Απόψεις|07.07.2023 14:00

Μονόδρομος

Ρόμπερτ Πεφάνης

Προ εβδομάδων, στο πλαίσιο ενός συνεδρίου στην Ισπανία, συνομίλησα με μέλη της αποστολής των νήσων Φίτζι.

Κάποια στιγμή, σχολίασα αστειευόμενος ότι ο καιρός στην Αθήνα ήταν βροχερός, αρκετά διαφορετικός από τις συνηθισμένες για την εποχή, συνθήκες. Επόμενο ήταν να ακολουθήσει συζήτηση για την κλιματική αλλαγή.  Συνειδητοποίησα από τις αφηγήσεις τους, ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, δεν περιορίζεται πλέον, μόνο στις προβλέψεις της επιστημονικής κοινότητας. Συμβαίνει!

Οι συνομιλητές μου ανέφεραν τη διάβρωση της ακτογραμμής που ήδη εξελίσσεται στη νησιωτική χώρα τους, καταλήγοντας -αρκετά ψύχραιμα- στο κύμα εσωτερικής μετανάστευσης που θα αντιμετωπίσουν σύντομα. Μακροπρόθεσμα, δεν απέκλεισαν το εφιαλτικό σενάριο της μαζικής μετανάστευσης του πληθυσμού στην Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία.

Ένας λαός χωρίς γη, μετανάστης λόγω κλιματικής αλλαγής. Η αντίστοιχη μοίρα που αναμένεται για τους κατοίκους των Σεϋχελλών και του Μαυρικίου.

Σενάριο επιστημονικής φαντασίας;

Ουδείς μπορεί να τοποθετηθεί απόλυτα στο ερώτημα αυτό.

Για τον απλούστατο λόγο ότι η επιστημονική κοινότητα αδυνατεί ακόμα, να αντιληφθεί πλήρως τις συνθήκες που διαμορφώνονται στο κλίμα της Γης. Το κακό νέο είναι η συνειδητοποίηση ότι η συγκράτηση της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμούς δεν επετεύχθη, παρά τα μέτρα που λήφθηκαν (αν βέβαια λήφθηκαν!) Βρισκόμαστε λοιπόν σε ένα σημείο όπου οι προβλέψεις είναι ανώφελες. Η αύξηση της θερμοκρασίας επιταχύνεται.

Μήπως ήταν εξαρχής λάθος η συλλογιστική του ορίου;

Μήπως, όπως σε κάθε διαπραγμάτευση, όταν κάποιος αποδέχεται τη μεταβολή μιας κατάστασης επί της αρχής και προσπαθεί να μειώσει τις αρνητικές συνέπειες, έχει ήδη δεχτεί την ήττα του;

Ο Ιστορικός του μέλλοντος θα κατακρίνει την επιλογή μας αυτή; Θα μας κατηγορήσει για την αποφυγή δραστικότερων μέτρων; Μήπως έπρεπε να είχαμε επιστρέψει με συνοπτικές διαδικασίες, στον προ Βιομηχανικής Επανάστασης τρόπο ζωής; Προφανώς, θα είχαμε ήδη εξαφανιστεί ως είδος, αν ακολουθείτο μια τόσο ακραία πολιτική.

Το καλό νέο -και εκ των πραγμάτων, η μοναδική ελπίδα αντιστροφής της Κλιματικής Αλλαγής- είναι η ραγδαία -πέραν όλων των προσδοκιών- εξέλιξη της τεχνολογίας. Είναι προφανές ότι οι ηγέτες του κόσμου μας έχουν εναποθέσει όλες τις ελπίδες τους εκεί. Επί δικαίω; Νομίζω ότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Για πολλούς λόγους που είναι αυταπόδεικτοι, το κατεστημένο σύστημα δεν δύναται να αποδομηθεί.

Ο αγώνας της ατέρμονης ανάπτυξης δεν αντιστρέφεται πλέον. Είναι μονόδρομος!

Τα αναπτυσσόμενα κράτη στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, δε θα δεχθούν να απέχουν από τον καταναλωτισμό, τη διεύρυνση της μεσαίας τάξης, τις ανέσεις που εμείς στη Δύση έχουμε αρκετές δεκαετίες τώρα.

Οπότε καταλήγουμε στη διαιώνιση του δεδομένου αναπτυξιακού μοντέλου -με μικρές βελτιώσεις, όπως τη χρήση ανανεώσιμων πηγών- και σύσσωμες τις ελπίδες μας, στην τεχνολογία.

Υψηλότατο ρίσκο, αλλά πλέον, μονόδρομος.

Και αν δεν κάτσει; Θα πρέπει να απολογηθούμε στους πολίτες των νησιωτικών κρατών που ανέφερα νωρίτερα. Για αρχή!

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

κλιματική κρίσηειδήσεις τώραμετανάστεςκλιματική αλλαγήστάθμη της θάλασσαςΙσπανίαΚλίμαΦίτζιάνοδος της θερμοκρασίαςΝέα ΖηλανδίαΑυστραλία