Κόσμος|28.12.2018 11:28

Συρία: Δίνουν τα κλειδιά στον Ασαντ

Γιώργος Σκαφιδάς

Να βάλει «πάγο» στις επεκτατικές διαθέσεις της Τουρκίας έρχεται η Ρωσία, διαµηνύοντας µε τον πλέον επίσηµο τρόπο ότι οι δυνάµεις του (εχθρού της Αγκυρας) Σύρου πρόεδρου Μπασάρ αλ Ασαντ θα πρέπει τώρα να αναλάβουν τον έλεγχο στα εδάφη της Βόρειας Συρίας από τα οποία πρόκειται να αρχίσουν να αποχωρούν οι Αµερικανοί κοµάντο το πρόσεχες διάστηµα.

Ανοίγοντας τα χαρτιά της, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, καλωσόρισε ως θετική εξέλιξη την απόφαση του Αµερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραµπ, να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάµεις των ΗΠΑ από τη Συρία, για να έρθει, ωστόσο, εν συνεχεία να δηλώσει ότι τα επίµαχα εδάφη, στα οποία βρίσκονται σήµερα οι περίπου 2.000 Αµερικανοί κοµάντο, θα πρέπει στην πορεία να περάσουν υπό τον έλεγχο του καθεστώτος Ασαντ, όπως επιτάσσει το διεθνές δίκαιο.

Κακά τα µαντάτα για την Τουρκία, που συνεχίζει επί της ουσίας να «πολεµά» κατά του Ασαντ στη Συρία, στηρίζοντας τις δυνάµεις των Σύρων ανταρτών (κυρίως Αράβων και Τουρκµένων) που µάχονται ενάντια στη Δαµασκό.

Στον απόηχο της αποχώρησης των Αµερικανών (που µένει να φανεί βέβαια εάν και πότε θα γίνει πράξη), οι Τούρκοι θα ήθελαν, ιδανικά, οι προσκείµενες σε αυτούς δυνάµεις (του καλούµενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού» ή «Συριακού Εθνικού Στρατού»), και όχι οι δυνάµεις του Ασαντ, να επεκτείνουν τον έλεγχό τους στα εδάφη από τα οποία πρόκειται να αποσυρθούν οι ΗΠΑ.

Υπό αυτό το πρίσµα, οι δηλώσεις της ρωσικής ηγεσίας έρχονται να τους χαλάσουν τα σχέδια. Η επίσηµη τουρκική ηγεσία επιλέγει να υποβαθµίσει το θέµα, σπρώχνοντας κάτω από το χαλί την όποια διάσταση απόψεων. Οι υποστηριζόµενοι από την Τουρκία Σύροι αντάρτες διαµηνύουν, ωστόσο, ότι δεν πρόκειται να αποδεχτούν την επάνοδο των δυνάµεων του Ασαντ σε περιοχές στις οποίες βρίσκονται οι Αµερικανοί.

Ο Βλ. Πούτιν δεν θα αφήσει την ευκαιρία που του παρουσιάζεται µε την επικείµενη αποχώρηση των αµερικανικών στρατευµάτων και στηρίζει τον Ασαντ, µπλοκάροντας τα σχέδια της Τουρκίας

Ανεβάζοντας, µάλιστα, τους τόνους της αντιπαράθεσης, δηλώνουν έτοιµοι να εισβάλουν µε περίπου 15.000 µαχητές στις εν λόγω περιοχές στα βόρεια και ανατολικά της Συρίας, ενώ παράλληλα αποκηρύσσουν ως «καταστροφική» την προωθούµενη από τη Ρωσία (αλλά και το Ιράν) ενίσχυση του Ασαντ στο εσωτερικό της χώρας.  Η επικείµενη αποχώρηση των Αµερικανών µπορεί να «αδειάζει» τους Κούρδους, πλην όµως δεν πρόκειται ξαφνικά να λύσει τα χέρια του Ερντογάν, δίνοντας κάποιο «ελευθέρας» στην Αγκυρα.

Οι Ρώσοι ακολουθούν τη δική τους στρατηγική, που δεν ταυτίζεται µε την τουρκική. Πολλά αναµένεται να κριθούν από τη στάση που θα κρατήσει το επόµενο διάστηµα η Μόσχα απέναντι στον Ασαντ και στο Ισραήλ, ενώ και οι Κούρδοι (YPG, SDF) παραµένουν µια υπολογίσιµη και αξιόµαχη χερσαία δύναµη ακόµη και χωρίς τη στήριξη των Αµερικανών.

Κενό ασφαλείας

Ενδεικτικά, όταν ο Τραµπ ανακοίνωσε την άµεση αποχώρηση των Αµερικανών την προηγούµενη εβδοµάδα, αναλυτές έσπευσαν να υποστηρίξουν ότι µια ταχεία αµερικανική αποχώρηση δεν είναι προς το συµφέρον της Αγκυρας. Γιατί; Επειδή θα αφήσει ένα «κενό ασφαλείας» που ενδέχεται να καλυφθεί από άλλους: τον Ασαντ, τους Κούρδους, το Ισραήλ, το Ιράν κ.ά. Πολλά από τα συµφέροντα, άλλωστε, των προερχόµενων από το εξωτερικό πρωταγωνιστών τείνουν να αλληλοσυγκρούονται στο µέτωπο της Συρίας, όχι µόνο στον άξονα ΗΠΑ-Τουρκίας, αλλά και στον άξονα Ρωσίας-Τουρκίας-Ιράν.

Είναι πολλοί εκείνοι διεθνώς που θεωρούν ότι τόσο ο Ασαντ όσο και οι Κούρδοι δεν µπορούν παρά να αποτελέσουν πυλώνες της µεταπολεµικής αρχιτεκτονικής στη Συρία, προς µεγάλη απογοήτευση φυσικά της Αγκυρας, που (έπειτα από δύο στρατιωτικές εισβολές και µε µια τρίτη στα σκαριά) θέλει να αντιµετωπίζει τη γειτονική της χώρα περίπου ως... τουρκική επαρχία. Οι επόµενες κινήσεις αναµένεται, πάντως, να συζητηθούν κατά τις συνοµιλίες που θα έχει στη Ρωσία στις 29 Δεκεµβρίου «εξέχουσα» τουρκική αντιπροσωπεία αποτελούµενη από τους Μ. Τσαβούσογλου, Χ. Ακάρ, Ι. Καλίν και Χ. Φιντάν.

Στήριξη κι από τα Εμιράτα

Ως ενισχυτική προς το καθεστώς Ασαντ ερµηνεύεται και η απόφαση των Ηνωµένων Αραβικών Εµιράτων να επαναλειτουργήσουν την πρεσβεία τους στη Δαµασκό που είχε κλείσει το 2012. Στη σχετική ανακοίνωση, τα Εµιράτα υπογραµµίζουν µάλιστα το γεγονός ότι πλέον στηρίζουν «την κυριαρχία και ανεξαρτησία της Συρίας».

Σουδάν και Ιορδανία εµφανίζονται, επίσης, πια να στηρίζουν τον Ασαντ, ενώ και ο Αραβικός Σύνδεσµος δηλώνει έτοιµος να δεχτεί τη Συρία πίσω στις τάξεις του. 

ΣυρίαΜπασάρ αλ ΆσαντΤουρκίαΒλαντίμιρ Πούτιν