Βρετανικό Μουσείο: Σάλος για τα μέτρα ασφαλείας μετά τις κλοπές αρχαιοτήτων, τις παραδοχές στελεχών και τις παραιτήσεις

Περίπου 2.000 θησαυροί πιστεύεται ότι έχουν κλαπεί από το Βρετανικό Μουσείο, αλλά η ανάκτηση ορισμένων από αυτούς έχει αρχίσει, δήλωσε ο πρόεδρος Τζορτζ Όσμπορν.

Την ίδια ώρα, κορυφαίος εμπειρογνώμονας σε θέματα λεηλατημένων αρχαιοτήτων δήλωσε στο BBC ότι ο αριθμός των αντικειμένων που χάθηκαν από το μουσείο ήταν «συγκλονιστικός». Ένα μέλος του προσωπικού που το μουσείο θεωρεί ύποπτο για ανάμειξη απολύθηκε.

Και την Παρασκευή ανακοινώθηκε ότι ο Hartwig Fischer, ο διευθυντής του μουσείου, θα παραιτηθεί αμέσως, αφού αποδέχθηκε ότι η έρευνα του 2021 διεξήχθη λανθασμένα.

Πίεση και αντιδράσεις

Το μουσείο, ένα από τα πιο διάσημα πολιτιστικά ιδρύματα του Ηνωμένου Βασιλείου, βρίσκεται υπό πίεση από τότε που αποκάλυψε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι ένας αριθμός θησαυρών είχε αναφερθεί ως «εξαφανισμένοι, κλεμμένοι ή κατεστραμμένοι».

Τα εν λόγω αντικείμενα χρονολογούνταν από τον 15ο αιώνα π.Χ. έως τον 19ο αιώνα μ.Χ. και είχαν φυλαχθεί κυρίως για ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς σκοπούς.

Ο κ. Όσμπορν - ο οποίος διορίστηκε πρόεδρος τον Ιούνιο του 2021 - δήλωσε στην εκπομπή Today του BBC Radio 4: «Πιστεύουμε ότι υπήρξαμε θύμα κλοπών για μεγάλο χρονικό διάστημα και ειλικρινά θα μπορούσαν να είχαν γίνει περισσότερα για την αποτροπή τους». Ερωτηθείς για το πού βρίσκονταν τα αντικείμενα που έλειπαν, είπε: «Δεν ξέρω: "Ορισμένα μέλη της αρχαιολογικής κοινότητας συνεργάζονται ενεργά μαζί μας». Είπε ότι είναι βέβαιος ότι «οι έντιμοι άνθρωποι» θα επιστρέψουν τα αντικείμενα που βρέθηκαν να έχουν κλαπεί, αλλά αναγνώρισε ότι «άλλοι μπορεί να μην το κάνουν».

Το Βρετανικό Μουσείο, που ιδρύθηκε το 1753, έχει συγκεντρώσει μια συλλογή περίπου οκτώ εκατομμυρίων αντικειμένων, αλλά από το 2019 μόνο περίπου 80.000 εκτίθενται δημόσια, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονται σε αποθήκες. Ο Όσμπορν δήλωσε ότι δεν ήταν όλα τα αντικείμενα «σωστά καταγεγραμμένα και καταχωρημένα» και τόνισε ότι «κάποιος που γνωρίζει τι δεν είναι καταχωρημένο έχει μεγάλο πλεονέκτημα στην απομάκρυνσή τους».

Το μουσείο συνεργάζεται στενά με την αστυνομία, δήλωσε, προσθέτοντας ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια «εγκληματολογική εργασία» για να διαπιστωθεί τι ακριβώς λείπει. Είπε ότι η ασφάλεια του μουσείου πρέπει να βελτιωθεί.

«Σίγουρα έχει βλάψει τη φήμη του Βρετανικού Μουσείου, αυτό είναι μια δήλωση του αυτονόητου, και γι' αυτό ζητώ συγγνώμη εκ μέρους του», πρόσθεσε ο κ. Όσμπορν. Ένας άνδρας έχει ανακριθεί από τους ντετέκτιβ της Μητροπολιτικής Αστυνομίας για τα αντικείμενα που χάθηκαν, αλλά δεν έχουν γίνει συλλήψεις.

Υψηλόβαθμα στελέχη του μουσείου προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν την ανακάλυψη των αντικειμένων που έλειπαν, αφού προέκυψε ότι οι ανησυχίες για πιθανές κλοπές εκφράστηκαν για πρώτη φορά πριν από δύο χρόνια.

Ο Χρήστος Τσιρογιάννης, αρχαιολόγος που προεδρεύει μιας ομάδας της Unesco αφιερωμένης στην παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων, χαρακτήρισε τις κλοπές ως τις χειρότερες στη σύγχρονη ιστορία. Δήλωσε στο BBC News: «Είναι μακράν η μεγαλύτερη κλοπή που γνωρίζω από μουσείο, ειδικά για ένα μουσείο αυτού του διαμετρήματος. Είναι ένα τεράστιο ποσό για οποιοδήποτε μουσείο, αλλά αυτό που συμβαίνει στο Βρετανικό Μουσείο το κάνει ακόμη χειρότερο».

Καταστροφή

Ο Δρ Τσιρογιάννης κάλεσε το μουσείο να δημοσιεύσει αμέσως έναν κατάλογο με όσα λείπουν για να βοηθήσει τους εμπειρογνώμονες να συνδράμουν στην έρευνα.

Ο καθηγητής Dan Hicks, επιμελητής στο Μουσείο Pitt Rivers του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, επέκρινε την ποιότητα της τήρησης αρχείων του Βρετανικού Μουσείου στον Guardian, λέγοντας ότι «πρόκειται για μια καταστροφή που περιμένει να συμβεί».