Χρήστος Καπενής στο ethnos.gr: «Θα άλλαζα τον φανατισμό και τον φόβο σε κάθε τι διαφορετικό»

Μία αρκετά ενδιαφέρουσα παράσταση ετοιμάζεται να κάνει πρεμιέρα σε λίγες ημέρες στη θεατρική σκηνή της Αθήνας. Η performance «Τι είναι αυτό που με κάνει αγόρι;» έρχεται στην προσπάθεια όλων μας να εξερευνήσουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα τους έμφυλους ρόλους και συνάμα να ενδυναμωθούμε στα θέματα της έμφυλης ισότητας. Κι ίσως, σ' ένα επόμενο στάδιο, να προσπαθήσουμε να πάμε ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο του ο καθένας, η καθεμιά, και το καθένα από μας, προκειμένου να ζούμε ελεύθερα, ισότιμα, δίκαια και αληθινά.

Μέσω της παράστασης θέτονται ανοικτά ερωτήματα σε σχέση με όλα αυτά που θεωρούμε δεδομένα και αυτονόητα για τις αρρενωπότητες. Πρόκειται -στην ουσία- για μια δράση ανάμεσα σε δύο κόσμους: έναν κόσμο ρευστό, που η ανάγκη μετασχηματισμού και επαναπροσδιορισμού είναι αναγκαία και έναν άλλο συμπαγή, που προσπαθεί με νύχια και με δόντια να κρατήσει όλες τις κεκτημένες βεβαιότητες και τα στερεότυπα που βαραίνουν σώματα και ψυχές.

Ο Χρήστος Καπενής, ο οποίος πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Τι είναι αυτό που με κάνει αγόρι;», μιλά στο ethnos.gr για τα στερεότυπα, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένας άνδρας σήμερα και απαντά τι θ' άλλαζε γύρω του αν μπορούσε. 

Πώς εξερευνά η παράστασή σας τα στερεότυπα και τις κοινωνικές προσδοκίες που σχετίζονται με την αρρενωπότητα;

Η παράσταση παρατηρεί την αρρενωπότητα ως φαινόμενο και την απεικονίζει έτσι όπως ακριβώς τη βιώνουμε καθημερινά, χωρίς περιτύλιγμα, με ειλικρίνεια, θάρρος και χιούμορ.

Ποιες είναι οι πιο σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι άνδρες σήμερα σε σχέση με την ταυτότητα τους και τον ρόλο που έχουν στην κοινωνία;

Πρόκληση είναι να υπάρχεις με οποιονδήποτε τρόπο εκτός των στερεοτύπων. Είναι πρόκληση να εκφράσεις αδυναμία σ' έναν κόσμο που περιμένει από σένα να είσαι δυνατός, επιτυχημένος, να προστατεύεις, να μη λυγίζεις σε καμία συνθήκη. Είναι πρόκληση, επίσης, να είσαι ευαίσθητος, αλλά και να ζητάς βοήθεια.

Πώς προσδιορίζετε τον όρο «αρσενικό» και πότε η αρρενωπότητα γίνεται τοξική;

Δεν υπάρχει ένας όρος για το «αρσενικό». Υπάρχουν τόσες ερμηνείες όσες και τα αρσενικά. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι ένας τρόπος έκφρασης μιας ταυτότητας φύλου. Τώρα, η αρρενωπότητα γίνεται τοξική όταν συνοδεύεται με κάποιου είδους καταπίεση στη συμπεριφορά κάποιου ατόμου προς ένα άλλο άτομο, κάποια συμπεριφορά που βλάπτει το ίδιο και τα άτομα που εμπλέκονται. Η πατριαρχία και τα λάθος στερεότυπα συμβάλλουν σε αυτό αρνητικά και δίνουν την εντύπωση σε αρρενοπώτητες πως είναι πιο ισχυρές και με περισσότερα δικαιώματα από οποιοδήποτε άλλο.

