Κοινοπραξία Ρωσίας – ΗΠΑ – Γαλλίας για τον πυρηνικό σταθμό του Μπέλενε

Σε κοινοπραξία για την κατασκευή του νέου πυρηνικού σταθμού στο Μπέλενε της Βουλγαρίας συμφώνησαν οι τρεις από τις πέντε εταιρείες που έχουν μπει στην τελική ευθεία για το έργο και πιο συγκεκριμένα: η ρωσική Rosatom,  η γαλλική Framatome και η αμερικανική General Electric Steam Power.

«Η διεθνής συνεργασία θα συμβάλλει στη δημιουργία των καλύτερων οικονομικών και τεχνικών συνθηκών για το εργοστάσιο», δήλωσε ο Kirill Komarov, ο πρώτος αναπληρωτής γενικός διευθυντής εταιρικής ανάπτυξης της Rosatom. Εάν η General Electric γίνει επενδυτής, θα μπορούσε να συνεισφέρει τους ατμοστρόβιλους Arabelle και άλλο εξοπλισμό της ενώ η Framatome θα μπορούσε να συμμετάσχει με την προμήθεια συστημάτων ελέγχου του σταθμού, δήλωσε εκπρόσωπος της Rosatom.

Ο νέος σταθμός παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Μπέλενε της Βουλγαρίας θα περιέχει δύο αντιδραστήρες Rosatom 1GW με βάση το σχέδιο VVER-1000 υπό πίεση νερού. Ο σχεδιασμός για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο Μπέλενε, το δεύτερο μετά το Κοζλοντούι, έχει αρχίσει από τα τέλη της δεκαετίας ΄70 ενώ η προετοιμασία για τις εγκαταστάσεις ξεκίνησε το 1980.

Το 2006, η εταιρεία Atomstroyexport, θυγατρική της ρωσικής Rosatom, κέρδισε διεθνή διαγωνισμό για την κατασκευή και προμήθεια των δύο αντιδραστήρων. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 2008, αλλά το σχέδιο «πάγωσε» το 2009 και ακυρώθηκε το 2012 λόγω έλλειψης επενδυτικού ενδιαφέροντος. Η υπόθεση οδηγήθηκε στα δικαστήρια, αφού η Atomstroyexport διεκδίκησε και κέρδισε αποζημίωση 550 εκατ. ευρώ.

Η κυβέρνηση του Μπόϊκο Μπορίσοφ επανεκίννησε το 2016 τις διαδικασίες για το μεγάλο project, αυτή τη φορά όμως όχι με τη δέσμευση δημοσίων κεφαλαίων αλλά με την επένδυση ιδιωτικών κεφαλαίων που αναμένεται να φτάσουν και τα 10 δισ. δολάρια. Στην πρώτη φάση του διαγωνισμού εκδήλωσαν ενδιαφέρον η Rosatom κι άλλοι 12 διαγωνιζόμενοι.

Τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, το βουλγαρικό υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι είχε επιλέξει πέντε εταιρείες για να συμμετέχουν στο έργο, τη ρωσική εταιρεία Rosatom, την κορεατική Hydro & Nuclear Power (KHNP), την κινέζικη CNNC, τη γαλλική Framatome και την αμερικανική General Electric. Οι πέντε εταιρείες κλήθηκαν να υποβάλλουν δεσμευτικές προσφορές. Η ρωσική, η κορεατική και η κινέζικη εταιρεία ενδιαφέρονται για να αποτελέσουν στρατηγικούς επενδυτές του έργου, η γαλλική εταιρεία επιθυμεί να προμηθεύσει τα συστήματα ασφαλείας και να χρηματοδοτήσει το μερίδιο της συμμετοχής της και η αμερικανική εταιρεία επιθυμεί να κατασκευάσει στροβίλους και άλλο εξοπλισμό χρηματοδοτώντας, επίσης, το μερίδιο συμμετοχής της.

Οι πέντε εταιρείες επιλέχθηκαν με βάση την εμπειρία τους στην κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, την οικονομική τους σταθερότητα και την υψηλή πιστοληπτική τους ικανότητα. Οι πρώτες δεσμευτικές προσφορές θα είχαν κατατεθεί στις αρχές Μαΐου 2020 αλλά ο διαγωνισμός πήρε παράταση για μέσα στο καλοκαίρι εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η πυρηνική μονάδα στο Μπέλενε, υπολογίζεται ότι θα παράγει 2.000 μεγαβάτ και εκτιμάται ότι θα στοιχίσει 10 δισεκατομμύρια ευρώ.