Θέατρο|10.07.2022 15:12

Αλεξία Καλτσίκη στο ethnos.gr: «Στην καθημερινότητά μου διακρίνω έναν βαθύ κυνισμό που όλο και γιγαντώνεται»

Άγγελος Γεραιουδάκης

Η Αλεξία Καλτσίκη γενήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε θέατρο στη σχολή του Εθνικού, όπου και αρίστευσε. Όλα αυτά τα χρόνια, έχει σημειώσει μια σημαντική πορεία στο ελληνικό θέατρο, καθώς και στο σινεμά. Μάλιστα, έχει κερδίσει το ειδικό βραβείο του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και ήταν υποψήφια στα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για το βραβείο Β' γυναικείου ρόλου στην ταινία «Interruption». Αυτή την περίοδο, η ηθοποιός προετοιμάζεται για τους «Πέρσες» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, συμμετέχοντας στο Χορό. Η πολυαναμενόμενη πρεμιέρα της αρχαιότερης σωζόμενης τραγωδίας, θα πραγματοποιηθεί στις 15 και 16 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. «Ο χώρος της παράστασης πάντα με επηρεάζει είτε πρόκειται για ανοιχτό είτε για κλειστό θέατρο. Η Επίδαυρος είναι ένας χώρος που σε μετακινεί. Την ίδια στιγμή κουβαλάει και τις μυθολογίες της. Πολλές από αυτές μέσα μου έχουν καταρριφθεί άλλες όμως όχι. Εκτός από τον συλλογικό μύθο, κουβαλάει και τις δικές μου προσωπικές μνήμες από συναντήσεις πολύτιμες. Για εμένα εξακολουθεί να είναι κάτι ιδιαίτερο» λέει, χαρακτηριστικά, η Αλεξία Καλτσίκη στο ethnos.gr.

Οι «Πέρσες» είναι η αρχαιότερη σωζόμενη τραγωδία, η μόνη που δεν πραγματεύεται ένα μυθικό επεισόδιο, αλλά ένα σύγχρονο ιστορικό γεγονός, τη νίκη των Ελλήνων στη ναυμαχία της Σαλαμίνας ή καλύτερα την ήττα των Περσών στη Σαλαμίνα. Το κείμενο θέτει κρίσιμα ερωτήματα για το τι συνιστά «κοινωνία» και τι ισότιμη συμπερίληψη όλων των πολιτών, τι σημαίνει η επίμονη προσκόλληση στην εξουσία και η ανάγκη της πίστης σ’ έναν οδηγό, άνθρωπο ή Θεό, σε έναν συντετριμμένο κόσμο.

Ο Αισχύλος ξεκινά την αφήγηση, περιγράφοντας με μεγαλειώδη τρόπο την περσική δύναμη, για να περιγράψει λίγο παρακάτω με τον ίδιο τρόπο την πτώση και την καταστροφή. Την ίδια στιγμή επανειλημμένα μιλά για τον πόνο και τον θρήνο των συγγενών των νεκρών, σαν να είναι Πέρσης και ο ίδιος. Ταυτόχρονα, όμως, σ’ ένα άλλο επίπεδο παραθέτει το νόημα του πολέμου για τους Έλληνες και τους Πέρσες, ενώ την ίδια στιγμή συγκρίνει δύο πολιτικά καθεστώτα, τη δημοκρατία και την απολυταρχία. «Η δύναμη αυτών των έργων βρίσκεται στα ερωτήματα που θέτουν και όχι τόσο στις απαντήσεις. Θέτουν ερωτήματα όχι μόνο για το τι σημαίνει η εμπειρία του πολέμου για νικητές και ηττημένους, αλλά και για το πώς λειτουργούν οι μηχανισμοί της εξουσίας σ' έναν λαό αδύναμο και καταποντισμένο» σημειώνει η ηθοποιός.

Για τον σκηνοθέτη, όλη η αφήγηση του έργου γίνεται μέσα από τα μάτια του Χορού. Ένας λαός πιστός και υπάκουος που μπροστά στον αφανισμό που υφίσταται χάνει την πίστη και την υπακοή του στο σύστημα εξουσίας και βρίσκεται έκθετος και μετέωρος, χωρίς να ξέρει ποια θα είναι η επόμενη στιγμή του. Καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, θα εμφανίζονται ηθοποιοί, ο Xορός στον οποίο οι θεατές θα δουν και γυναίκες, καθώς και σαράντα εθελοντές όλων των ηλικιών – μέλη του Εξωραϊστικού Συλλόγου Επιδαύρου. «Αυτό που κυρίως με ενδιαφέρει συμμετέχοντας στο Χορό είναι πώς να διατηρήσω τη προσωπική μου εμπλοκή με την πρόθεση ν' αναδείξω την κίνηση ενός συνόλου ανθρώπων. Και στη δική μας παράσταση υπάρχει μια ανάγλυφη μετακίνηση. Ξεκινάμε ως άτομα, οδηγούμαστε σε μια προσπάθεια διαμόρφωσης ενός κοινωνικού συνόλου για να καταλήξουμε σε μια μάζα» υπογραμμίζει. 

Θα βλέπατε κάποιους παραλληλισμούς των «Περσών» με το σήμερα; Πιστεύετε ότι είμαστε μια κοινωνία που διδάσκεται από τις απώλειές της;

Πώς να μην δεις παραλληλισμούς, όταν πολύ κοντά μας αυτή τη στιγμή διεξάγεται ένας πόλεμος αλλά και όταν συνειδητοποιείς ό,τι η εξουσία μπορεί να αλλάζει μορφές και όνομα, αλλά τα όπλα της κυριολεκτικά και μεταφορικά παραμένουν ίδια.