Γιατί πιστεύετε πως έχουμε τέτοια έκρηξη γυναικοκτονιών και βιασμών στην Ελλάδα; Πού οφείλονται;

Δεν είμαι σίγουρος εαν έχουμε έκρηξη αυτών των φαινομένων. Αυτό που πιθανόν να συμβαίνει είναι ότι μαθαίνουμε περισσότερο γι’ αυτά, είτε επειδή τα θύματα μιλάνε πιο συχνά, είτε επειδή τα μέσα ενημέρωσης τ' αναπαράγουν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Ίσως ακόμη να μην καταλαβαίνουμε εαν είναι θετικό ή αρνητικό που ακούμε περισσότερο γι’ αυτά τα γεγονότα. Καλό είναι όμως να γνωρίσουν και να κατανοήσουν όσα περισσότερα άτομα γίνεται τον όρο γυναικοκτονία γιατί ίσως αυτό κάποια στιγμή ν' αναγνωριστεί νομικά στο δικαστήριο.

Πώς σχολιάζετε την ελληνική κοινωνία; Είναι μια κοινωνία ανοιχτή, σύγχρονη ή έχουμε ακόμη μείνει πίσω σε συντηρητικές θέσεις;

Είναι φανερό πως κουβαλάμε πολλές από τις συντηρητικές θέσεις των γονιών μας και των παππούδων μας. Ωστόσο, θα ήταν άδικο να αγνοήσουμε τα βήματα που κάνουμε, τ' ότι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι ν' ακούσουν, να μάθουν και να στηρίξουν διαφορετικούς από αυτούς ανθρώπους. Η ορατότητα είναι σημαντική. Βήματα όπως ο νόμος που αφορά τον γάμο και την υιοθεσία όλων των πολιτών είναι σαφώς σημαντικά και κάνουν την κοινωνία να προχωράει προς μια ισότητα και μια ελευθερία.

Η πολιτική ορθότητα που αρχίζει να επικρατεί, πιστεύετε πως γεννά βία ή βελτιώνει τα πράγματα;

Συχνά αντιμετωπίζεται με μια αντίσταση, ωστόσο μπορεί να φανεί και πολύ χρήσιμη στην κοινωνία κατά τη γνώμη μου. Σκοπός είναι να μειώσει τη βία, όχι να γεννήσει περισσότερη. Θεωρώ χρήσιμο και σημαντικό να μαθαίνουμε τι υπάρχει γύρω μας και πως να το αποκαλούμε, αλλά καταλαβαίνω και κάποιον που δεν το θεωρεί σημαντικό. Αυτό που δεν θα καταλάβω είναι κάποιον που έχοντας κακή πρόθεση, θα προσβάλλει κάποιον άλλον.

Ποια πιστεύετε ότι είναι συνήθως τα μεγαλύτερα ψέματα που λέει ένας άντρας στον εαυτό του;

Το μεγαλύτερο ψέμα που μπορεί να πει ένας άντρας στον εαυτό του είναι ότι αισθάνεται άνετα στο ρόλο του άντρα.

Τι είναι αυτό που σας κάνει αγόρι;

Αυτό που με κάνει αγόρι είναι το ότι αποδέχομαι τις αδυναμίες και τις ευαισθησίες μου.

Πότε ένας άντρας ωριμάζει;

Θεωρώ πως δεν έχει να κάνει με το φύλο. Αλλά με τον άνθρωπο. Όπως επίσης θεωρώ πως και το να μην ωριμάζουν οι άνθρωποι είναι ένα όμορφο στοιχείο. Μια παιδικότητα που λείπει στις μέρες μας.

Θεωρείτε πως στις μέρες μας έχουν αλλάξει οι ρόλοι και ο τρόπος που φλερτάρουν οι άντρες;

Θεωρώ πως οι άνθρωποι ανεξαρτήτου φύλου είναι λίγο πιο φοβισμένοι να φλερτάρουν δια ζώσης σήμερα. Επιλέγουν πιο πολύ τα σόσιαλ και τις πλατφόρμες.

Αν μπορούσατε ν’ αλλάξετε κάτι γύρω σας, τι θα ήταν αυτό;

Θα άλλαζα τον φανατισμό και τον φόβο των ανθρώπων σε κάθε τι διαφορετικό.