Απόψεις|09.06.2019 14:20

«Βενιζελικοί» χωρίς τον… Βενιζέλο;

Χρήστος Μαχαίρας

Στην πολιτική µυθολογία, αρχηγός που δεν βάφει τα χέρια του µε αίµα δεν µακροηµερεύει. Παραµένει στη σκιά του προκατόχου του, επιτηρείται, κρίνεται και επικρίνεται, τελικά, αµφισβητείται. Η πρόσφατη πολιτική Ιστορία δείχνει ότι ο µύθος δεν απέχει και πολύ από την αλήθεια: η ιστορία των εσωκοµµατικών συγκρούσεων της Μεταπολίτευσης δεν είναι παρά η ιστορία των αποκαθηλώσεων των πρώην και της προσπάθειας των νυν να κατοχυρώσουν την εξουσία τους.

Το imperium 

Στην περίπτωση της ρήξης Γεννηµατά - Βενιζέλου, η επικεφαλής του Κινήµατος Αλλαγής διεκδίκησε το προνόµιο να καθορίζει εκείνη και όχι ο προκάτοχός της τη διάταξη των κοµµατικών δυνάµεων εν όψει της εκλογικής µάχης. Επέβαλε τη λύση που θεωρεί η ίδια ενδεδειγµένη και εξώθησε τον πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ σε αποχώρηση. Η απόφασή της δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή. Και, φυσικά, δεν ενδιαφέρει αν υπακούει σε κανόνες εσωκοµµατικής ορθότητας ή πολιτικού σαβουάρ βιβρ. Αποτελεί άσκηση αρχηγικού δικαιώµατος, που θα κριθεί µόνο από τα αποτελέσµατά της. Από το κατά πόσον, δηλαδή, θα επιφέρει ή θα ακυρώσει αυτά που προσδοκούσε η κυρία Γεννηµατά, όταν έδειχνε την πόρτα της εξόδου σε έναν πολιτικό παράγοντα που στην πραγµατικότητα ποτέ δεν αποδέχτηκε την ηγεµονία της. Τι επεδίωκε όµως, πράγµατι, η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ; Η εξήγηση που διακινεί η Χαριλάου Τρικούπη είναι ότι η επιλογή Καµίνη και ο παραγκωνισµός Βενιζέλου εκφράζουν την ανάγκη διεύρυνσης του Κινήµατος Αλλαγής µε πρόσωπα πέραν της περιµέτρου του ΠΑΣΟΚ.

«Στρατηγική ήττα» 

Αρκεί, όµως, µια τέτοια εξήγηση για να «χωρέσει» τα γεγονότα; Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν είναι απλά ένα στέλεχος, ούτε καν ένας πρώην αρχηγός. Είναι ένας δρων πολιτικός µε επιτελική σκέψη, που εκπόνησε τη γραµµή της «στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ» και καθόρισε σε µεγάλο βαθµό τα µέτωπα του Κινήµατος Αλλαγής. Η ανάγνωση των πολιτικών εξελίξεων µέσα από το πρίσµα δύο αντίπαλων µπλοκ, όπου στο ένα στεγάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ και στο άλλο όλες οι δυνάµεις που µάχονται για να επιστρέψει η χώρα στη «θεσµική κανονικότητα», φέρει τη δική του σφραγίδα. Οπως έλεγε προ καιρού βετεράνος κοινοβουλευτικός, «ο Βαγγέλης είναι ο ενισχυτής και τα µέλη της κοινοβουλευτικής οµάδας τα ηχεία. Μεταδίδουν τη ρητορική του, µε το ύφος και την ένταση που επιτρέπει στον καθένα η πολιτική αισθητική του…». Με άλλα λόγια, η γραµµή που προτάσσει την ανάγκη της στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι µόνο Βενιζέλος. Είναι και ΚΙΝΑΛ. Και το ερώτηµα των Είναι η έξοδος Βενιζέλου προάγγελος µιας µονιµότερης πολιτικής στροφής, που θα επανατοποθετήσει το ΚΙΝΑΛ στον πολιτικό άξονα, ή µήπως βιαζόµαστε να δούµε σκηνές από το µέλλον; ηµερών είναι αν ο εξαναγκασµός σε αποχώρηση του πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ προετοιµάζει «διόρθωση πορείας» ή, έστω, υποστύλωση της γραµµής των θολών µέχρι πρότινος ίσων αποστάσεων.

