Κόσμος|28.05.2023 15:02

Νέα έρευνα: Η γλώσσα επηρεάζει το πόσο γρήγορα μπορούμε να μάθουμε μαθηματικά

Newsroom

Δυσκολεύεστε με τα μαθηματικά; Ίσως, τελικά φταίει η γλώσσα σας, σύμφωνα με νέες έρευνες που συνδέουν τη γλώσσα με το πόσο εύκολα μπορεί κάποιος να μάθει να μετρά ή να κατανοεί βασικές μαθηματικές έννοιες.

Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα, οι λέξεις που χρησιμοποιούνται σε κάθε γλώσσα για τους αριθμούς ίσως επηρεάζουν το πόσο εύκολα μαθαίνουμε να μετράμε και να κατανοούμε βασικές έννοιες, όπως για παράδειγμα τα κλάσματα.

Για τα παιδιά, που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στον κόσμο των μαθηματικών, αυτό σημαίνει ότι θα αντιμετωπίσουν πρόσθετες προκλήσεις με βάση τη γλώσσα που μιλούν, ενώ άλλα έχουν ένα προβάδισμα.

Μπορεί, για παράδειγμα, να δυσκολεύονται περισσότερο ή λιγότερο να απαντήσουν σε φαινομενικά απλές ερωτήσεις όπως "Ποιος αριθμός είναι μεγαλύτερος - το 17 ή το 70;" ή "Πόσα τέταρτα έχει το μισό;".

Αν και σύμφωνα με τους ερευνητές η επίδραση της γλώσσας δεν είναι μεγάλη, η νέα έρευνα - τονίζει το BBC- μπορεί να βοηθήσει πολλά παιδιά αλλά και ενήλικες που δυσκολεύονται με τα μαθηματικά να δουν το πρόβλημά τους υπό νέο πρίσμα.

Είναι πιο εύκολο να μετράτε στα κινέζικα;

Ας εξετάσουμε πρώτα τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί με το μέτρημα. Στα αγγλικά, δεν υπάρχει συστηματικός κανόνας για την ονομασία των αριθμών. Μετά το δέκα, έχουμε το "έντεκα" (eleven)  και το "δώδεκα" (twelve) και στη συνέχεια τις δεκάδες: "δεκατρία" (thirtteen), "δεκατέσσερα" (fourteen), "δεκαπέντε" (fifthteen) και ούτω καθεξής. Αν δεν γνωρίζατε τη λέξη για το "έντεκα", δεν θα μπορούσατε απλώς να τη μαντέψετε - μπορεί να καταλήγατε σε κάτι σαν one-teen.

Ακόμα πιο μπερδεμένο είναι το γεγονός ότι ορισμένες αγγλικές λέξεις αντιστρέφουν τους αριθμούς στους οποίους αναφέρονται: η λέξη "δεκατέσσερα" (fourteen) βάζει το τέσσερα πρώτο, παρόλο που εμφανίζεται τελευταίο στον αριθμό 14.

Επιπλέον, για τα πολλαπλάσια του 10, οι Άγγλοι ομιλητές έχουν ένα διαφορετικό μοτίβο στη γλώσσα τους: "είκοσι" (twenty), "τριάντα"(thirty), "σαράντα"(forty) και ούτω καθεξής. Μπορεί να πάρει λίγο χρόνο στα παιδιά να μάθουν όλες αυτές τις λέξεις και να καταλάβουν ότι το "δεκατρία" (thirteen) είναι διαφορετικό από το "τριάντα" (thirty), για παράδειγμα. 

Άλλες γλώσσες έχουν ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία. Στα γαλλικά, για παράδειγμα, η ονομασία των αριθμών έχει συνοχή μέχρι το 60. Μετά από το 60 οι αριθμοί βασίζονται σε πολλαπλάσια του 20. Η γαλλική λέξη για το 71 είναι soixante-et-onze (εξήντα και έντεκα), για παράδειγμα, και το 99 είναι quatre-vingt-dix-neuf (τέσσερα-είκοσι-δεκαεννέα).

Ακόμα και τα παιδιά που έχουν ως μητρική τους γλώσσα τα γαλλικά δυσκολεύονται με αυτό το σύστημα. Μετακωδικοποίηση σημαίνει σωστή μετατροπή των λέξεων σε αριθμούς και αντίστροφα, για παράδειγμα, ανάγνωση του 71 ως εβδομήντα ένα, ή πράγματι, soixante-et-onze.

Στην κινέζικη γλώσσα, οι λέξεις για τους αριθμούς δεν έχουν τέτοιες παρατυπίες. Αν μάθετε τις λέξεις για το ένα μέχρι και το 10, μπορείτε εύκολα να συμπεράνετε πως ονομάζονται όλοι οι υπόλοιποι αριθμοί.

