Εκλογές Τουρκία: Γιατί θεωρείται το φαβορί ο Ερντογάν στον δεύτερο γύρο - Ανάλυση από το Time για τα σενάρια της επόμενης κάλπης

Σε μια εκλογική αναμέτρηση που χαρακτηρίζεται από τον διεθνή Τύπο ως «δημοψήφισμα για το δημοκρατικό μέλλον της Τουρκίας», στον πρώτο δηλαδή γύρο της εκλογικής αναμέτρησης ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αψήφησε τις δημοσκοπήσεις και εξασφάλισε τις περισσότερες ψήφους. Για πρώτη φορά η χώρα θα μπει και σε δεύτερο γύρο εκλογών καθώς κανείς από τους δύο υποψήφιους δεν κατάφερε να ξεπεράσει το όριο του 50%, με το βρετανικό «Time» να αναφέρει πως «ο Ερντογάν έχει λόγους για να είναι αισιόδοξος».

Σε μια θριαμβευτική ομιλία στα κεντρικά γραφεία του AKP στην Άγκυρα, ο εν ενεργεία πρόεδρος είπε στους υποστηρικτές του ότι «προηγούμαστε με διαφορά». Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι παρενέβη στην καταμέτρηση των ψήφων σε μια προσπάθεια να «εμποδίσει τη βούληση του λαού», εμφανίστηκε επίσης ενθαρρυντικός, λέγοντας στους υποστηρικτές του τη Δευτέρα: «Θα σηκωθούμε και θα πάρουμε αυτές τις εκλογές μαζί».

Εκλογές Τουρκία: Ανάλυση του αποτελέσματος

Οι εκλογές της Κυριακής αναμενόταν πως θα ήταν μια μάχη στήθος με στήθος, αναφέρει το Time στην ανάλυσή του. Η αναμέτρηση έφερε αντιμέτωπο τον Ερντογάν, ο οποίος κατέχει την εξουσία στην Τουρκία εδώ και δύο δεκαετίες, με τον υποψήφιο της συμμαχίας της αντιπολίτευσης, ο οποίος έκανε προεκλογική εκστρατεία με την υπόσχεση να αντιστρέψει τη μακρά διολίσθηση της χώρας προς τον αυταρχισμό. «Θα δώσουμε τέλος σε μια καταπιεστική κυβέρνηση με δημοκρατικά μέσα», δήλωσε ο Κιλιτσντάρογλου στο Time τον Απρίλιο.

Αυτός ο στόχος αποδείχθηκε πιο δύσκολος από ό,τι ίσως ήλπιζαν οι περισσότεροι παρατηρητές και οι δημοσκοπήσεις. Αν και η αντιπολίτευση κέρδισε σχεδόν όλες τις μεγάλες πόλεις και μεγάλο μέρος του νοτιοανατολικού τμήματος, δεν κατάφερε να εισχωρήσει στο συντηρητικό εσωτερικό, όπου το ΑΚΡ έχει σημαντική υποστήριξη. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών της χώρας, οι οποίες διεξήχθησαν ταυτόχρονα με την προεδρική αναμέτρηση, δείχνουν ότι το ΑΚΡ και οι σύμμαχοί του θα διατηρήσουν την πλειοψηφία τους στο Κοινοβούλιο των 600 εδρών της χώρας.

Ενώ ο Ερντογάν είδε μια σημαντική πτώση σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές, πολλοί αναρωτήθηκαν γιατί δεν υπήρξε μια συντριπτική νίκη της αντιπολίτευσης, δεδομένης της τραγικής κατάστασης της οικονομίας και των επιπτώσεων από τους καταστροφικούς σεισμούς.

«Υποθέσαμε ότι οι οικονομικές συνθήκες και ο σεισμός θα έπρεπε, τουλάχιστον θεωρητικά, να έχουν οδηγήσει σε μεγαλύτερη αλλαγή ψήφου», λέει ο Ζίγια Μεράλ, ειδικός στην Τουρκία και ανώτερος συνεργάτης του European Leadership Network.

Τελικά, όμως, ο Ερντογάν κατάφερε να αναδιαμορφώσει την αναμέτρηση γύρω από την ταυτότητα και την ασφάλεια και να συγκεντρώσει σημαντική υποστήριξη.

Καθώς η καταμέτρηση των ψήφων βρισκόταν σε εξέλιξη την Κυριακή, ο Κιλιτσντάρογλου και οι σύμμαχοί του εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τα στοιχεία των ψηφοδελτίων, ισχυριζόμενοι ότι τα κρατικά πρακτορεία διογκώνουν το επίπεδο υποστήριξης του Ερντογάν και ότι οι κυβερνητικοί εκλογικοί παρατηρητές καθυστερούν την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων αμφισβητώντας σκόπιμα την καταμέτρηση σε προπύργια της αντιπολίτευσης.

