Μικρομεσαίες επιχειρήσεις: Αυξάνεται η ψηφιακή ωριμότητα αλλά οι μισές βρίσκονται στα αρχικά στάδια

Ψηφιακά ωριμότερες άφησε η πανδημία αρκετές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ωστόσο την ώρα που 1 στις 5 επιχειρήσεις βρίσκονται ήδη σε προχωρημένα στάδια ψηφιακής ετοιμότητας, σχεδόν οι μισές πασχίζουν να κερδίσουν το ψηφιακό στοίχημα ευρισκόμενες στα αρχικά στάδια του δείκτη. Πρόκειται κυρίως για τις μικρότερες επιχειρήσεις και αυτές με τους λιγότερους υπαλλήλους. Την ίδια στιγμή το 50% ιδιοκτητών και εργαζομένων δηλώνουν πως δε διαθέτουν τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες για να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα εργαλεία.

Η έλλειψη ενημέρωσης και εκπαίδευσης, πόρων και δεξιοτήτων φαίνεται να είναι τα βασικά εμπόδια στην αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις παρά το γεγονός ότι συνολικά καταγράφηκε αύξηση 10% στο μέσο όρο του Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας σε σχέση με το 2020.

Και όλα αυτά την ώρα που η 1 στις 2 επιχειρήσεις δηλώνει πως επηρεάστηκε αρνητικά από την υγειονομική κρίση, ενώ μόνο 1 στις 5 πως έχει επανέλθει πλήρως στην προ-COVID κατάσταση λειτουργίας της.

Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξε η περιοδική έρευνα «Η Ψηφιακή Ετοιμότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα», που εκπόνησε το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για λογαριασμό της COSMOTE.

Οι επιδόσεις των επιχειρήσεων αυτού του μεγέθους μάλιστα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία εάν συνεκτιμηθεί το γεγονός πως η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα (με 1-50 εργαζομένους) αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της εθνικής οικονομίας, καθώς καλύπτει πάνω από το 99% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων στην Ελλάδα (περίπου 730.000 επιχειρήσεις) και το 75% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.

Οπως εξήγησε ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Δουκίδης, ο Δείκτης Ψηφιακής Ετοιμότητας, δημιουργήθηκε για πρώτη φορά για τις ανάγκες της έρευνας του 2020 και αποτυπώνει το βαθμό ψηφιακής ωριμότητας των ΜμΕ με βάση την υιοθέτηση και χρήση 10 σημαντικών ψηφιακών συστημάτων και υποδομών για κάθε επιχείρηση, όσον αφορά στην ψηφιακή παρουσία (ιστοσελίδα), τις ψηφιακές συναλλαγές και προώθηση (μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ψηφιακές καμπάνιες, ηλεκτρονικό κατάστημα), τις ψηφιακές υποδομές (ψηφιακή ασφάλεια, cloud) και τα διοικητικά συστήματά για τη διαχείριση πόρων (ERP, CRM, IoT, data analytics). Οι εταιρείες κατατάσσονται, σύμφωνα με την ψηφιακή τους ωριμότητα, σε πέντε εξελικτικά στάδια: 1-2 στοιχειώδες στάδιο (Elementary), 3-4 βασικό (Basic), 5-6 μεσαίο (Medium), 7-9 προχωρημένο (Advanced) και 10 ιδεατό (Ideal).

Με βάση τα ευρήματα της έρευνας καταγράφεται πρόοδος, με άνοδο της τάξης του 10%, στο μέσο όρο του δείκτη ψηφιακής ετοιμότητας, σε σχέση με το 2020, από 4,06/10 τo 2020 σε 4,49/10 το 2022. Σύμφωνα με την έρευνα, 1 στις 2 μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στα δυο πρώτα στάδια του δείκτη (Elementary και Basic), ενώ 1 στις 5 κατατάσσεται ήδη στα δύο προχωρημένα στάδια (Advanced και Ideal), με τις ΜμΕ που ανήκουν στo προχωρημένο στάδιο (Advanced) να σημειώνουν αύξηση, από 12% το 2020 σε 18%.

Από τα στοιχεία της έρευνας, φαίνεται πως η ψηφιακή ετοιμότητα επηρεάζεται και από το μέγεθος, αλλά και από τον κλάδο των επιχειρήσεων. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις (με 6-10 και πάνω από 10 εργαζόμενους) και οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών τοποθετούνται υψηλότερα στον δείκτη (με Μ.Ο. 6,15), με τους κλάδους του τουρισμού (Μ.Ο. 4,73), του εμπορίου (Μ.Ο. 4,68) και της μεταποίησης (Μ.Ο. 4,44) να έπονται. Για παράδειγμα το 44% των ΜμΕ με πάνω από 10 εργαζόμενους βρίσκεται στο προχωρημένο στάδιο (Αdvanced) και μόλις το 30% των ΜμΕ με 2-5 εργαζόμενους.

Όσον αφορά τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων και υποδομών, βάσει της έρευνας καταγράφεται ότι:

• 8 στις 10 ΜμΕ διαθέτουν παρουσία στο διαδίκτυο (Website),

• 77% των εταιριών διαθέτουν Websites, τα οποία υλοποιήθηκαν από επαγγελματίες.