Για παράδειγμα, η λέξη για το ένα είναι yi, το δύο είναι er και το δέκα είναι shi. Το έντεκα είναι shi yi (δέκα-ένα), το δώδεκα είναι shi er (δέκα-δύο) κ.λπ. Είκοσι είναι er shi (δύο-δέκα), είκοσι ένα είναι er shi yi (δύο-δέκα-ένα). Αυτό ονομάζεται από τους ψυχολόγους ''γλωσσική διαφάνεια'' και για πολύ καιρό θεωρούνταν ότι βοηθούσε τα παιδιά στα πρώτα τους βήματα στα μαθηματικά.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ο Κέβιν Μίλερ και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις σύγκριναν τις αριθμητικές ικανότητες των παιδιών ηλικίας 4 και 5 χρονών στις ΗΠΑ και στην ηπειρωτική Κίνα. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά και από τις δύο χώρες ήταν εξίσου ικανά να μετρήσουν μέχρι το 12, αλλά παιδιά από την Κίνα μπορούσανα μετρούν αριθμούς μεγαλύτερους από το 12 σε σχέση με τα παιδιά από την Αμερική.

Περαιτέρω μελέτες έδειξαν ότι τα παιδιά που μιλούσαν κινέζικα είχαν μεγαλύτερη ευκολία να κατανοήσουν τη βασική λογική του αγγλικού συστήματος αρίθμησης με βάση το10. Στα κινέζικα, αυτό είναι πιο προφανές: er shi, "δύο-δέκα" γίνεται εύκολα κατανοητό ως 2 x 10 = 20. Η αγγλική λέξη "twenty" δεν το διευκρινίζει τόσο ξεκάθαρα.

Μάλιστα στην έρευνα δόθηκε σε 6χρονα παιδιά διαφόρων εθνικοτήτων ένα σετ από τουβλάκια για την αναπαράσταση των δεκάδων και ένα άλλο σετ για την αναπαράσταση των μονάδων. Το καθήκον τους ήταν να χρησιμοποιήσουν τα τουβλάκια για να απεικονίσουν διαφορετικές ποσότητες. Τα παιδιά στην Κίνα και σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ασίας με μεγαλύτερη γλωσσική διαφάνεια ήταν πιο πιθανό να αναπαραστήσουν μεγαλύτερους αριθμούς χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό και των δύο σετ τουβλάκια, ενώ εκείνα που μιλούσαν αγγλικά, σουηδικά ή γαλλικά ήταν πιο πιθανό να μετρήσουν τους μεγαλύτερους αριθμούς σε μεμονωμένες μονάδες.

Η γλώσσα επιδρά και σε άλλες δεξιότητες

Ακόμα και αν η επίδραση της γλώσσας δεν επεκτείνεται στο σύνολο των μαθηματικών, τα στοιχεία που προκύπτουν δείχνουν ότι μπορεί να επεκταθεί σε άλλες δεξιότητες πέρα από την αρίθμηση. Μέχρι στιγμής, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η γλώσσα μπορεί να επηρεάσει το πόσο γρήγορα τα παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν κλάσματα. ''Όταν σκεφτόμαστε τα κλάσματα, πρέπει πρώτα να δούμε το μεγάλο μέρος και μετά να δούμε πόσο από αυτό βρίσκεται στον αριθμητή'', εξηγεί ο Τζίμιν Παρκ από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, η διδακτορική διατριβή του οποίου αφορά τη γλωσσική αναπαράσταση των κλασμάτων.

Στα κορεατικά, αυτή η σχέση είναι ρητά διατυπωμένη. Ο όρος για το 1/3 είναι sam bun ui il, που μεταφράζεται ως "από τρία μέρη, ένα", και το 3/7 είναι chil bun-ul sam, που μεταφράζεται ως "από επτά μέρη, τρία" - όπου οι αγγλικοί όροι "ένα τρίτο" ή "τρία έβδομα" δεν το κάνουν αυτό τόσο άμεσα προφανές. Και αυτό φαίνεται να δίνει στα παιδιά από την Κορέα ένα μικρό πλεονέκτημα. «Όταν πρέπει να κατανοήσουν προφορικά τα κλάσματα, τα παιδιά από την Κορέα σίγουρα επωφελούνται», λέει ο Παρκ. Είναι ενδιαφέρον ότι όταν τα παιδιά από την Αγγλία διδάσκονται να περιγράφουν τα κλάσματα με τον κορεατικό τρόπο διατύπωσης, φαίνεται ότι το κατανοούν γρηγορότερα.

Ούτε ο Παρκ ούτε η Dowker θα πρότειναν να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο ονομάζουμε τους αριθμούς, αλλά θεωρούν ότι η απλή συνειδητοποίηση αυτών των γλωσσικών ιδιορρυθμιών και εμποδίων μπορεί να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς να δώσουν να υποστηρίξουν πιο σωστά τα παιδιά.

Η έρευνα ίσως βοηθήσει όσους αισθάνονται ότι είναι απλώς κακοί στα μαθηματικά, να προσπαθήσουν ξανά.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ειδήσεις τώραγλώσσεςμαθηματικάέρευναγλώσσα