Πολιτική|12.10.2022 07:23

Κρεσέντο προκλήσεων και ρητορικές εξάρσεις από την Τουρκία: Σε τέσσερα επίπεδα η απάντηση της Αθήνας

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Με νέες απειλές και fake news συνεχίζει να πορεύεται η τουρκική πλευρά, δείχνοντας πως αγνοεί τα ξεκάθαρα μηνύματα της διεθνούς κοινότητας και εμμένει  στην ίδια αδιέξοδη στρατηγική. Με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα απαντά η Αθήνα και σήμερα συνεδριάζει υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη το ΚΥΣΕΑ, ενώ χθες πραγματοποιήθηκε συνάντηση στο Πεντάγωνο των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Δένδια και Εθνικής Άμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου.

Επι τάπητος στη σημερινή συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ θα βρεθούν  οι τελευταίες εξελίξεις  στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, μετά και τις προσπάθειες της Άγκυρας να «αναστήσει» το μνημόνιο με τη Λιβύη. Παράλληλα θα συζητηθούν οι διπλωματικές πρωτοβουλίες  της ελληνικής πλευράς (για παράδειγμα τα αποτελέσματα της πρόσφατης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών στην Αίγυπτο), οι κινήσεις για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και το μεταναστευτικό. Μάλιστα στόχος είναι να γίνουν σε τακτική βάση ανάλογες συνεδριάσεις, ενδεχομένως μία φορά το μήνα.

Από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με νέες  αναφορές στα «σύνορα της καρδιάς του» και με επανάληψη της φράσης «θα έρθουμε νύχτα» συνεχίζει να ρίχνει νερό στο μύλο της έντασης, κοιτώντας πρωτίστως προς το εσωτερικό ακροατήριο. Άλλωστε η πορεία της τουρκικής οικονομίας πλήττει την δημοτικότητα του σε αυτή την κρίσιμη για τον ίδιο συγκυρία (καθώς το 2023 είναι εκλογική χρονιά).

Ένα νέο κρεσέντο προκλητικών δηλώσεων από αξιωματούχους της γειτονικής χώρας δείχνει πως το επόμενο διάστημα δεν θα υπάρξει αλλαγή στρατηγικής, παρά το ό,τι οι μέχρι τώρα τουρκικοί ελιγμοί δεν αποδίδουν. Το παράδοξο μάλιστα είναι πως ενώ η Άγκυρα είναι αυτή που προκαλεί, την ίδια στιγμή επιχειρεί να εμφανιστεί στην διεθνή σκηνή ως η αδικημένη.

Αυτή τη φορά ήταν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου αυτός που έκανε το άσπρο - μαύρο. Συγκεκριμένα επανήλθε στο γνωστό αφήγημα περί αποστρατικοποιημένων νησιών, ενώ έκανε αναφορές στην μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης φτάνοντας στο σημείο να ισχυρισθεί πως «δεν υπάρχει θρησκευτική ελευθερία». Παράλληλα επέμεινε στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, επιλέγοντας να αγνοήσει τα ξεκάθαρα μηνύματα της διεθνούς κοινότητας.

Ωστόσο, οι τουρκικές προκλήσεις είχαν και συνέχεια με τον κυβερνητικό εταίρο και πρόεδρο του Κινήματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί να εκτοξεύει και ενεργειακές απειλές.  «Η γραμμή που μεταφέρει ενέργεια στην Ελλάδα είναι o TΑΝAP.  Θα είναι υπέρ της ενεργειακής ασφάλειας για αυτή τη χώρα να σταματήσει να κουνάει το δάχτυλο στην Τουρκία και να μείνει μακριά από το να χάσουμε την υπομονή μας» ανέφερε μεταξύ άλλων, δείχνοντας πως η τουρκική πλευρά είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να εκτοξεύει απειλές επί παντός του  επιστητού.

Μια στρατηγική που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα βήματα προόδου που γίνονται από τα κράτη της ευρύτερης περιοχής. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η ιστορική συμφωνία Ισραήλ – Λιβάνου για τις θαλάσσιες ζώνες, μια συμφωνία που δείχνει πως ο δρόμος του διαλόγου μπορεί να οδηγήσει στη σταθερότητα στην περιοχή. «Η ενέργεια, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, θα πρέπει να γίνει εργαλείο συνεργασίας, σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας και όχι πεδίο διαμάχης» ήταν η χαρακτηριστική αναφορά του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, που έστειλε ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες.

 Τα ..μηνύματα στην Τουρκία

Η αδιάκοπη και εμμονική επιθετικότητα της Άγκυρας πυροδοτεί χορό αντιδράσεων και έχουν  ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι αναφορές που γίνονται στο προσχέδιο έκθεση της Κομισιόν  για τη διεύρυνση της Ένωσης. Ειδικότερα  η Κομισιόν καλεί την Τουρκία να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των κρατών μελών, να δεσμευτεί στις σχέσεις καλής γειτονίας και να αποκλιμακώσει τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας. Με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις ουσιαστικά να είναι σε τέλμα.

Από την πλευρά του πάντως ο  Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - παρά το ό,τι τα αναθεωρητικά του σχέδια δεν βρίσκουν υποστηρικτές - συνεχίζει να αναζητά ρόλο στην διεθνή σκηνή. Αύριο αναμένεται να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο Καζακστάν για να συζητήσουν το θέμα της Ουκρανίας και άλλα διμερή ζητήματα. Με την Άγκυρα να επιδιώκει εδώ και μήνες να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να πετύχει την ενίσχυση της θέσης στη γεωπολιτική σκακιέρα.

 Πως απαντά η Αθήνα

«Η Ελλάδα ούτε τρομοκρατείται, ούτε πανικοβάλλεται» είναι το ξεκάθαρο μήνυμα που εκπέμπει η κυβέρνηση. Η Αθήνα απαντά με νηφαλιότητα στην παρατεταμένη όξυνση από την πλευρά της Άγκυρας και έχει δρομολογήσει κινήσεις σε τέσσερις άξονες. Ειδικότερα εστιάζει:

  • Στη διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας μέσα από μια εκστρατεία ενημέρωσης εταίρων και συμμάχων. Μάλιστα το θέμα θα τεθεί εκ νέου από τον πρωθυπουργό στην σύνοδο κορυφής που θα γίνει στις 20 και 21 του μήνα στις Βρυξέλλες
  • Στη σύσφιξη των σχέσεων με κράτη της ευρύτερης περιοχής, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών στην Αίγυπτο.
  •  Στην υλοποίηση ενός εξοπλιστικού προγράμματος, το οποίο έχει αναβαθμίσει πάρα πολύ την αποτρεπτική ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων. Μάλιστα έχουν υπάρξει σκέψεις για  το ενδεχόμενο απόκτησης μιας ακόμα φρεγάτας από την Γαλλία μέσω της ενεργοποίησης του σχετικού  δικαιώματος
  •  Στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων απέναντι  στην προσπάθεια της Άγκυρας να εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό. Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι πως η χώρα προστατεύει τα σύνορα της  -είτε αυτό αφορά τον Έβρο είτε αφορά τα θαλάσσια σύνορα- σώζοντας ταυτόχρονα ανθρώπινες ζωές. Και σημειώνεται πως είναι υποχρέωση της Τουρκίας να τιμήσει τη δική της υπογραφή, να μην εργαλειοποιεί τους μετανάστες και να αντιμετωπίσει τα κυκλώματα των διακινητών.
ελληνοτουρκικές σχέσειςΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάνελληνοτουρκικάειδήσεις τώραΚΥΣΕΑ