Τι θεωρείτε σήμερα μεγάλη απώλεια, τι χάνεται εύκολα στις σύγχρονες κοινωνίες;

Την ίδια στιγμή που ο ακτιβισμός και τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται στο επίκεντρο των κοινωνικών αιτημάτων στην καθημερινότητα μου διακρίνω έναν βαθύ κυνισμό που όλο και γιγαντώνεται. Υπάρχει μια αντίφαση που βρίσκω συνεχώς μπροστά μου.

Ο δικός σας τρόπος να διαχειριστείτε μια απώλεια ποιος είναι;

Τις απώλειες μου δεν μπορώ εύκολα να τις αποχωριστώ. Τις κουβαλάω σαν μια μακρινή σιωπηλή συντροφιά.

Η αίσθηση της τραγωδίας πόσο αλλάζει όσο μεγαλώνουμε;

Η σχέση μου μαζί τους ανανεώνεται συνεχώς. Όσο περνούν τα χρόνια και αλλάζει δραματικά ο χρόνος προετοιμασίας μας στις παραστάσεις τόσο περισσότερο γίνεται αναγκαίο να υπάρξει ένα θεσμικό πλαίσιο που θα προσφέρει τις συνθήκες εκείνες, ώστε η ενασχόληση μας με το αρχαίο δράμα να μην περιορίζεται στις ανάγκες μιας παράστασης αλλά και σε μια εκ βάθους έρευνα αυτών των κειμένων και της σκηνική τους λειτουργίας.

Πόσο διαφορετικές απαιτήσεις μπορεί να έχει ένας ρόλος αρχαίου δράματος από έναν επίσης απαιτητικό ρόλο σύγχρονου θεατρικού έργου, όπως αυτόν που υποδυθήκατε στο «Νυχιάνγκ» της Ευαγγελίας Γατσωτή;

Η δεξαμενή, στην οποία αντλώ τη σύνδεσή μου, σε όποιο είδος θεάτρου κι αν συμμετέχω, είναι ίδια. Η διαχείριση όμως είναι εντελώς διαφορετική. Το αρχαίο δράμα και γενικώς τα ποιητικά κείμενα απαιτούν μια εντελώς διαφορετική διαχείριση του σώματος και της ενέργειας πάνω στη σκηνή. Σ' ένα σύγχρονο έργο, ο ψυχισμός και η συμπεριφορά αποτελούν κινητήριο κομμάτι της σκηνικής δράσης. Στο αρχαίο δράμα ενέργεια και πνεύμα έχουν τον πρώτο ρόλο.

Οι εμφανίσεις σας σε τηλεοπτικές σειρές είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Γιατί έχετε επιλέξει να απέχετε από τη μικρή οθόνη και γιατί πιστεύετε ότι αρκετοί ηθοποιοί του θεάτρου έλεγαν όχι σε προτάσεις της τηλεόρασης πριν από κάποια χρόνια;

Για εμένα ποτέ δεν υπήρξε ταμπού η τηλεόραση. Γι' αυτό και έκανα τηλεόραση σε εποχές που για τους ανθρώπους του θεάτρου δεν ήταν και τόσο αποδεκτό. Πάντα βέβαια προσπαθώ όσο μπορώ να βρω τις συνθήκες εκείνες που θα μου επιτρέψουν να κάνω όσο καλύτερα μπορώ τη δουλειά μου. Είναι θετικό για τους ηθοποιούς να μπορούν να ενισχύουν τις περιορισμένες αμοιβές του θεάτρου, αλλά και να γίνονται γνωστοί στο ευρύ κοινό. Στις μέρες μας, βέβαια, είναι σχεδόν μονόδρομος το να δουλέψεις στην τηλεόραση για να επιβιώσεις οικονομικά αλλά τον τελευταίο καιρό και θεατρικά. Αυτό κάνει πολύ καλό στην τηλεόραση δεν είμαι σίγουρη αν είναι το ίδιο ευεργετικό για το θέατρο.

Μπροστά στον καθρέφτη σας τι σκέφτεστε, κυρία Καλτσίκη;

Οτι αισίως μεγαλώνω.

Όλες οι ειδήσεις

Στέβο Πενταρόφσκι στο ethnos.gr: Βαρόμετρο και για τα Βαλκάνια οι ελληνοτουρκικές σχέσεις - Τι λέει για τις καθυστερήσεις στη Συμφωνία των Πρεσπών

Σκληρή απάντηση της Αθήνας στον προκλητικό τουρκικό χάρτη με το Αιγαίο και την Κρήτη: Ιδιαίτερα επιθετική ενέργεια

Βρετανία: Αρχαιοελληνικό δράμα η επόμενη μέρα - Ομιχλώδες το τοπίο της διαδοχής του Μπόρις Τζόνσον

Γιάννης Πετρίδης για ΛΕΞ: Δεν μπήκε ξαφνικά στη ζωή μας – Τα μίντια το πήραν τώρα χαμπάρι γιατί ασχολούνται με το lifestyle

ΕπίδαυροςΔημήτρης ΚαραντζάςΧρήστος ΛούληςηθοποιόςΦεστιβάλ Αθηνών και ΕπιδαύρουΠέρσεςΑλεξία Καλτσίκη