Απόψεις|20.04.2019 14:31

Η «αποστολή»

Νίκος Μάστορας

Αυτό που ονοµάζουµε «προσφυγική κρίση» στον δυτικό κόσµο είναι κρίση πρώτιστα πολιτική παρά ανθρωπιστική. Η Καλλιόπη Στεφανάκη, επικεφαλής του Τοµέα Προστασίας της Υπατης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, εξήγησε προχθές το γιατί µιλώντας στην παρουσίαση έρευνας του ∆ικτύου για τη Ρατσιστική Βία:

«Σήµερα περίπου 70 εκατοµµύρια άνθρωποι ζουν εκτοπισµένοι από τα σπίτια τους σε όλο τον κόσµο. Από αυτούς, όµως, τα δύο τρίτα ζουν εκτοπισµένοι εντός των χωρών τους. Και το υπόλοιπο ένα τρίτο φιλοξενείται σε γειτονικές αναπτυσσόµενες χώρες. Πρακτικά, τέσσερις στους πέντε πρόσφυγες δεν φτάνουν στον λεγόµενο “δυτικό κόσµο”. Μήπως, λοιπόν, πρέπει να ξανασκεφτούµε τι εννοούµε όταν µιλάµε για “προσφυγική κρίση”; Παρά τα στοιχεία, Ευρώπη και ΗΠΑ κλείνουν τα σύνορά τους σε αυτό που αντιµετωπίζεται σαν “εισβολή” προσφύγων. Χρειάζεται να δώσουµε έµφαση στα οφέλη που θα προκύψουν από την αλληλεγγύη, αντιµετωπίζοντας τα προβλήµατα των εκτοπισµένων και των κοινωνιών υποδοχής τους. Αλλά, κυρίως, όπως έχει πει ο ύπατος αρµοστής του ΟΗΕ, χρειαζόµαστε σωστό καταµερισµό, και όχι µετατόπιση ευθυνών»

Αυτά θα έπρεπε να είναι αυτονόητα, κι όµως υπάρχει άγνοια. Και έτσι ζούµε σε κοινωνίες φοβικές. Τι να φοβούνται στην πραγµατικότητα, όµως; Μας ενοχλούν η διαφορετικότητα, η αλλοίωση του πολιτισµού, η εγκληµατικότητα, όπως συχνά λέγεται; Ας δούµε λίγο βαθύτερα: στα τέλη του 2018, οι ΗΠΑ αντιµετώπισαν περίπου σαν εισβολή λαθροµεταναστών µια οµάδα κάπου 8.000 ανθρώπων που περπάτησαν από την Ονδούρα έως τα σύνορα των ΗΠΑ µε το Μεξικό, προσπαθώντας να ξεφύγουν από την εφιαλτική εγκληµατικότητα που µαστίζει αυτήν τη χώρα. Ο Τραµπ επέµεινε να χρηµατοδοτηθεί άµεσα για να τελειώσει το τείχος, το Κογκρέσο αρνήθηκε και για µήνες οι ΗΠΑ βίωσαν έναν τραγέλαφο, µε τον πρόεδρο να κόβει τη χρηµατοδότηση στο οµοσπονδιακό κράτος.

Ολα αυτά συνέβησαν στην πιο ισχυρή οικονοµία του κόσµου, που ένιωσε απειλούµενη από 8.000 ανθρώπους, όταν µόνο στη δική µας χώρα οι προσφυγικές ροές το 2018 ανήλθαν σε σχεδόν 50.000 άτοµα. Τι µας φοβίζει, στ’ αλήθεια, λοιπόν; Γιατί υπήρξαν όχι και τόσο µακρινές εποχές που Αραβες σεΐχηδες µοίραζαν χρυσά ρολόγια στους ιθαγενείς και δεν τους βρίζαµε. Και είναι ακόµα οι εποχές που περηφανευόµαστε για τον Ελληνα Αντετοκούνµπο, αλλά µια φτωχή Ελληνίδα µε καταγωγή από τη Νιγηρία αντιµετωπίζεται σαν σκουπίδι σε δηµόσιες υπηρεσίες. Ισως, λοιπόν, όπως θα έλεγε ο Κλίντον στη θέση του Τραµπ, «είναι η οικονοµία, ηλίθιε». Μόνο που στις µέρες µας, όπου οικονοµία, βάλτε φτώχεια.

Συνδυάστε τώρα και αυτό: «Το δίκτυο κατέγραψε επιθέσεις που είτε παρουσιάζουν στοιχεία οργάνωσης είτε τελούνται από οργανωµένες οµάδες. Οι οµάδες αυτές δηλώνουν υπερήφανα ότι εµφορούνται από ακραίες ξενοφοβικές ιδεολογίες, υιοθετούν σχετικό λεξιλόγιο και πρακτικές, και θεωρούν ότι βρίσκονται σε αποστολή». Κάπως έτσι, λόγω φτώχειας, άγνοιας και «άνωθεν αποστολής», φτάνουµε στον φασισµό