Κόσμος|24.02.2023 06:35

«Η Ελλάδα είναι το δεύτερό μας σπίτι»: Ιστορίες Ουκρανών στο ethnos.gr ένα χρόνο μετά τον πόλεμο

Τίμος Φακαλής

Η Οξάνα Στετσένκο δύο εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου και εν μέσω βομβαρδισμών πήρε την μεγάλη απόφαση να εγκαταλείψει την Βίνιτσα της Ουκρανίας. Με τη βοήθεια του συζύγου της έφτασε με τον μικρό της γιο στα σύνορα με την Ρουμανία.

Προσπάθησε να μπει μέσα στο μπουλούκι με τους πρόσφυγες που θα μεταφέρονταν με λεωφορεία σε ασφαλές σημείο εκτός Ουκρανίας τα οποία διέθεσε δωρεάν η Ουκρανοελληνική πρωτοβουλία και οργάνωσε η Ουκρανή εθελόντρια από την Θεσσαλονίκη Ολεάνα. Τελικά δεν… χώρεσε και έφυγε με τρένο στο Βουκουρέστι και από κει με αεροπλάνο έφτασε στην Ελλάδα, όπου η μεγάλη της κόρη είναι φοιτήτρια Erasmus στο ΑΠΘ. 

Ολεάνα και Οξάνα βρέθηκαν τυχαία τον Μάιο βοηθώντας και οι δύο στο συνεδριακό κέντρο της ΔΕΘ την πατρίδα τους, πλέκοντας  κάλτσες και δίχτυα παραλλαγής για τα τανκς. «Όλοι με αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή στη Θεσσαλονίκη. Πλέον έχω εγκλιματιστεί. Νιώθω την Ελλάδα σαν το δεύτερο μου σπίτι. Όταν, όμως, τελειώσει ο πόλεμος θέλω να επιστρέψω στην Ουκρανία για να βοηθήσω στην ανοικοδόμηση της πατρίδας μου» λέει η Οξάνα». Βρεθήκαμε στη νέα γειτονιά της στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης όπου συνεχίζει πλέον τη ζωή της. Δίπλα της παρακολουθεί τη συζήτηση ο μικρός γιος της Vlad, παίζοντας με το αρκουδάκι του.

«Είναι το φυλαχτό του. Ρουμάνοι εθελοντές μπήκαν στα τρένα στα σύνορα και μας μοίρασαν ρούχα, τρόφιμα και παιχνίδια στα παιδιά. Από τότε ο Vlad κοιμάται με το αρκουδάκι αυτό» θα πει. Μόλις ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί κρύφτηκαν σε υπόγεια καταφύγια. «Κάναμε βόμβες μολότοφ και ότι άλλο μπορούσαμε για να βοηθήσουμε τους στρατιώτες μας. Είπα στο Vlad ότι όλο αυτό είναι ένα παιχνίδι. Γρήγορα, όμως, ο μικρός ανεβοκατεβαίνοντας στα καταφύγια και ακούγοντας τους μεγάλους να συζητούν κατάλαβε ότι πρόκειται για πόλεμο. Ζωγράφιζε συνεχώς τανκς, άρματα, βομβαρδισμένα κτίρια από τους Ρώσους».   

«Κάθε φορά που άκουγε σειρήνες στη Θεσσαλονίκη αισθάνονταν ότι κάτι θα συμβεί»

Οι σειρήνες του πολέμου στριφογύριζαν στο μυαλό του μικρού Vlad μήνες μετά την αποχώρηση από την Ουκρανία. «Στην αρχή ήταν σε κατάσταση σοκ, αλλά συνήθισε 11 μήνες μετά. Κάθε φορά που άκουγε σειρήνες στη Θεσσαλονίκη αισθάνονταν ότι κάτι θα συμβεί. Πλέον μετά από ψυχολογική υποστήριξη ειδικών το έχει ξεπεράσει» λέει με ανακούφιση η Οξάνα». Από τον Σεπτέμβριο παρακολουθεί τα μαθήματα του σχολείου του στην Ουκρανία διαδικτυακά και η ζωή του επιστρέφει σιγά-σιγά σε καθημερινούς ρυθμούς. «Στην Θεσσαλονίκη μας αγκάλιασαν» θα πει η Οξάνα. 

Νέα αρχή προσπαθεί να κάνει και η Οξάνα. Η εταιρία τηλεφωνικών πωλήσεων που δούλευε μέχρι την έναρξη του πολέμου και έκλεισε μετά τη ρωσική εισβολή, επαναλειτουργεί και η 42χρονη Ουκρανή δέχτηκε ήδη πρόταση για να ξαναδουλέψει.

