϊκιστικής) και ακροδεξιάς
  • Η απότομη το 2012 και σταδιακή μετέπειτα άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι το 2015, με την κάμψη του, το 2019

Εκτίμηση

Δεν βρισκόμαστε σε κατάσταση κρίσης όπως το 2012, ούτε ενός μεγάλου ρεύματος, όπως ΝΔ - 1974, ΠΑΣΟΚ - 1981, ΝΔ - 1990, ΠΑΣΟΚ - 2009, ΣΥΡΙΖΑ - 2015.

Άρα, κατ’ αρχήν δεν αναμένονται μεγάλες ανακατατάξεις και ανατροπές, από τις τάσεις και τα κύματα που διαμορφώνονται φυσιολογικά.

Σύμφωνα με τις τάσεις αυτές λοιπόν, όπως φαίνονται στην εικόνα, μετά από κάθε νίκη ενός κόμματος,  ΝΔ 1974, 1990, 2004 – ΠΑΣΟΚ 1981, 1993, 2000, 2009 – ΣΥΡΙΖΑ 2015, αναμένεται μια φυσιολογική πτώση στα ποσοστά του και άνοδος στα της αντιπολίτευσης. Κατά κανόνα η ανατροπή έρχεται μετά από δύο εκλογές.

Έτσι, λογικά η ΝΔ θα έχανε λίγο προς τα δεξιά της, το κέντρο και τα αριστερά της. Λογικά θα κέρδιζε κάτι το ΠΑΣΟΚ και ίσως κάτι περισσότερο ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο δημοσκοπικά και βιωματικά σήμερα βλέπουμε ότι:

  • Το κεντρώο τμήμα (αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο) που μετακινήθηκε στη ΝΔ  και προσωπικά στον Μητσοτάκη, (βλέπε τα τρία κίτρινα κουτιά, από το 2015 στο 2019), το οποίο ουσιαστικά του έδωσε τη νίκη, όπως ξεκάθαρα φαίνεται, παραμένει, τουλάχιστον για μια ακόμη φορά πιστό.
  • Στα δεξιά της ΝΔ υπάρχει μια αταξία που δεν μπορεί να εκτιμηθεί, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν φαίνεται να υπερβαίνει αθροιστικά τα νούμερα του 2019.
  • Το ΠΑΣΟΚ «τσιμπάει» λίγο, σχεδόν ισάξια από τις δύο πλευρές του.
  • Ο ΣΥΡΙΖΑ που φυσιολογικά θα κέρδιζε έστω από λίγο από όλους τους γείτονες δεν φαίνεται να το καταφέρνει. Μάλιστα δημοσκοπικά το αριστερό του φαίνεται ενισχυμένο.

Άρα, σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα δεν φαίνεται μεγάλη αλλαγή που να ανατρέπει το σκηνικό από το 2019.

Κεντροαριστερή και αριστερή πολυκατοικία

Βλέπουμε μια σταθερότητα στο σύνολο των ψήφων τους από το 1981 και την άνοδο του ΠΑΣΟΚ μέχρι το 2009 και ξαφνικά, το 2012, σαν να υπέστη η πράσινη μπάρα μια απότομη καθίζηση. Το μισό από το κομμάτι που έχασε το ΠΑΣΟΚ το πήρε η αριστερά, αλλά από το σύνολό τους χάθηκε το άλλο μισό που μετακινήθηκε προς κέντρο και δεξιά.

Στη συνέχεια 2012 – 2019 ,το άθροισμά των ψήφων τους παραμένει σταθερό, με την ενδιάμεση μοιρασιά να δείχνει απώλειες περισσότερες από το ΠΑΣΟΚ και λιγότερες από την κομμουνιστική αριστερά, υπέρ ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η τάση αντιστρέφεται το 2019 και φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και φέτος.

Πληθυσμός, Εγγεγραμμένοι, Αποχή

Ο πληθυσμός της χώρας αυξάνεται μέχρι το 2007 και στη συνέχεια αρχίζει να μειώνεται, όπως είναι γνωστό.

Οι εγγεγραμμένοι αυξάνονται ποσοστιαία σε σχέση με τον πληθυσμό, καθώς κατεβαίνει το ηλικιακό όριο δικαιώματος ψήφου. Ωστόσο, η διαφορά πληθυσμού – εγγεγραμμένων που βλέπουμε σε καμιά περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Το 2019 υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη σύγκλιση λόγω δικαιώματος ψήφου στους 16άρηδες.

Η αποχή ακολουθεί μια φυσιολογική πορεία, ελαφρώς αυξανόμενη, μέχρι το 2004 και στη συνέχεια απότομη πτώση.

Δεν φαίνεται να υπάρχει κάτι στις τωρινές εκλογές που να ανατρέπει αυτή την τάση.

Η πορεία των τεσσάρων μεγάλων κομμάτων και τι μας δείχνουν οι τάσεις της

Η τάση της ΝΔ είναι ελαφρά προς τα πάνω, μετά από τη κοιλιά, ώστε να συγκλίνει προς το μέσο μέγεθός της ή σταθερότητα στη σημείο, έως και ελαφριά πτώση. Δεν μπορεί όμως να πλησιάσει πια τα παλιά της υψηλότερα, αν λάβουμε υπ’ όψη τα νέα δεδομένα στην πολιτική σκηνή, μετά το 2012.

Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να έχει κορυφώσει στο 2015 και η μετέπειτα μικρή αλλά σταθερή του πτώση φαίνεται να έχει τάση να συνεχιστεί, ή έστω να σταθεροποιηθεί αλλά χωρίς οποιαδήποτε σημαντική αντιστροφή και άνοδο αυτή τη στιγμή.

Το ΠΑΣΟΚ υπέστη κατακρήμνισμα, το 2012 και μετά συνέχισε να πέφτει κι άλλο, αλλά έπιασε πάτο, άρχισε να  ανακάμπτει. Με πολύ αργό ρυθμό και φαίνεται ότι θα συνεχίσει.

Το ΚΚΕ σταθερό μέσα στις αυξομειώσεις του φαίνεται να κέρδισε πόντους στην περίοδο της ευημερίας, της χαμηλής πολιτικοποίησης και των πρώτων μνημονίων, να έγινε μετά μικρή θυσία στην (για πρώτη φορά) διακυβέρνηση της αριστεράς, αλλά πιθανότητα και όπως δείχνουν και οι σφυγμομετρήσεις, θα πάρει πίσω τα νούμερά του, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ απομακρύνεται από προοπτική εξουσίας.

εκλογέςΝέα ΔημοκρατίαΚΚΕκόμματαειδήσεις τώραΣΥΡΙΖΑεκλογές 2023ΠΑΣΟΚ