Το στοίχηµα της «γκρίζας ζώνης»

Οι δηµοσκοπήσεις διαβάζονται οριζοντίως και καθέτως. Η κάθετη ανάγνωση -η καταγραφή, δηλαδή, του βαθµού επιρροής κάθε κόµµατος στη λίστα της πρόθεσης ψήφου- προσφέρεται για επικοινωνιακή χρήση: δηµιουργεί κλίµα και πολιτικές εντυπώσεις. Η οριζόντια ανάγνωση είναι για τα κοµµατικά επιτελεία: δείχνει τις τάσεις που διαµορφώνονται και τις µετακινήσεις που κυοφορούνται.

∆ιαβάζοντας οριζοντίως τις έρευνες τελευταίας γενιάς, κυβέρνηση και αξιωµατική αντιπολίτευση βρίσκονται µπροστά σε ένα εύρηµα που ενδεχοµένως κρύβει και το κλειδί της κάλπης: η «στάθµη» της περίφηµης «δεξαµενής των αναποφάσιστων», αντί να πέφτει, παραµένει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα, δηµιουργώντας συνθήκες υψηλής απροσδιοριστίας και, ουσιαστικά, αδυναµίας πρόγνωσης.

Ποιοι δηλώνουν όµως αναποφάσιστοι; Και από πού κρατάει η εκλογική τους σκούφια; Σύµφωνα µε τις µετρήσεις των περισσότερων εταιρειών, η ζώνη της αδιευκρίνιστης ψήφου εξακολουθεί να κινείται σε επίπεδα άνω του 15%, καθιστώντας παρακινδυνευµένη κάθε απόπειρα εκτίµησης εκλογικού αποτελέσµατος. Κατά τις ίδιες µετρήσεις, ο ένας στους τρεις ψηφοφόρους που δηλώνει «αναποφάσιστος» είχε επιλέξει ΣΥΡΙΖΑ στην κάλπη του Σεπτεµβρίου του 2015, γεγονός που εξηγεί και την εξαιρετικά χαµηλή συσπείρωση (44%-55%) του κυβερνώντος κόµµατος.

Με άλλα λόγια, ένα υπολογίσιµο τµήµα τέως ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στη µεθόριο και παρακολουθεί τις εξελίξεις. ∆ιατηρεί αποστάσεις τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την αξιωµατική αντιπολίτευση, ενώ δεν φαίνεται 
να θέλγεται και από το εγχείρηµα του Κινήµατος Αλλαγής. Το κρίσιµο εκλογικό ερώτηµα είναι µε ποια κριτήρια αυτό το ακροατήριο θα επιλέξει στάση, µετακινούµενο προς τη µία ή την άλλη πλευρά, ή αν τελικά θα οδηγηθεί στην αποχή.

Θα βαρύνει, άραγε, η κεντροαριστερή καταγωγή αυτών των εκλογικών κοινών ή θα παίξει ρόλο το κλίµα επικράτησης της Νέας ∆ηµοκρατίας που δηµιουργείται; Μέχρι να το µάθουµε -και θα το µάθουµε µόνο την ώρα της κάλπης- η ζώνη της αδιευκρίνιστης ψήφου θα εξελιχθεί σε εµπόλεµη ζώνη, όπου η κυβέρνηση θα εξάπτει τα αντιδεξιά αντανακλαστικά των αναποφάσιστων και η αξιωµατική αντιπολίτευση θα παίζει το χαρτί του µεσαίου χώρου.

Η κινητικότητα που εµφανίζει τις τελευταίες ηµέρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επιχειρώντας να συνοµιλήσει µε στοχευµένα κεντρώα κοινά, και η υψηλών τόνων οµιλία του Αλέξη Τσίπρα στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, όπου θέλησε να περιγράψει τη µετακίνηση της Ν∆ προς τα δεξιά, πιστοποιούν ακριβώς αυτήν τη διάσταση: ΣΥΡΙΖΑ και Ν∆ θα δώσουν την κρίσιµη µάχη στον χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς, επιδιώκοντας να αποκολλήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ψηφοφόρους από την γκρίζα ζώνη της εκλογικής ασάφειας.

Στην προτεραιότητα αυτή υπακούει και η ατζέντα που διαµορφώνουν τα κόµµατα. Κάθε µέρα που περνάει το Μαξίµου θα θέτει σε πρώτο πλάνο πολιτικές µε κεντροαριστερή «φόρτιση», όπως είναι η Συµφωνία των Πρεσπών ή ο εξορθολογισµός των σχέσεων Εκκλησίας - Πολιτείας. Αντίθετα, όπως και ήδη συµβαίνει, η Πειραιώς θα εµφανίζει την κυβέρνηση ως εχθρό της µεσαίας τάξης και υπεύθυνη για την οικονοµική πίεση που αντιµετωπίζει. Αν µη τι άλλο, δεν πρόκειται να πλήξουµε...