Ο Τούρκος δημοσιογράφος Νεβσίν Μενγκού ανέφερε ότι σε μια γειτονιά της Άγκυρας, μια κάλπη είχε καταμετρηθεί 11 φορές.

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, που έστειλε αντιπροσωπεία εκατοντάδες παρατηρητές για τις εκλογές, διαπίστωσε στα προκαταρκτικά πορίσματά του τη Δευτέρα ότι ενώ οι εκλογές ήταν «ανταγωνιστικές και σε μεγάλο βαθμό ελεύθερες», διεξήχθησαν με «μη ισότιμους όρους ανταγωνισμού», στους οποίους ο νυν πρόεδρος και τα κυβερνώντα κόμματα, έλαβαν μεγάλη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης ενώ υπήρξαν περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης.

Τι θα γίνει στις δεύτερες εκλογές στις 28 Μαΐου

Ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα πραγματοποιηθεί στις 28 Μαΐου. Η Τουρκία πρέπει τώρα να προετοιμαστεί για δύο εβδομάδες εντατικής προεκλογικής εκστρατείας μεταξύ του Ερντογάν και του Κιλιτσντάρογλου. Έχοντας εξασφαλίσει τόσο υψηλότερο ποσοστό ψήφων όσο και τον έλεγχο του Κοινοβουλίου, ο Ερντογάν είναι το ξεκάθαρο φαβορί, γράφει το Time.

Ο Κιλιτσντάρογλου και οι σύμμαχοί του αναμένεται να προσπαθήσουν να επαναπροσανατολίσουν τις εκλογές γύρω από την οικονομία, την ώρα που ο πληθωρισμός κυμαίνεται σήμερα στο 43%. Η αντιπολίτευση «θα πρέπει να πείσει τους ψηφοφόρους ότι η ήττα του Ερντογάν είναι εφικτή», λέει ο Λούις Φίσμαν, αναπληρωτής καθηγητής ιστορίας της Μέσης Ανατολής στο Brooklyn College του City University of New York. «Αυτό θα είναι δύσκολο, νομίζω». Για τον Ερντογάν, λέει, η πρόκληση θα είναι να κινητοποιήσει τους υποστηρικτές, υποστηρίζει ο ίδιος. 

Ο ρόλος του Σινάν Ογκάν

Το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου θα μπορούσε όμως να κριθεί και από άλλον υποψήφιο. Ο Σινάλ Ογκάν, μια περιθωριακή υπερεθνικιστική φιγούρα, βρέθηκε τρίτος με 5,2% των ψήφων.

Αν και ο Ογκάν δεν έχει ακόμη ρίξει το βάρος του σε κάποιον υποψήφιο, έχει ήδη αρχίσει να θέτει κόκκινες γραμμές για την υποστήριξή του, συμπεριλαμβανομένης της άρνησης να υποστηρίξει οποιονδήποτε υποψήφιο που θεωρεί ότι είναι ήπιος απέναντι στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν. Οι θέσεις αυτές θα καθιστούσαν λιγότερο πιθανή μια συμμαχία με τον Κιλιτσντάρογλου, δεδομένου ότι ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης που τον υποστηρίζει περιλαμβάνει το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP).

Ανεξάρτητα από το ποιον θα υποστηρίξει τελικά τον Ογκάν, ο Μεράλ εκτιμά ότι η αποχώρησή του από την κούρσα είναι πιο πιθανό να ωφελήσει τον Ερντογάν παρά τον Κιλιτσντάρογλου, σημειώνοντας ότι «αν δεν ήταν εκεί, οι περισσότερες από αυτές τις ψήφους ήταν πιθανό να πάνε προς την κατεύθυνση του Ερντογάν».

Πάντως, κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα τι θα γίνει καθώς οι αναλυτές εκτιμούν πως ο Ογάν τελικά μπορεί να επωφελήθηκε από μια ψήφο διαμαρτυρίας απέναντι στο πολιτικό σύστημα. 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Εκλογές στην Αλβανία: Τα σενάρια μετά τη νίκη Μπελέρη στη Χειμάρρα - Η πρώτη αντίδραση Ράμα και τα... υπονοούμενα για ελληνική ανάμειξη
• Εκλογές στην Ελλάδα: Δυο γάμοι τρεις κηδείες και η χώρα στην εντατική – Ένα βήμα από την Αποστασία και οι Συνταγματάρχες στην Κερκόπορτα
• Θρήνος στα Σφακιά: «Όλα έγιναν σε πέντε λεπτά» - Τι είπε ο θείος του 25χρονου που πέθανε από ηλεκτροπληξία
• Ιστορική απόφαση στην Κύπρο: 41 χρόνια μετά ένοχος ο πρώην Μητροπολίτης Κιτίου Χρυσόστομος για άσεμνη επίθεση σε 16χρονη
• Δώρο στην ανάπτυξη από την βουτιά του φυσικού αερίου - Ερχονται τα δύσκολα από το 2024