Ίδια ρότα

Η αλήθεια είναι ότι ο εµπλουτισµός της ρητορικής της κυρίας Γεννηµατά µε αιχµές κατά της Νέας ∆ηµοκρατίας, παραµονές των ευρωεκλογών, περιέσωσε την εκλογική εικόνα του Κινήµατος Αλλαγής και συγκράτησε στον κύκλο επιρροής του Κινήµατος κρίσιµα κοινά µε κεντροαριστερό προφίλ και αντιδεξιά αντανακλαστικά. Να είναι, άραγε, η έξοδος Βενιζέλου προάγγελος µιας µονιµότερης πολιτικής στροφής που θα επανατοποθετήσει το ΚΙΝΑΛ στον πολιτικό άξονα και θα ανοίξει µετεκλογικά τη συζήτηση για τα περιθώρια σύγκλισης των προοδευτικών δυνάµεων ή… βιαζόµαστε να δούµε σκηνές από το µέλλον;

Στην πολιτική… «ποτέ µη λες ποτέ», αλλά οι µέχρι στιγµής ενδείξεις δεν πείθουν ότι το Κίνηµα Αλλαγής έχει επιλέξει να στρίψει ή να ισιώσει το τιµόνι. Η ρητορική της προέδρου και των στελεχών του κατά του ΣΥΡΙΖΑ, διανθισµένη µε αναφορές σε «τυχοδιώκτες», «καιροσκόπους» και «γυρολόγους», παραµένει ίδια και απαράλλακτη, ενώ η ταύτισή του µε τη Νέα ∆ηµοκρατία στο θέµα της λειτουργίας της Βουλής και η επιλογή να ριχτεί στην προεκλογική πυρά µια ιστορικού χαρακτήρα µεταρρύθµιση, όπως είναι η αλλαγή των Ποινικών Κωδίκων, δείχνει την «αντοχή» της πολιτικής γραµµής που µέχρι σήµερα ακολουθεί. Με µία κουβέντα, το Κίνηµα Αλλαγής παραµένει «βενιζελικό», ακόµα και χωρίς τον Βενιζέλο!

Tου ύψους...

Ηταν ιδιαίτερη η αυλαία του Ευάγγελου Βενιζέλου στη Βουλή… Είκοσι επτά χρόνια στα έδρανα του Κοινοβουλίου, παρεµβάσεις ων ουκ έστιν αριθµός, οµιλίες, προστριβές, χειροκροτήµατα. Ενας από τους κατεξοχήν κοινοβουλευτικούς της Μεταπολίτευσης -για πολλούς ο πιο χαρισµατικός και ευφυής, για άλλους ο πιο µετωπικός και διχαστικός- εγκαταλείπει τη Βουλή µε τρόπο που πιθανόν δεν του άξιζε. Το χειροκρότηµα των άσπονδων φίλων του βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ -µόνο αυτοί και ο φανατικός οπαδός του Γρηγοράκος είχαν παραµείνει εντός αιθούσης- αλλά και οι χειραψίες που ο ίδιος αντάλλαξε µαζί τους, µοιάζουν µε την αναγνώριση που επιφυλάσσει η εξέδρα στον αρχηγό της αντίπαλης οµάδας που αποχαιρετά το γήπεδο. Η µόνη διαφορά ίσως είναι ότι κανείς δεν µας διαβεβαιώνει πως ο Μπένι έχει αποφασίσει να κρεµάσει τα παπούτσια του...

& του βάθους

Αυλαία έριξε και το Κοινοβούλιο την Παρασκευή, αλλά ο τρόπος που συνέβη δεν αξίζει για να το θυµόµαστε. Οι κυβερνητικοί πνίγηκαν µέσα στη θάλασσα των µετατάξεων, χαµένοι σε δηλώσεις που ορίζουν την έννοια του «αυτογκόλ», αδύναµοι να βγάλουν από πάνω τους το βάρος µιας διακοµµατικής απόφασης. Και οι αντιπολιτευόµενοι, σε µία σπάνια επίδειξη µικροκοµµατισµού, δεν δίστασαν να εργαλειοποιήσουν τη Βουλή και να κηρύξουν πρόωρο τέλος εργασιών, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η Ολοµέλεια συζητούσε µια ιστορικού χαρακτήρα µεταρρύθµιση, όπως ήταν η αλλαγή των Ποινικών Κωδίκων.

ΚΙΝΑΛΕυάγγελος ΒενιζέλοςΦώφη Γεννηματά