«Και αν δεν βρίσκονταν μια οικογένεια Ελλήνων στην αρχή να μας φιλοξενήσει θα μέναμε στο δρόμο Ξέρω ότι στην Ελλάδα μένουν πολλοί ρωσόφιλοι. Αλλά πρέπει οι Έλληνες να μπουν στην θέση των Ουκρανών. Όταν θέλει ο γείτονας να πάρει το σπίτι σου, πώς αντιδράς; Αν έρχονταν ένας Τούρκος στην Ελλάδα τι θα κάνατε; Δεν θα προστάτευε τον τόπο του;» αναρωτιέται. Όσο διάστημα έμεινε στην Ουκρανία οι Ρώσοι βομβάρδισαν εργοστάσια και αποθήκες.  «Προλάβαμε να φύγουμε πριν χτυπήσουν σπίτια. Το σπίτι της κουμπάρας μου ισοπεδώθηκε. Έχασα φίλους και γνωστούς στον πόλεμο».

«Πυροβόλησαν το τρένο με το οποίο αποχωρούσαμε»

Την δικιά της περιπέτεια ζει εδώ και εννιά χρόνια η Σοφία Λουκχάτσοβα μέχρι να καταλήξει τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα. Στα 15 της έφυγε από το Αλτσέβσκ του Λουγκάνσκ όταν ξεκίνησε ο πόλεμος και εγκαταστάθηκε στη Ζαπορίζια. Σώθηκε από θαύμα καθώς ένα από τα δύο τρένα της φυγής δέχτηκε απανωτούς πυροβολισμούς. Συνέχισε τη ζωή της στη Ζαπορίζια, όπου σπούδασε σε μουσικό σχολείο. Από τις 16 Φεβρουαρίου άρχισε να υποψιάζεται ότι κάτι μπορεί να γίνει. «Δεχόμασταν μηνύματα για βόμβα σε σχολείο. Στις 23 του μηνός δούλευα και συμμετείχα σε μια εκδήλωση. Στις 24 Φεβρουαρίου ακούσαμε πυροβολισμούς. Λίγα λεπτά αργότερα άρχισαν να ηχούν σειρήνες. Κρυφτήκαμε στο υπόγειο ενός σχολείου Βρισκόμασταν πολύ κοντά στην πολεμική ζώνη».

Η έναρξη του πολέμου βρήκε τον σύντροφό της να παραθερίζει στα Μετέωρα. «Ήταν προγραμματισμένο να επιστρέψει στις 25 Φεβρουαρίου αλλά τα αεροδρόμια στην Ουκρανία είχαν μπλοκαριστεί. Οι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου του παραχώρησαν δωρεάν το δωμάτιο που έμενε μέχρι να δει τι θα κάνει»

«Ζήτησαν να κλείσουμε τα κινητά για να χαθεί το στίγμα του GPS»

Αρχές Μαρτίου η Σοφία Λουκχάτσοβα μπήκε στο τρένο. «Κανένας δεν ήξερε που θα πάει. Τους ζήτησαν να κλείσουν τα τηλέφωνα για να χαθεί το στίγμα του GPS. Τελικά καταλήξαμε στην άλλη άκρη της Ουκρανίας, το Λβιβ». Από κει μετακινήθηκε στην Πολωνία και από κει με αεροπλάνο στο Ισραήλ όπου έμενε μόνιμα η αδερφή της. «Το Ισραήλ δεν μου άρεσε ενώ και ο σύντροφός μου ήταν στην Ελλάδα. Αποφάσισα να έρθω στο Βόλο και από κει μετακινηθήκαμε στην Θεσσαλονίκη.

«Ελλάδα σημαίνει ανθρωπιά. Οι Έλληνες έχουν καρδιά. Βοηθούν αυθόρμητα. Εδώ βρήκα τον εαυτό μου. Περιμένω όμως να τελειώσει ο πόλεμος για να γυρίσω πίσω και να βοηθήσω και γω με όλες μου τις δυνάμεις να ξανασταθεί όρθια η πατρίδα μου».

Μέχρι τότε παραδίδει μαθήματα μουσικής σε παιδιά από την Ουκρανία και κάθε Σάββατο συμμετέχει σε χορωδία στη Θεσσαλονίκη.  «Προσπαθώ να βοηθώ όσους Ουκρανούς μένουν εδώ. Και το μήνυμα που θέλω να στείλω στους Έλληνες είναι ότι εμείς έχουμε άλλη κουλτούρα από τους Ρώσους. Είμαστε μια άλλη χώρα».

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ουκρανίαπόλεμοςειδήσεις τώραπρόσφυγεςΘεσσαλονίκηΡωσία