Απόψεις|16.11.2018 17:49

Ιδιοκτήτες και περαστικοί

Βασίλης Λυριτζής

Οι έχοντες και κατέχοντες περιουσία -κυρίως ακίνητη- και οι... άλλοι, οι περαστικοί, οι νοικάρηδες. Οι πρώτοι, που τα παλιά χρόνια, λόγω και ιδιοκτησίας, «έδιναν» ονόµατα σε ολόκληρες γειτονιές της Αθήνας – ακόµα και σε στάσεις του λεωφορείου ή στην επαρχία σε ολόκληρες αγροτικές περιοχές.

Οι... άλλοι; Ανώνυµοι-περαστικοί. Γενεές επί γενεών γαλουχήθηκαν µε την ιδέα της περιουσίας, της ιδιοκτησίας. Αλλοι δούλεψαν, πιέστηκαν, στερήθηκαν, χρεώθηκαν, έκαναν κυριολεκτικά «το σκ... τους παξιµάδι» για να αλλάξουν επίπεδο, να βάλουν ένα κεραµίδι πάνω από το κεφάλι, να έχουν επιτέλους κάτι δικό τους. Να αλλάξουν πίστα, που θα λέγαµε σήµερα.

Υπήρχαν βέβαια και οι άλλοι, αυτοί που ποικιλοτρόπως «δραστηριοποιήθηκαν» κυρίως µετά τη δεκαετία του 1930, που ήταν και οι πραγµατικοί ιδιοκτήτες. Οχι µόνο οικοπέδων και κατοικιών, αλλά της χώρας ολόκληρης. Τι χρυσόβουλλα σουλτάνων για απίστευτες εκτάσεις, τι ολόκληρες περιοχές στους µαυραγορίτες της Κατοχής, τι κατασχεµένες γειτονιές Εβραίων της Θεσσαλονίκης που δεν γύρισαν από τα ναζιστικά στρατόπεδα ποτέ!

Μαζί και το θαύµα της αντιπαροχής των δεκαετιών ’60-’70, ολοκληρώθηκε η ιδιοκτησιακή ιδεολογία της ελληνικής κοινωνίας. Οι άλλοι; Απλώς περαστικοί από αυτόν τον τόπο... Είδατε εξάλλου κανέναν ιδιοκτήτη πολυκατοικίας, κάτοχο µεγάλης αγροτικής έκτασης, να φεύγει µετανάστης στη Γερµανία ή στου Βελγίου τις στοές, που έλεγε και ο Στέλιος, ή να µπαρκάρει σε κάποιον από τους σκυλοπνίχτες της εποχής; Περαστικοί και ενοικιαστές ήταν οι άλλοι, απέναντι στους µόνιµους κάτοικους και ιδιοκτήτες...

Και για χρόνια πολλά, η µάχη ήταν ο «περαστικός» να αποκτήσει κι αυτός µε τη σειρά του τα χαρακτηριστικά της µονιµότητας... Δεδοµένων λοιπόν των... συνθηκών και του εδώ και δεκαετίες διαµορφωµένου στέρεα και αµετακίνητα και µε πλήρη ιδεολογική ηγεµονία (που θα έλεγαν τίποτα οπισθοδροµικά κατάλοιπα) κοινωνικοπολιτικού περιβάλλοντος, είναι αδιανόητη η συζήτηση που επ’ αφορµή των σηµιτικών άνοιξε περί περιστασιακών εξουσιών, ιδιοκτησίας της χώρας (γενικώς είναι ο λαός, λέει ο πρωθυπουργός – ας του πει κάποιος να ρίξει µια δεύτερη µατιά, να ζητήσει µια δεύτερη γνώµη...). Τα είπαµε και µην το πολυψάχνετε.

Οι κάτοχοι είναι κάτοχοι, το ξέρουν, στο λένε και κατάµουτρα. Οι υπόλοιποι; Περαστικοί...