Το παγκάκι που κάθισε ο Σαίξπηρ

Στην Ελλάδα, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, Ιστορία θα βρεις. Κανείς δεν µπορεί να αµφισβητήσει τη µοναδικότητα, την αξία, τον όγκο του αρχαίου πλούτου της χώρας µας. Τι συµβαίνει όµως όταν κάποια επένδυση προσκρούει σε αρχαία που ξαφνικά αποκαλύπτονται ή σε αρχαία που προϋπάρχουν;

Πρόκειται για ζήτηµα που έχει απασχολήσει την επικαιρότητα στην Ελλάδα ουκ ολίγες φορές, προκαλώντας σηµαντικές καθυστερήσεις σε µεγάλα έργα – δικαίως ή αδίκως. Ουκ ολίγες φορές επίσης έχουν βρεθεί λύσεις, καλαίσθητες και κυρίως επιστηµονικά ορθές, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι λύσεις αναµένονται ακόµη. Ούτε και είναι σωστό βέβαια να υποστηρίζει κάποιος πως όλα πρέπει να θυσιάζονται στον βωµό των επενδύσεων, ακόµη και εάν µιλάµε για την Ελλάδα που οι επενδύσεις πρέπει να αντιµετωπίζονται σαν βροχή στην έρηµο, µετά την ξηρασία της δεκαετούς ύφεσης των τελευταίων χρόνων.

Είναι εποµένως βέβαιο πως το δίπολο «αρχαίαεπενδύσεις» θα απασχολεί την Ελλάδα για πολλά χρόνια και το στοίχηµα διαχείρισης τέτοιων προβληµάτων θα παραµείνει ανοικτό. Το θέµα όµως αναδεικνύει και ένα άλλο πρόβληµα που ίσως είναι και το πιο ουσιαστικό: Την απουσία σχεδίου ή/ και προνοητικότητας, πρακτική που δυστυχώς δεν είναι ξένη στη χώρα µας.

Είναι κατανοητό πως κανείς δεν µπορεί να ξέρει τι ξηµερώνει όταν για παράδειγµα σκάβεις για το µετρό σε µια µεγάλη πόλη µε αρχαία Ιστορία. Ξέρεις όµως τι σου ξηµερώνει όταν µια µεγάλη επένδυση θα υλοποιηθεί σε χώρο που υπάρχει ήδη πλούσια αρχαία κληρονοµιά και κατατεθειµένα επενδυτικά σχέδια. Αυτά τα σχέδια, εφόσον έχουν ελεγχθεί, αξιολογηθεί και εγκριθεί, εξασφαλίζοντας προστασία της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς παράλληλα όµως µε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη, πρέπει να εκτελούνται, χωρίς πισωγυρίσµατα ή αρνητικές εκπλήξεις.

Εφόσον ιδίως προχωρούν βάσει της συµφωνίας που έχει προηγηθεί µεταξύ κράτους- επενδυτή, τότε προσφυγές και αναθεωρήσεις θα πρέπει να αντιµετωπίζονται fast track.

Την ίδια ώρα, µια και µιλάµε για αρχαίο πλούτο σε µια κατεξοχήν τουριστική χώρα, καλό θα ήταν παράλληλα µε τις ανησυχίες για τη θωράκιση των αρχαίων µας απέναντι στις επενδύσεις, οι αρµόδιοι φορείς να ασχοληθούν πιο ενεργητικά και µε τα χιλιάδες αρχαία και τους χιλιάδες αρχαιολογικούς χώρους που δεν προβάλλονται ούτε αξιοποιούνται σωστά σε πολλές γωνιές της χώρας µας. Oταν µάλιστα άλλες χώρες «πουλάνε» στους τουρίστες ακόµη και το παγκάκι που κάθισε ο Σαίξπηρ…