• Αυξήθηκαν κατά 40% οι ΜμΕ, που διαθέτουν e-shop,

• 6 στις 10 ΜμΕ χρησιμοποιούν σταθερά ERP ή CRM συστήματα.

Οι ψηφιακά πιο ώριμες εταιρείες ήταν σε ευνοϊκότερη θέση για να ξεπεράσουν τα προβλήματα που προκάλεσε ο COVID, καθώς χρησιμοποίησαν περισσότερο -και συνδυαστικά- τις διαθέσιμες τεχνολογίες. Έτσι, επανήλθαν πιο εύκολα στην προγενέστερη κατάσταση και επηρεάστηκαν λιγότερο αρνητικά.

Για παράδειγμα, στην κατηγορία των πολύ ώριμων ψηφιακά επιχειρήσεων (Advanced), το ποσοστό των ΜμΕ που αξιοποίησαν τις τεχνολογίες, για να επανέλθουν ευκολότερα στην κανονικότητα ανήλθε σε 55% και το 24% δηλώνει πως έχει επανέλθει πλήρως στην προ-COVID κατάσταση, ενώ αντίθετα στην αρχική κατηγορία (Elementary), μόνο το 28% χρησιμοποίησαν τις τεχνολογίες για να ανταπεξέλθουν στα προβλήματα και μόνο το 15% δηλώνουν πως έχουν επανέλθει πλήρως στην προ-COVID κατάσταση.

Σύμφωνα με τις ελληνικές ΜμΕ, τα κύρια εμπόδια στην αξιοποίηση και χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών είναι η έλλειψη ενημέρωσης (47%), χρηματοοικονομικών πόρων (45%), υποστήριξης από τους προμηθευτές τεχνολογίας (41%) και τεχνικών γνώσεων (39%). Αναφορικά με τις ψηφιακές δεξιότητες, ενώ το 50% των ΜμΕ δηλώνουν ότι οι υπάλληλοι και ιδιοκτήτες δεν διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις για τη σωστή αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, μόνο το 30% δηλώνουν ότι παρακολουθούν σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2022 σε συνέχεια προηγούμενης αντίστοιχης έρευνας του 2020.

Αναλύοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ο κ. Δουκίδης, δήλωσε σχετικά: «Παρά το μικρό τους μέγεθος, η έρευνα καταγράφει ότι 2 στις 3 ΜμΕ αξιοποιώντας τις ψηφιακές τεχνολογίες, μπόρεσαν να ξεπεράσουν τα προβλήματα λόγω COVID-19, ενώ 6 στις 10 ΜμΕ αποκόμισαν ποσοτικά οφέλη, όπως μείωση κόστους και αύξηση πωλήσεων. Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε, η πλειοψηφία των ελληνικών ΜμΕ βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδια ψηφιακής ωριμότητας. Χρειάζεται επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των ΜμΕ με περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Για την προώθηση της ψηφιακής ετοιμότητας και της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ χρειάζονται συστηματικές και συντονισμένες δράσεις από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς».

Νέο πρόγραμμα στήριξης από την COSMOTE

Κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης για την παρουσίαση της έρευνας, ανακοινώθηκαν επίσης: η συμμετοχή της COSMOTE στο νέο πρόγραμμα στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων «Ψηφιακά Εργαλεία MμE» του Ελλάδα 2.0 του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, και ο νέος κύκλος του #GrowYourBusiness.

Η νέα δράση #GrowYourBusiness θα ξεκινήσει το φθινόπωρο σε συνεργασία με το ELTRUN και θα προσφέρει δωρεάν και πιστοποιημένη online εκπαίδευση στις ΜμΕ από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης του Οικονομικού Πανεπιστημίου. Οι θεματικές του προγράμματος θα εστιάζουν στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των εργαζομένων μιας επιχείρησης, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το Digital Marketing, τα Social Media, το Internet of Things, κ.ά.

«Στην COSMOTE στεκόμαστε δίπλα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενισχύοντας την ψηφιακή τους ανάπτυξη, παράλληλα, με την ψηφιακή πρόοδο της χώρας. Η έρευνα που πραγματοποιoύμε με το ELTRUN, κάθε δύο χρόνια, προσφέρει μια σημαντική χαρτογράφηση της ψηφιακής ωριμότητας των ΜμΕ, οι οποίες αποτελούν το 99% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Στη φετινή έρευνα βλέπουμε ότι, ενώ οι ΜμΕ σημειώνουν πρόοδο στην αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, εξακολουθούν να υπάρχουν ανασταλτικοί παράγοντες, όπως η έλλειψη ενημέρωσης, ψηφιακών δεξιοτήτων, εκπαίδευσης και η εξεύρεση πόρων. Για αυτούς τους λόγους εντείνουμε τη δράση μας για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού τους, συνεχίζοντας με τον επόμενο κύκλο της εκπαιδευτικής δράσης #GrowYourBusiness, με νέα αναβαθμισμένη μορφή, αλλά και συμμετέχοντας στο νέο πρόγραμμα στήριξης «Ψηφιακά Εργαλεία για τις ΜμΕ». Με ισότιμη πρόσβαση στην ψηφιακή γνώση και με την τεχνολογία μπορούμε να φτιάξουμε έναν κόσμο καλύτερο για όλους» δήλωσε ο Θάνος Φαλάγγας, Διευθυντής Εnterprise & Business Marketing & CRM του Ομίλου ΟΤΕ.